Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαϊου, ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο» με τον Νόμο 2193/1994. Η γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού αναφέρεται στα βίαια, μαζικά, φονικά γεγονότα, της δεύτερης και των αρχών της τρίτης δεκαετίας του 20αι., που έλαβαν χώρα στην καταρρέουσα τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία, μέχρι τη δημιουργία του σύγχρονου τουρκικού κράτους, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα την φυσική εξόντωση, τον αφανισμό, τον εκτοπισμό, την εκρίζωση εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων του Πόντου από τις πατρογονικές τους εστίες.
Τα γεγονότα αυτά πυροδοτήθηκαν από την σταδιακά αυξανόμενη ανάδυση και εντεινόμενη επίδραση του τουρκικού εθνικισμού στην πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπου προς τα τέλη της πρώτης δεκαετίας του προηγούμενου αιώνα κατέστη κυρίαρχη ιδεολογία, αναλαμβάνοντας δια των πολιτικών εκφραστών του, την εξουσία και τον έλεγχο της αυτοκρατορίας.
Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων είναι δύσκολο να υπολογιστεί, λόγω των συνθηκών που επικρατούσαν. Ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης αναφέρει :
«Οι ¨Έλληνες σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία, πριν την έναρξη των διωγμών, σε ήταν περίπου 2 με 2.2 εκατομμύρια. Στο χώρο του Πόντου ήταν περίπου 450.000. Στην επίσημη απογραφή του 1928 καταμετρήθηκαν, ως πρόσφυγες στην Ελλάδα, επισήμως, 1.2 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των Ελλήνων που χάθηκαν στην περίοδο 1914-22, αυτών που αγνοείται η τύχη τους, είναι της τάξης των 700.000- 800.000, σε όλη την έκταση της οθωμανικής αυτοκρατορίας».
Το επίσημο τουρκικό κράτος, που διαδέχθηκε την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αρνείται ότι διαπράχθηκε «γενοκτονία» εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της Ανατολής τα τελευταία χρόνια ύπαρξης της αυτοκρατορίας.
«Η Τουρκική Δημοκρατία, δημιουργείται το 1923, δηλαδή μετά το τέλος των γεγονότων. Τα γεγονότα και τις γενοκτονίες τις προκάλεσε ο ακραίος τουρκικός εθνικισμός, οι Νεότουρκοι στην αρχή και ο Κεμάλ στη συνέχεια. Η σχέση του σύγχρονου τουρκικού κράτους με αυτούς που διέπραξαν τις γενοκτονίες μπορεί να μην είναι θεσμική, είναι όμως οργανική, γιατί ουσιαστικά αυτοί δημιουργούν το τουρκικό κράτος» αναφέρει ο κ. Αγτζίδης.
Ο ίδιος, ο όρος «γενοκτονία» διατυπώθηκε και ενσωματώθηκε στο διεθνές δίκαιο, μεταγενέστερα (1948) από τον Πολωνό νομομαθή Ράφαελ Λέμκιν, με σκοπό τη νομική περιγραφή «μαζικών εγκλημάτων» από κυρίαρχες εξουσίες, με προσχεδιασμό, οργάνωση, συστηματικότητα και με σκοπό «τη μεθοδευμένη εξολόθρευση, ολική, ή μερική» διαφόρων «εθνικών, φυλετικών, θρησκευτικών, ή άλλων μειονοτήτων» και έδωσε το έναυσμα για την ανάπτυξη ενός ευρύτερου επιστημονικού διαλόγου και κοινωνικού προβληματισμού.
Ποιες χώρες-πόλεις έχουν αναγνωρίσει τη Γενοκτονία
Στις 30 Απριλίου 2009 η Νότια Αυστραλία αναγνώρισε τα όσα υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου στις αρχές του 20ού αιώνα. Την 1η Μαΐου 2013 η Γερουσία της πολιτείας της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, της Μ. Ασίας, των Αρμενίων και των Ασσυρίων την περίοδο 1915-1922. Λίγες μέρες αργότερα, στις 12 Μαΐου 2013, η Βουλή της αυστραλιανής πολιτείας με πρόταση του τότε πρωθυπουργού της Μπάρι Οφάρελ αναγνώρισε την γενοκτονία των χριστιανών της Ανατολής.
Στις ΗΠΑ δώδεκα είναι οι πολιτείες που έχουν προχωρήσει στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων από τους Οθωμανούς Τούρκους. Πρόκειται για τις:
Νέα Υόρκη, 19 Μαΐου 2002,
Νιου Τζέρσεϊ, 2 Σεπτεμβρίου 2002,
Κολούμπια, 8 Δεκεμβρίου 2002,
Νότια Καρολίνα, 10 Ιανουαρίου 2003,
Πενσιλβάνια, 12 Δεκεμβρίου 2003,
Νόργουοκ, 2004,
Κλίβελαντ, 11 Μαΐου 2005,
Φλόριντα, 20 Απριλίου 2005,
Ρόουντ Άιλαντ, 2008,
Ιντιάνα, Δεκέμβριος 2014,
Νότια Ντακότα, 26 Φεβρουαρίου 2015,
Δυτική Βιρτζίνια, 24 Απριλίου 2016.
Στον Καναδά, το έγκλημα έχουν αναγνωρίσει το Μόντρεαλ, το Τορόντο, η Οτάβα, το Λασάλ, η Οσάβα, το Λαβάλ και τα διαμερίσματα του Villeray-Saint Michel-Parc Extension, στην ευρύτερη περιοχή του Μόντρεαλ. Στο πλευρό των Ποντίων έχουν σταθεί και τα δημοτικά συμβούλια των πόλεων Βανκούβερ και Ρεγγίνας.
Με κόκκινο και μαύρο χρώμα θα φωτιστεί η Βουλή
Με κόκκινο και μαύρο χρώμα θα φωτιστεί το βράδυ το ελληνικό κοινοβούλιο, προς τιμήν της 19ης Μαΐου, Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Βουλής των Ελλήνων, το κόκκινο και το μαύρο «συμβολίζουν το αίμα των αθώων θυμάτων της γενοκτονίας και το διαχρονικό πένθος».
Σημειώνεται επίσης ότι «είναι η πρώτη φορά που το Ελληνικό Κοινοβούλιο προβαίνει στη συμβολική αυτή πράξη, δηλώνοντας την άσβεστη ιστορική μνήμη και το διαρκές αίτημα της ιστορικής αποκατάστασης, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη δεύτερη και πιο αποτρόπαια φάση εξόντωσης των Ελλήνων του Μικρασιατικού Πόντου».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, In.gr
