των Ali Iqbal, Aliya Khan, Susie Hughes
Η μεταμόσχευση οργάνων είναι μια θεραπεία που σώζει τη ζωή εκατομμυρίων ασθενών και μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της σύγχρονης ιατρικής. Ωστόσο, η περιορισμένη προσφορά δωρητών οργάνων, σε συνδυασμό με την τεράστια ζήτηση για μεταμοσχεύσεις, έχει τροφοδοτήσει την παγκόσμια βιομηχανία εμπορίας οργάνων, η οποία εκμεταλλεύεται φτωχά, μη προνομιούχα και διωκόμενα μέλη της κοινωνίας ως πηγή οργάνων που αγοράζονται από πλούσιους τουρίστες μεταμοσχεύσεων.
Αν και η πρακτική αυτή εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, η κατάσταση στην Κίνα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Η Κίνα είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που έχει μια βιομηχανικής κλίμακας πρακτική εμπορίας οργάνων που συλλέγει όργανα από εκτελεσμένους φυλακισμένους κατά συνείδηση. Η πρακτική αυτή είναι γνωστή ως εξαναγκαστική συλλογή οργάνων.
Για να κατανοήσουμε την εξαναγκαστική συλλογή οργάνων, είναι χρήσιμο να εξετάσουμε ένα υποθετικό σενάριο: ένας ασθενής στον Καναδά με καρδιοπάθεια τελικού σταδίου έχει ανάγκη από ένα σωτήριο καρδιακό μόσχευμα.
Οι γιατροί στον Καναδά λένε στον ασθενή ότι πρέπει να μπει σε μια λίστα αναμονής μέχρι να πεθάνει ένας συμβατός δότης υπό κατάλληλες συνθήκες. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια. Στη συνέχεια, ο ασθενής βρίσκει ένα πρόγραμμα μεταμόσχευσης στην Κίνα που μπορεί να προγραμματίσει μια καρδιακή μεταμόσχευση από συμβατό δότη εβδομάδες νωρίτερα.
Αυτό εγείρει διάφορα σημαντικά ερωτήματα. Η καρδιακή μεταμόσχευση μπορεί να προέλθει μόνο από νεκρούς δότες, οπότε πώς μπορεί το νοσοκομείο να αντιστοιχίσει αυτόν τον ασθενή με έναν πιθανό “νεκρό” δότη εβδομάδες νωρίτερα; Πώς βρήκε το νοσοκομείο αυτόν τον δότη; Πώς γνωρίζουν πότε θα πεθάνει αυτός ο δότης; Έχει συναινέσει ο δότης στη λήψη των οργάνων του;
Ανησυχητικά γεγονότα
Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις είναι εξαιρετικά οδυνηρές. Η Κίνα χρησιμοποιεί φυλακισμένους φυλακισμένους κατά συνείδηση ως δεξαμενή δωρητών οργάνων για την παροχή συμβατών μοσχευμάτων σε ασθενείς. Αυτοί οι φυλακισμένοι ή “δότες” εκτελούνται και τα όργανά τους συλλέγονται παρά τη θέλησή τους και χρησιμοποιούνται σε μια παραγωγική και κερδοφόρα βιομηχανία μεταμοσχεύσεων.
Ως μεταμοσχευτές νεφρολόγοι και επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου, στοχεύουμε να ευαισθητοποιήσουμε τους συναδέλφους, τα ιδρύματα, τους ασθενείς και το κοινό σχετικά με την εμπορία οργάνων, ιδίως την εξαναγκαστική συλλογή οργάνων. Συμμετέχουμε σε οργανώσεις όπως οι Γιατροί κατά της εξαναγκαστικής συλλογής οργάνων και ο Διεθνής Συνασπισμός για τον τερματισμό της κατάχρησης μεταμοσχεύσεων στην Κίνα, οι οποίες έχουν επιτελέσει σημαντικό έργο σε αυτόν τον τομέα για πάνω από μια δεκαετία.
Η Κίνα διαθέτει σήμερα το δεύτερο μεγαλύτερο πρόγραμμα μεταμοσχεύσεων στον κόσμο. Οι μεταμοσχεύσεις στην Κίνα αυξήθηκαν ραγδαία στις αρχές της δεκαετίας του 2000 χωρίς αντίστοιχη αύξηση των εθελοντών δωρητών οργάνων, γεγονός που οδήγησε σε ερωτήματα σχετικά με την προέλευση των οργάνων.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ταχείας αύξησης των μεταμοσχεύσεων, οι ασκούμενοι της βουδιστικής πειθαρχίας, οι gong, γνωστής ως Falun Gong, συλλαμβάνονταν, διώκονταν και σκοτώνονταν σε μεγάλους αριθμούς από την κινεζική κυβέρνηση. Παρομοίως, η Κίνα το 2017 ξεκίνησε μια εκστρατεία μαζικής κράτησης, παρακολούθησης, στείρωσης και καταναγκαστικής εργασίας κατά της εθνοτικής ομάδας των Ουιγούρων της Xinjiang.
Έρευνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Οι ανησυχίες σχετικά με την εξαναγκαστική αφαίρεση οργάνων άρχισαν να έρχονται στην επιφάνεια το 2006-7 από το έργο δύο διεθνών δικηγόρων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του David Kilgour και του David Matas, οι οποίοι αργότερα προτάθηκαν για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για το έργο τους. Το δικαστήριο της Κίνας, με επικεφαλής τον δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Sir Geoffrey Nice, συγκροτήθηκε το 2019 για να διερευνήσει ανεξάρτητα τους ισχυρισμούς περί αναγκαστικής αφαίρεσης οργάνων.
Το Δικαστήριο εξέτασε πολλαπλές σειρές αποδεικτικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων αριθμών μεταμοσχεύσεων, ιατρικών εξετάσεων κρατουμένων, καταγεγραμμένων τηλεφωνικών κλήσεων σε νοσοκομεία μεταμοσχεύσεων, καθώς και μαρτυρίες χειρουργών και κρατουμένων. Το τελικό πόρισμα εκδόθηκε τον Μάρτιο του 2020 και “επιβεβαίωσε πέραν πάσης αμφιβολίας” ότι η Κίνα χρησιμοποιούσε εκτελεσμένους κρατούμενους από συνείδηση ως πηγή μεταμοσχευμένων οργάνων για πολλά χρόνια.
Παρά το γεγονός ότι οι Κινέζοι αξιωματούχοι μεταμοσχεύσεων ισχυρίστηκαν ότι από το 2015 είχε πραγματοποιηθεί σημαντική μεταρρύθμιση στις μεταμοσχεύσεις, τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η βάρβαρη πρακτική της αναγκαστικής συλλογής οργάνων συνεχίζεται. Το American Journal of Transplantation, το κορυφαίο περιοδικό μεταμοσχεύσεων στον κόσμο, δημοσίευσε τον Απρίλιο μια εργασία στην οποία διαπιστώθηκε ότι ο εγκεφαλικός θάνατος δεν είχε δηλωθεί σε πολλές αναλήψεις οργάνων στην Κίνα και ότι η ανάληψη των ζωτικών οργάνων του δότη ήταν η πραγματική αιτία θανάτου. Με άλλα λόγια, οι κρατούμενοι αυτοί εκτελούνταν με την αφαίρεση των οργάνων τους με σκοπό τη μεταμόσχευση.
Η Διεθνής Εταιρεία Μεταμοσχεύσεων Καρδιάς και Πνευμόνων εξέδωσε δήλωση πολιτικής τον Ιούνιο, σύμφωνα με την οποία αποκλείονται οι υποβολές που “σχετίζονται με μεταμοσχεύσεις και αφορούν είτε όργανα είτε ιστούς από ανθρώπινους δότες στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας”.
Ευαισθητοποίηση
Δυστυχώς, η χρήση ανήθικων ιατρικών πρακτικών κατά περιθωριοποιημένων ομάδων δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι Ναζί διεξήγαγαν φρικτά πειράματα σε εβραϊκά θύματα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σοβιετικοί ψυχίατροι δημιούργησαν έναν όρο γνωστό ως υποτονική σχιζοφρένεια για να χαρακτηρίσουν πολιτικούς αντιφρονούντες, στερώντας τους τα πολιτικά δικαιώματα, την εργασία και την αξιοπιστία. Αμερικανοί ερευνητές μελέτησαν τις επιπτώσεις της μη θεραπευμένης σύφιλης σε Αφροαμερικανούς στη μελέτη Tuskegee.
Η Κίνα εκτελεί εδώ και δεκαετίες φυλακισμένους κατά συνείδηση και χρησιμοποιεί τα όργανά τους για μεταμόσχευση. Οι μεταμοσχευτές γιατροί, οι επαγγελματίες της ιατρικής και η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να ευαισθητοποιηθούν και να πιέσουν τις κυβερνήσεις, τα ιδρύματα και τα νοσοκομεία να αναλάβουν δράση.
Είναι σημαντικό να διεξάγουμε τη δέουσα επιμέλεια και να αποφεύγουμε συνεργασίες όπου η διαφάνεια όσον αφορά την πηγή των οργάνων δεν μπορεί να διασφαλιστεί. Πρέπει να διαμαρτυρηθούμε για την άδικη και απάνθρωπη φυλάκιση και καταπίεση των Ουιγούρων και των περιθωριοποιημένων ομάδων σε όλο τον κόσμο.
Πρέπει να ενθαρρύνουμε την εγγραφή δωρητών οργάνων και να υποστηρίξουμε πρωτοβουλίες που αυξάνουν τις δωρεές για να περιορίσουμε τελικά τη ζήτηση για παράνομη εμπορία οργάνων.
Η Susie Hughes, εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης End Transplant Abuse in China, συνυπογράφει αυτό το άρθρο.
Ali Iqbal
Είμαι νεφρολόγος μεταμοσχεύσεων στο νοσοκομείο St. Joseph’s Healthcare Hamilton και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο McMaster στο Χάμιλτον του Οντάριο του Καναδά. Ενδιαφέρομαι ευρέως για τη βιοηθική των μεταμοσχεύσεων και πιο συγκεκριμένα για θέματα που αφορούν την εμπορία οργάνων και την εξαναγκαστική συλλογή οργάνων. Είμαι μέλος του Διεθνούς Συνασπισμού κατά της Κατάχρησης Μεταμοσχεύσεων στην Κίνα (ETAC), των Γιατρών κατά της Αναγκαστικής Συλλογής Οργάνων (DAFOH) και των Καναδών για την Υποστήριξη των Προσφύγων που έχουν απόλυτη ανάγκη (CSRDN).
Aliya Khan
Η Aliya Khan είναι κλινική καθηγήτρια, Σχολή Επιστημών Υγείας, Πανεπιστήμιο McMaster
Μετάφραση-απόδοση: Βίκυ Μπαφατάκη
