H Irena Sendler γεννήθηκε στην Βαρσοβία της Πολωνίας στις 15 Φεβρουαρίου του 1910. Ήταν ένα παιδί, μεγαλωμένο με αρχές και είχε βάλει σκοπό στη ζωή της να βοηθά ανθρώπους που είχαν ανάγκη.
Σε ηλικία μόλις 7 χρονών, ο πατέρας της πέθανε από τύφο. Παρόλα αυτά είχε ήδη προλάβει να επηρεάσει πάρα πολύ τη ζωή της. Καθώς μεγάλωνε, η πορεία των δύο τους ήταν κοινή. Ο πατέρας της ήταν γιατρός, έγινε και εκείνη νοσοκόμα στο Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας της Βαρσοβίας, το οποίο μοίραζε φαγητό και ρούχα στις οικογένειες που τα είχαν ανάγκη.
Τότε, η Ευρώπη χαρακτηριζόταν από ένα αίσθημα αντισημιτισμού, αλλά εκείνη – παρόλο που ήταν καθολική – δεν δεχόταν τις προκαταλήψεις και βοηθούσε οικογένειες Εβραίων όπως και όλες τις άλλες.
Λίγο μετά την έναρξη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, οι Ναζί δημιούργησαν το Γκέτο της Βαρσοβίας, όπου συνελάμβαναν και κρατούσαν τις εβραϊκές οικογένειες. Τότε ήταν που ξεκίνησε η φρίκη. Επειδή η Irena γνώριζε τα βασανιστήρια από τα οποία περνούσαν οι Εβραίοι αποφάσισε να πάρει θέση και εντάχθηκε στην Zegota (οργάνωση για την ενίσχυση των Εβραίων).
Στην πορεία η εξέλιξη των πραγμάτων ήταν ζοφερή και γνώριζε πως έπρεπε να κάνει κάτι, ακόμα και αν αυτό σήμαινε να ρισκάρει την ίδια της τη ζωή. Μαζί με άλλους, ξεκίνησαν να βοηθούν παιδιά να ξεφύγουν από το Γκέτο, όπου σίγουρα θα πέθαιναν. Μόλις ξέφευγαν, τα πήγαιναν σε ανάδοχες οικογένειες ή ορφανοτροφεία. Οι περισσότερες μητέρες δεν ήθελαν να αφήσουν τα παιδιά τους σε ξένα χέρια.
Μη γνωρίζοντας πως η συνέχεια θα ήταν δυσκολότερη, αρκετές από αυτές τις οικογένειες τελικά μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Οι Ναζί είχαν πολύ αυστηρό έλεγχο του Γκέτο, και η Irena έπρεπε να είναι εφευρετική προκειμένου να καταφέρει με επιτυχία να σώσει τις αθώες ψυχές.
Τις περισσότερες φορές κατάφερναν και τα έβγαζαν με ασθενοφόρα που μετέφεραν πολύ άρρωστους ασθενείς σε άλλα νοσοκομεία, αλλά στη συνέχεια η επιτήρηση έγινε ακόμα πιο αυστηρή, και έπρεπε να τους κρύβει σε σακιά, σακούλες σκουπιδιών ή ακόμα και φέρετρα.
Η Irena, σύμφωνα με πληροφορίες, από όσα παιδιά γνώρισε, είχε ιδιαίτερη αδυναμία στην Elzunia. Για να σώσει τη ζωή του μόλις 5 μηνών κοριτσιού την έβαλε σε ένα ξύλινο κουτί με τούβλα. Το μόνο αναμνηστικό που είχε από την οικογένειά της ήταν ένα ασημένιο κουτάλι που είχε κρυμμένο μέσα στα ρούχα της.
Η Irena κατάφερε να σώσει πάνω από 2,500 παιδιά από βέβαιο θάνατο και είχε κρατήσει ένα αρχείο που κατέγραφε λεπτομερώς πληροφορίες για όλα τους. Αυτά τα στοιχεία τα έκρυβε στον κήπο του γείτονά της χωρίς να την αντιληφθούν.
Στη συνέχεια, η δράση της έγινε γνωστή και οι Ναζί έβαλαν τέλος στα σχέδιά της. Την έστειλαν φυλακή όπου βασανίστηκε πολύ βάναυσα, αλλά παρά τον πόνο δεν τους έδωσε καμία πληροφορία για το πού βρισκόντουσαν τα παιδιά. Τελικά, οι Ναζί τα παράτησαν και την καταδίκασαν σε θάνατο.
Η ιστορία αυτή δεν είχε οδυνηρή κατάληξη καθώς η μοίρα είχε άλλα σχέδια για εκείνη: οι υποστηρικτές της δωροδόκησαν έναν στρατιώτη, ο οποίος την βοήθησε να δραπετεύσει.
Από τότε και έπειτα ζούσε με πλαστή ταυτότητα, αλλά ποτέ δεν έπαψε να βοηθάει τους άλλους.
Γράφει η Αναστασία Παπαδάκη
Δημοσιογραφική Επιμέλεια: Παναγιώτης Ανδρεάδης
