Ο θάνατος της ηθοποιού Kirstie Alley προκάλεσε σοκ στους θαυμαστές της, αλλά σε μια δήλωση που δημοσιεύτηκε στο Twitter τα παιδιά της μοιράστηκαν ότι η πρωταγωνίστρια του “Cheers” έδινε μάχη με τον καρκίνο, αν και “ανακαλύφθηκε μόλις πρόσφατα”.
Η Alley είχε υποβληθεί σε θεραπεία στο Moffitt Cancer Center στην Τάμπα της Φλόριντα και ο εκπρόσωπός της επιβεβαίωσε αργότερα ότι η 71χρονη ηθοποιός πέθανε από καρκίνο του παχέος εντέρου, μια ασθένεια που μόνο φέτος είδε περισσότερα από 106.000 νέα κρούσματα, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία. Είναι ο τρίτος πιο συχνά διαγνωσμένος καρκίνος στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτός από τους καρκίνους του δέρματος.
Παρόλο που το ποσοστό των διαγνώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου έχει μειωθεί από τη δεκαετία του 1980 χάρη στις εξετάσεις, εξακολουθεί να αποτελεί την τρίτη κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερους από 52.000 θανάτους να αναμένονται το 2022. Αλλά η έγκαιρη ανίχνευση οδηγεί σε μεγάλο βαθμό στην πρόληψη, λέει η Δρ Maria Rosario Ferreira, γαστρεντερολόγος και Eπίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern.
“Όταν οι άνθρωποι ρωτούν, ‘για ποια συμπτώματα πρέπει να προσέχω; Τους λέω στην πραγματικότητα, θα προτιμούσαμε να μην ψάχνετε για συμπτώματα”, λέει. “Προτιμούμε να παίρνετε μια πιο προληπτική στάση, δηλαδή να συζητάτε τους παράγοντες κινδύνου με τον γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης για να καθορίσετε ποιες εξετάσεις, όπως του μαστού, του καρκίνου ή του προστάτη, θα πρέπει να αναλάβετε”.
Για τα άτομα με μέσο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, η Ομάδα Εργασίας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ συνιστά την έναρξη των προληπτικών εξετάσεων στην ηλικία των 45 ετών.
“Οι άνθρωποι που είναι καλά στην υγεία τους και με προσδόκιμο ζωής άνω των 10 ετών θα πρέπει να συνεχίσουν τον τακτικό έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου μέχρι την ηλικία των 75 ετών”, λέει ο Dr. William L. Dahut, επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας. “Για τα άτομα ηλικίας 76 έως 85 ετών, η απόφαση για τον προληπτικό έλεγχο θα πρέπει να βασίζεται στις προτιμήσεις του ατόμου, το προσδόκιμο ζωής, τη συνολική υγεία και το προηγούμενο ιστορικό προληπτικού ελέγχου. Τα άτομα άνω των 85 ετών δεν θα πρέπει πλέον να υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου”.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι προσυμπτωματικού ελέγχου, αλλά οι δύο κυριότεροι είναι: η παραδοσιακή κολονοσκόπηση, κατά την οποία εισάγεται ένας σωλήνας στο ορθό- ή μια εξέταση κοπράνων, όπως η εξέταση αίματος στα κόπρανα με βάση το γουαϊκά (gFOBT), η οποία χρησιμοποιεί τη χημική ουσία γουαϊκά για την ανίχνευση αίματος στα κόπρανα, και η ανοσοχημική εξέταση κοπράνων (FIT), η οποία χρησιμοποιεί αντισώματα για την ανίχνευση αίματος στα κόπρανα. Και οι δύο αυτές εξετάσεις ολοκληρώνονται μία φορά το χρόνο χρησιμοποιώντας μια μικρή ποσότητα κοπράνων.
“Η καλύτερη εξέταση για τον έλεγχο είναι αυτή που θα ολοκληρώσει ο ασθενής”, λέει η Rosario Ferreira. “Εάν ο ασθενής δεν θέλει να κάνει κάτι επεμβατικό τώρα, τότε οπωσδήποτε να κάνει τις εξετάσεις απόκρυφου αίματος στα κόπρανα. Είναι πολύ καλύτερο από το να μην κάνει καθόλου τίποτα”.
Υπάρχει επίσης το τεστ FIT-DNA, το οποίο αναζητά τροποποιημένο DNA στα κόπρανα και απαιτεί την αποστολή ολόκληρης της κίνησης του εντέρου σε εργαστήριο. Αυτή η εξέταση συνιστάται μία φορά κάθε τρία χρόνια. Εάν η εξέταση κοπράνων βγει θετική ή μη φυσιολογική, απαιτείται κολονοσκόπηση για να ολοκληρωθεί η διαδικασία ελέγχου.
“Ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός”, λέει η Rosario Ferreira. “Εάν κάνετε τον προσυμπτωματικό σας έλεγχο, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρότερη. Εάν δεν κάνετε τον προσυμπτωματικό έλεγχο ή θέλετε να μάθετε για τι είδους συμπτώματα πρέπει να προσέξετε, να έχετε υπόψη σας ότι συνήθως δεν είναι συμπτώματα που εμφανίζονται νωρίς και όταν εμφανίζονται, είναι λίγο αργά στο παιχνίδι”.
Ορισμένα σημεία και συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου περιλαμβάνουν αιμορραγία από το ορθό, αίμα στα κόπρανα, κοιλιακό άλγος, αλλαγή στο πρότυπο του εντέρου σας (συνήθως διάρροια ή δυσκοιλιότητα) και ακούσια απώλεια βάρους.
“Καθώς μεγαλώνετε και υπάρχει ένα σύμπτωμα, ειδικά αν πρόκειται για νέα εμφάνιση, θα πρέπει οπωσδήποτε να το συζητήσετε με τον γιατρό σας”, συμβουλεύει η Rosario Ferreira.
Στην καλύτερη περίπτωση, δεν υπάρχει καρκίνος και κάνετε άλλη μια κολονοσκόπηση σε 10 χρόνια. Στο σενάριο της ενδιάμεσης περίπτωσης, λέει η Rosario Ferreira, οι πολύποδες εντοπίζονται κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης και αφαιρούνται. Στο χειρότερο σενάριο, ωστόσο, όπου υπάρχει διάγνωση καρκίνου του παχέος εντέρου, οι γιατροί θα καθορίσουν το στάδιο του καρκίνου και τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής του. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.
“Ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι σημαντικός”, τονίζει η ίδια. “Μέσω του προσυμπτωματικού ελέγχου μπορούμε να εντοπίσουμε τον καρκίνο σε προγενέστερο στάδιο, όταν είναι πιο πιθανό να θεραπευτεί, καθώς και να εντοπίσουμε και να αφαιρέσουμε τους προ κακοήθεις πολύποδες, γεγονός που θα μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης και θανάτου από καρκίνο του παχέος εντέρου. Όταν εντοπίζετε τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε πρώιμο στάδιο, η πιθανότητα να ζήσετε άλλα πέντε χρόνια είναι πάνω από 90%”.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι συχνότερος μετά την ηλικία των 50 ετών και είναι επίσης συχνότερος σε άτομα που έχουν προσωπικό ιστορικό πολυπόδων του παχέος εντέρου ή καρκίνου του παχέος εντέρου, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, κληρονομικό γονιδιακό σύνδρομο και διαβήτη τύπου 2.
Η φυλή και η εθνικότητα παίζουν επίσης ρόλο, καθώς “οι Αφροαμερικανοί έχουν τα υψηλότερα ποσοστά επίπτωσης και θνησιμότητας του καρκίνου του παχέος εντέρου από όλες τις φυλετικές ομάδες στις ΗΠΑ και οι Εβραίοι ανατολικοευρωπαϊκής καταγωγής (Εβραίοι Ασκενάζι) έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου.
από οποιαδήποτε εθνοτική ομάδα στον κόσμο”, αναφέρει η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία.
Εκτός από τις τακτικές εξετάσεις, η Rosario Ferreira συνιστά την υιοθέτηση ορισμένων προσεγγίσεων του τρόπου ζωής που μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο, όπως η τακτική σωματική δραστηριότητα, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους, η αποφυγή του καπνίσματος, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο πολλών μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του παχέος εντέρου, και η διατροφή με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά και μικρότερη σε κρέατα, συμπεριλαμβανομένων των ζωικών λιπών, και επεξεργασμένα τρόφιμα.
Ενθαρρύνει επίσης ιδιαίτερα τους ανθρώπους να συζητούν το οικογενειακό ιατρικό ιστορικό τους.
“Συχνά οι άνθρωποι αποφεύγουν να μιλούν για ιατρικά προβλήματα μεταξύ των μελών της οικογένειας και υπάρχει μια απροθυμία να συζητήσουν προσωπικά θέματα, αλλά μερικές φορές η έλλειψη πληροφοριών μπορεί να είναι αρκετά επιβλαβής για τους ανθρώπους”, λέει η Rosario Ferreira. “Με τον ίδιο τρόπο που έχουμε εξομαλύνει τη συζήτηση για τη στυτική δυσλειτουργία, την περίοδο και την ψυχική υγεία, αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να προχωρήσουμε με τον καρκίνο του παχέος εντέρου και άλλα γαστρεντερικά θέματα”.
Επιμέλεια κειμένου: Βίκυ Μπαφατάκη
Πηγή: https://fortune.com/ & https://www.nbcnews.com/
