Η Δωροθέα Πινότση μεγάλωσε στην Αθήνα και κατάγεται από την Κέρκυρα και από τη Σύμη. Η μητέρα της γιατρός και ο πατέρας της καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκείνη και ο αδερφός της, ερευνητής Νευροεπιστημών στο MIT, σίγουρα είχαν γερές ακαδημαϊκές βάσεις για να διαπρέψουν στον χώρο των επιστημών.
Πάντα αγαπούσε την φυσική και τις φυσικές επιστήμες γενικότερα, λόγω του πατέρα και του αδερφού της. Μετέπειτα ενδιαφέρθηκε, μέσω της μητέρας της, για τους πραγματικούς τρόπους χρήσης της φυσικής και της μηχανικής προκειμένου να αναπτυχθούν νέες μεθοδολογίες ώστε να συμβάλουν στην κατανόηση παθογόνων συνθηκών που ταλαιπωρούν τους ασθενείς και επιπροσθέτως να εφαρμοσθούν νέες τεχνικές για την ανάπτυξη νέων διαγνωστικών και θεραπευτικών στρατηγικών.
Η Πινότση προσπαθεί να συνδέσει το παρελθόν της στην ηλεκτρική μηχανολογία και τη φυσική, με το νέο πεδίο της φυσικής. Με το συνδυασμό των διαφόρων κλάδων και ειδικοτήτων θεωρεί ότι θα καταστεί κατανοητή η πολυπλοκότητα των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα σε ένα βιολογικό πλαίσιο.
Διπλωματούχος της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, το 2011 έκανε το διδακτορικό της πάνω στην κβαντική φωτονική στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στην Ελβετία. Συνέχισε να διαμένει στην Ελβετία καθώς, το 2012, έγινε υπότροφη του Εθνικού Οργανισμού Έρευνας με σκοπό τη συμμετοχή σε έρευνα για τις νευροεκφυλιστικές νόσους σε συνεργασία με ομάδα του πανεπιστημίου του Cambridge.
Η Δωροθέα Πινότση και η ομάδα έγιναν μάρτυρες της στιγμής που οι πρωτεΐνες γίνονται τοξικές και έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση της νόσου Πάρκινσον.
“Η δουλειά μου εστιάζεται στην ανάπτυξη και εφαρμογή νέων τεχνικών οπτικής μικροσκοπίας για τη μελέτη βασικών ιδιοτήτων βιολογικών συστημάτων και οργανισμών αλλά και καποιες λειτουργίες ή δυσλειτουργίες σε αυτούς, οι οποίες εμπλέκονται σε παθήσεις όπως οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις του εγκεφάλου. Το νέο αυτό οπτικό μικροσκόπιο, με υπερ-διακριτική ικανότητα, το λεγόμενο «νανοσκόπιο», (super-resolution microscopy ή nanoscopy) μας επιτρέπει να παρατηρούμε τα βιολογικά μόρια σε κλίμακα νανομέτρων και ως μη επεμβατική μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί σε ζωντανά κύτταρα. Χρησιμοποιώντας λοιπόν το «νανοσκόπιο» παρατηρήσαμε τους μοριακούς μηχανισμούς σε επίπεδο πρωτεϊνών που σχετίζονται με τα πρωταρχικά στάδια εξέλιξης της νόσου Πάρκινσον, κάτι που δεν ήταν δυνατόν πριν, με τις κλασικές μεθόδους οπτικής μικροσκοπίας. Με την ερευνητική ομάδα στο πανεπιστήμιο του Cambridge χρησιμοποιήσαμε νευρικά κύτταρα από πειραματόζωα (αρουραίους) και εντοπίσαμε το σημείο στα πρώιμα στάδια της νόσου στα οποία η άλφα-συνουκλεϊνη, η πρωτεΐνη που σχετίζεται με την πάθηση, γίνεται τοξική στους νευρώνες. Τα ευρήματά μας αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τη νόσο, επειδή δείχνουν ότι η τοξική δράση στους νευρώνες μπορεί να συμβεί νωρίτερα από ότι πιστεύαμε πριν, όταν υπάρχει έξτρα άλφα-συνουκλεϊνη στο κύτταρο. Επίσης διαπιστώσαμε ότι η άλφα-συνουκλεΐνη, ανάλογα με την τρισδιάστατη δομή που παίρνει κάθε φορά, μπορεί να λειτουργεί είτε προστατευτικά, είτε τοξικά” αναφέρει.
“Η εξέταση κάποιων φαρμακευτικών ουσιών ή μεθόδων που θα αντιμετωπίζουν αυτά τα πρωταρχικά στάδια της νόσου είναι το επόμενο βήμα, αλλά μεσολαβούν αρκετές φάσεις πριν κάποια θεραπεία εξεταστεί σε ασθενείς. Από τον Οκτώβριο του 2016 εργάζομαι στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο (ΕΤΗ) της Ζυρίχης. Στη νέα μου θέση συνεχίζω να αναπτύσσω τεχνικές οπτικής νανοσκοπίας. Από τη μία εστιάζω στη συνέχιση της έρευνας για το Πάρκινσον, αλλά περαιτέρω επεκτείνω την εφαρμογή των τεχνικών αυτών και σε άλλα βιολογικά προβλήματα που συνδέονται με ασθένειες, οι οποίες κατά βάση σχετίζονται με λειτουργία – δυσλειτουργία πρωτεϊνών”.
Η Δωροθέα Πινότση ανέφερε ότι τα ευρήματα από την έρευνα άλλαξαν τον τρόπο τρόπο που έβλεπαν την νόσο, επειδή δείχνουν ότι η ζημιά στους νευρώνες μπορεί να συμβεί, όταν απλώς υπάρχει έξτρα αφύσικη πρωτεΐνη άλφα- στο κύτταρο. Η ερευνήτρια προσθέτει ότι είναι εκείνη η πρόσθετη ποσότητα της εν λόγω πρωτεΐνης που φαίνεται να προκαλεί τις τοξικές επιδράσεις, που έχουν ως συνέπεια τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων.
Με την ανακοίνωση του Βραβείου Επιστήμης 2018 στην Ελληνίδα Δωροθέα Πινότση τον Οκτώβρη 2018 για τις έρευνες που διενεργεί για την νόσο του Πάρκινσον, η ερευνήτρια δήλωση “Είναι μεγάλη τιμή για μένα να επιλέγομαι για μια τέτοια διάκριση και διεθνή βράβευση και για αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την επιτροπή του Ιδρύματος Giuseppe Sciacca. Μου δίνει μεγάλο κουράγιο να συνεχίζω τις προσπάθειές μου και πραγματικά ελπίζω η δουλειά μου, που τώρα γίνεται σε επίπεδο βασικής έρευνας, να βρει σύντομα το δρόμο της στην ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας ασθενειών, όπως οι νευροεκφυλιστικές νόσοι, οι οποίες επιφέρουν πόνο σε χιλιάδες ανθρώπους και τις οικογένειές τους. Με μεγάλη συγκίνηση και με αίσθηση της ευθύνης που αυτή αποφέρει δέχομαι αυτήν τη διάκριση”.
Γράφουν οι: Δρ. Βίκυ Μπαφατάκη και ο Γιώργος Μαράτσης
