Η γνωριμία με την εικαστικό Δήμητρα Λαμπρέτσα είναι βέβαιο ότι σε παρασύρει σε δρόμους ποιοτικούς τόσο στην ανθρώπινη διάσταση, στην τέχνη, όσο και στον εθελοντισμό. Ζωγράφος, καθηγήτρια, μουσικός (παίζει σαξόφωνο και βιολί), συγγραφέας.
Βραβευμένη από την UNESCO για το βιβλίο τέχνης, που έγραψε και εικονογράφησε με τον αρτικόλεξο τίτλο «Πετούμενο».
Η φίλη της και Γενική Γραμματέας των Διεθνών Βραβείων Giuseppe Sciacca, Βίκυ Μπαφατάκη αναφέρθηκε στην Δήμητρα λέγοντας: «Είναι ζωγράφος με φως… χρησιμοποιεί τα πινέλα και την ψυχή της για συμβολισμούς ανώτερους. Τα έργα της γίνονται εφαλτήριο για να νιώσεις το κάλλος.
Εθελόντρια ψυχής… έφερε στο φως με τις αναπαραστάσεις της, τόσο στον τομέα της Αρχαιολογίας, όσο και της Παλαιοντολογίας αρχαία αντικείμενα στην ολότητά τους και προϊστορικά ζώα σε άρτια μορφή. Από κομμάτια απολιθωμάτων αποτύπωσε μαμούθ, μαστόδοντες και συνέβαλε με τις ζωγραφιές της στην ανάδειξη της Παλαιοντολογίας παγκοσμίως. Ως φίλη η Δήμητρα, είναι πλέον για μένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου, γιατί γεμίζει με ομορφιά και αστείρευτο γέλιο τα δυσπρόσιτα μονοπάτια μου. Είμαι τυχερή που την συνάντησα…».
Η Δήμητρα Λαμπρέτσα με την Γενική Γραμματέα των Διεθνών Βραβείων Giuseppe Sciacca, Βίκυ Μπαφατάκη και την Υπ. Γραμματείας Ελλάδας Θεανώ Καρατσιουμπάνη. Παλαιοντολογικό Μουσείο Μηλιάς Γρεβενών
Η συνέντευξη με τη Δήμητρα Λαμπρέτσα ακολουθεί διαφορετικές νόρμες. Η ίδια θέλησε να μου αφηγηθεί χωρίς ερωτήσεις και προσχήματα. «Η μνήμη μου είναι συνυφασμένη με ένα χαρτί και ένα μολύβι να καταγράφει, να περιγράφει και να αποτυπώνει στιγμές αλήθειας με εικόνες.
Θα ήμουνα τριών χρονών, όταν το «μολύβι» ήταν εκείνο, που έσβησε από την μνήμη μου τον πρώτο άνθρωπο, που μου το έδωσε για να γράψω. Προστέθηκαν κάπως πιο αργά τα χρώματα των κινουμένων σχεδίων που με εντυπωσίαζαν, των κόμικς, των Μίκυ Μάους.
Πέρασα ατέλειωτες ώρες στο μαγευτικό κόσμο της αντιγραφής από εκείνους τους ήρωες, γεμάτους φαντασία… Αστείρευτη πηγή έμπνευσης για εξάσκηση… Αμέτρητες ώρες κάνοντας όλες τις ζωγραφιές για τους φίλους μου και τους συμμαθητές μου.
Το έργο της Δήμητρας Λαμπρέτσα “Επιρροές στο χρόνο”
Θα ήμουνα 8 χρόνων, όταν σε ένα κόμικς που διάβαζα, είδα μια ανακοίνωση για μαθήματα ζωγραφικής διά μέσου αλληλογραφίας».
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γρεβενά. Η ανησυχία της μικρής Δήμητρας περνούσε ακόμα και τότε τον μικρόκοσμο της πόλης της «Έστειλα λοιπόν στη Σχολή, κρυφά από τους γονείς μου, ένα σχέδιο. Η σχολή με δέχτηκε κι έτσι ξεκίνησα».
Θυμάται με πολλή αγάπη τον πρώτο της δάσκαλο, που της έμαθε πέρα από το σχέδιο και τι σημαίνει ήθος. «Ήμουν στην Πλατεία των Γρεβενών, όταν άφησα το χέρι του πατέρα μου για να πιάσω το χέρι του ενός και μοναδικού ζωγράφου, που υπήρχε στην πόλη μου. Τότε δεν ήξερα ότι θα με οδηγούσε στους δρόμους της τέχνης. Το όνομά του… Αριστοτέλης Βαρσάμης. Ουσιαστικά, ήταν ο πρώτος μου Δάσκαλος. Μου έμαθε να σχεδιάζω και να αντιληφθώ τα χρώματα μέσα από τις νερομπογιές.
Το έργο της “Εμπειρίες”
Στα 12 μου χρόνια, ένοιωθα έτοιμη για την πρώτη μου ελαιογραφία. Ήταν αντιγραφή από ένα άγνωστο τοπίο, που κοσμούσε το τραπεζάκι της γιαγιάς μου. Αυτός ήταν ο πρώτος μου παράδεισος. Από τότε αναζητώ αυτούς τους τόπους μιας άλλης εποχής, όπου η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, οι αξίες της ανθρώπινης ζωής έρχονται σε πρώτο πλάνο για ουσιαστική ελευθερία και ανάδειξη κάθε σπουδαίας μορφής».
Ταξίδεψε με την ανάγκη της για μάθηση στη Σχολή της Γραφιστικής των ΤΕΙ Αθηνών. «Τα εφόδια που πήρα ήταν πολύτιμα εργαλεία για να συνεχίσω το δρόμο μου. Ολοκλήρωσα τους κύκλους μου, κάνοντας κινούμενα σχέδια στην Artoon Studio. Έπειτα, συνέχισα στο μαγικό κόσμο του Θεάτρου και του Κινηματογράφου, δημιουργώντας σκηνικά και κοστούμια. Τότε αποφάσισα να συνεχίσω τις σπουδές μου στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών. Πρόσθεσα κάτι παραπάνω… λίγη ποίηση σε αυτό που λέμε δημιουργία».
Τυχαία ο δρόμος την οδήγησε ένα πρωινό στο Εθνικό Αρχαιολογικό Mουσείο. Λίγες μέρες μετά προσλήφθηκε ως σχεδιάστρια – ζωγράφος αρχαιολογικών αναπαραστάσεων. «Εκεί, ο χώρος μου έμαθε τον τρόπο, που η τέχνη μπορεί να βοηθήσει την επιστήμη. Στη συνέχεια μια αλυσίδα γεγονότων “με συνάντησε” με την Παλαιοντολογία».
Μια παγκόσμια ανακάλυψη, εκείνη του μεγαλύτερου χαυλιόδοντα από μαστόδοντα στην Μηλιά Γρεβενών… έμελλε να είναι η αφορμή, ώστε να αρχίσει χρόνια μετά το διεθνές ταξίδι αναγνώρισης της Δήμητρας. «Στην ανασκαφική περιοχή παρέα με την Καθηγήτρια Παλαιοντολογίας του Α.Π.Θ. Ευαγγελία Τσουκαλά… γνώρισα τον σπουδαίο Ολλανδό ερευνητή Dick Mol. Ανασκαφές, αναπαραστάσεις… ένα έργο από όλους μας εθελοντικό, για μια κοινωνία με περισσότερη γνώση και σεβασμό στην ύπαρξη.
Με την ανασκαφική Παλαιοοντολική ομάδα στο Μουσείο της Μηλιάς Γρεβενών. Στον τοίχο αναπαραστάσεις του μαστόδοντα 3.000.000 χρόνων από τη Δήμητρα Λαμπρέτσα
Οι σκληρές συνθήκες εργασίας… κουκκίδα στον ορίζοντα, ασήμαντη λεπτομέρεια μπροστά στο σκοπό της ομάδας. Ίσως δεν είναι τυχαίο, που διασταυρώθηκα με τα Διεθνή Βραβεία Giuseppe Sciacca. Ίσως δεν είναι τυχαίο, που συναντήθηκα με την Γενική Γραμματέα των Giuseppe Sciacca, την Βίκυ Μπαφατάκη. Ίσως δεν είναι τυχαίο, που ταξιδεύω μαζί τους με πυξίδα την γενναιοδωρία και τον εθελοντισμό… Ίσως δεν είναι τυχαίο, που είχα γονείς της ανιδιοτελούς προσφοράς. Ίσως … δεν ξέρω … ο τελικός σταθμός θα δείξει…».
Η Δήμητρα Λαμπρέτσα, στέλεχος των Διεθνών Βραβείων Giuseppe Sciacca, έθεσε την πρόταση υποψηφιότητας για το βραβείο επιστήμης για το 2013 στην Κριτική Επιτροπή των Βραβείων για το τεράστιο έρηγο της Καθηγήτριας Παλαιοντολογίας του Α.Π.Θ. Ευαγγελίας Τσουκαλά και του σπουδαίου Ολλανδού ερευνητή Παλαιοντολογίας Dick Mol.
Ο μαστόδοντας (πρόγοντας του ελέφαντα) 3.000.000 χρόνων σε αναπαράσταση της Δήμητρας Λαμπρέτσα. Παλαιοντολογικό Μουσείο Μηλιάς Γρεβενών
Η πρότασή της βρήκε σύμφωνη την Διεθνή Κριτική Επιτροπή και στις 16 Νοεμβρίου στο Βατικανό θα απονεμηθεί το παγκόσμιο βραβείο επιστήμης στην Ευαγγελία Τσουκαλά και στον Dick Mol.
Η ίδια αναφέρει: «Νιώθω ότι δικαιώνονται οι προσπάθειες των ανθρώπων, που αφιέρωσαν τη ζωή τους στο έργο της Παλαιοντολογίας. Είμαι μέλος της ομάδας στη Μηλιά Γρεβενών και έχω βιώσει από κοντά την απόλυτη αφοσίωση της Ευαγγελίας και του Dick στην Παλαιοντολογία. Το βραβείο τους είναι μια αναγνώριση και για τους απλούς εθελοντές που βοηθούν, για την ευρύτερη περιοχή των Γρεβενών και της πατρίδας μας».
Η Δήμητρα Λαμπρέτσα, πολυτάλαντη φιλοτέχνησε τα κεραμικά γλυπτά για τους ανθρώπους, που τιμήθηκαν στην Ρόδο στο πλαίσιο του εθελοντικού πολιτιστικού διημέρου «Επιρροές στο χρόνο… Δωδεκάνησα και Πολιτισμός», που οργάνωσαν τα Διεθνή Βραβεία Giuseppe Sciacca στη Ρόδο. Εκεί τιμήθηκαν για την προσφορά τους στον πολιτισμό ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής, ο συγγραφέας Γιώργος Τσούκαλης και βραβεύτηκε ο μουσικοσυνθέτης Μίμης Πλέσσας. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε το μέλος των Βραβείων, ο Τούρκος ηθοποιός Burak Hakki. Επίσης, χάρισε δυο γλυπτά της στη Γενική Γραμματέα Βίκυ Μπαφατάκη και στον Αντώνη Γιαννικουρή, Υπεύθυνο Δημοσίων Σχέσεων των Βραβείων και ψυχή της εκδήλωσης στη Ρόδο.
Η Δήμητρα Λαμπρέτσα αναφέρεται στους συμβολισμούς των έργων που φιλοτέχνησε…
Βραβείο Γιώργο Τσούκαλη: Το ταξίδι
Συμβολίζει το ταξίδι που κάνει ο αναγνώστης μέσα από τις ιστορίες επαναπατρισμού των αρχαίων θησαυρών. Ταξιδεύει σε σκηνοθετημένα σενάρια από τον Γιώργο Τσούκαλη με ρόλους πρωταγωνιστικούς, αγωνία… και στην δικαίωση της τελικής επιστροφής στην Ελλάδα.
Βραβείο Μίμη Πλέσσα: Η Αφροδίτη της Ρόδου
Πολυποίκιλοι άνεμοι, με αντίρροπες δυνάμεις, εξισορροπούνται και αντικατοπτρίζονται στο σώμα μιας γυναικείας φιγούρας της Ρόδου, που θυμίζει την ομορφιά και την αρμονία της ζωής. Συνάμα φέρνει στο νου εκείνες τις στιγμές… που ο Μίμης Πλέσσας μας ταξίδεψε μέσα από την ασύνορη μουσική του σε ομιλούσες συναντήσεις λαών.
Βραβείο Burak Haki: Το «πιτσικάτο» του Βιολιστή
Εμπνευσμένο από το ρόλο του βιολιστή, που ενσάρκωσε ο Τούρκος ηθοποιός Burak Haki στην τηλεοπτική σειρά “Κισμέτ”… και από την στενή γειτνίαση των δυο λαών.
Συμβολίζει αλληγορικά την επικοινωνία των ανθρώπων με αμεσότητα χωρίς την μεσολάβηση τρίτων… Η ερμηνεία της τεχνικής του «Πιτσικάτο» (ο ήχος που παράγεται από τις χορδές του βιολιού χωρίς το δοξάρι)… είναι όταν η αφή παίρνει το ρόλο του δοξαριού, ενώ ο διακριτικός του ήχος αντηχεί δυνατά μέσα στην ησυχία. Η ησυχία παίρνει το ρόλο της ευγένειας και του σεβασμού για να στείλει το μήνυμα της αλήθειας και της φιλίας στις ψυχές των ανθρώπων.
Βραβεία Γιάννη Σμαραγδή, Αντώνη Γιαννικουρή, Βίκυς Μπαφατάκη: Η σφαίρα του Φωτός
Η γυναίκα φέρει στο κέντρο της, τη σφαίρα του φωτός, την δημιουργία, την γέννα κάθε ιδέας, την αρμονία και την γνώση του σύμπαντος. Εικόνα προσφοράς, γενναιοδωρίας και συνέχισης της ζωής.
Η Δήμητρα Λαμπρέτσα με τον Αντώνη Γιαννικουρή και την Βίκυ Μπαφατάκη
Για την σφαίρα του φωτός εμπνεύστηκα από την Βίκυ Μπαφατάκη, που έχει την ικανότητα να συστήνει γενναιόδωρα σημαντικούς ανθρώπους και αξίες μέσα σε έναν άγριο κόσμο, που υπάρχει γύρω μας.
Το φως της απορρέει από κάποια χαρακτηριστικά της, που σπανίζουν… ομορφιά, καλοσύνη, ευφυΐα, ικανότητα, ευγένεια. Η Βίκυ ξέρει με ένα μοναδικό τρόπο να είναι φίλη…
Επιμέλεια: Αγγελική Τριάντη