Ίσως η μεγαλύτερη στρατιωτική μεγαλοφυΐα του αρχαίου κόσμου, ο πολεμιστής-βασιλιάς Αλέξανδρος III o Μακεδόνας (356-323 π.Χ.) – γνωστός ως Μέγας Αλέξανδρος – κατέκτησε εδάφη που εκτείνονταν από την Ελλάδα στην Αίγυπτο και τη σημερινή Τουρκία, το Ιράν και το Πακιστάν. Συνδυάζοντας τις επιτυχίες του πεδίου της μάχης με τη στρατηγική για την οικοδόμηση του βασιλείου, ο Αλέξανδρος πέρασε τη δεκαετή βασιλεία του για να ενώσει την Ανατολή και τη Δύση με στρατιωτική δύναμη και πολιτιστική ανταλλαγή. Η φήμη του Αλεξάνδρου εξαπλώθηκε ταχεία, και ειδικότερα μετά τον θάνατό του σε ηλικία των 32 ετών θεωρήθηκε ότι είχε θεϊκά χαρακτηριστικά. Δεν είναι πάντα δυνατόν να διαχωρίσουμε τα γεγονότα, τις μυθιστορίες από τις ιστορίες που αναφέρθηκαν για τον Αλέξανδρο κατά τη διάρκεια των αιώνων, αλλά εδώ υπάρχουν οκτώ μεγάλα ψήγματα από τη ζωή του Αλεξάνδρου.
1. Ο Αριστοτέλης υπήρξε δάσκαλος του Αλεξάνδρου, αλλά είχε επαφές και με άλλους φιλοσόφους.
Ο πατέρας του Αλεξάνδρου, Φίλιππος Β’ ο Μακεδόνας, προσέλαβε τον Αριστοτέλη, έναν από τους μεγαλύτερους φιλόσοφους της ιστορίας, για να εκπαιδεύσει τον 13χρονο πρίγκιπα. Λίγα είναι γνωστά για την τριετή κηδεμονία του Αλεξάνδρου, από τον σοφό Αριστοτέλη. Σύμφωνα με το μύθο, ενώ ήταν ακόμα πρίγκιπας στην Ελλάδα, ο Αλέξανδρος αναζήτησε τον φημισμένο ασκητή Διογένη τον Κυνικό, o οποίος κοιμόταν σε ένα μεγάλο πήλινο αγγείο. Ο Αλέξανδρος πλησίασε τον στοχαστή σε μια δημόσια, ζητώντας από τον Διογένη αν μπορούσε να κάνει κάτι γι ‘αυτόν για τα μεγάλα πλούτη του. “Ναι,” απάντησε ο Διογένης, “πήγαινε στην άκρη, μπλοκάρεις τον ήλιο μου”. Ο Αλέξανδρος ήταν γοητευμένος από την άρνηση του Διογένη, δηλώνοντας “Αν δεν ήμουν Αλέξανδρος, θα ήθελα να ήμουν ο Διογένης”.
2. Σε 15 χρόνια κατακτητικών πολέμων, ο Αλέξανδρος δεν έχασε ποτέ μάχη.
Οι στρατιωτικές τακτικές και στρατηγικές του Μεγάλου Αλέξανδρου εξακολουθούν να μελετούνται σήμερα από τις στρατιωτικές ακαδημίες. Από την πρώτη του νίκη σε ηλικία των 18 ετών, ο Αλέξανδρος οδηγούσε τους άνδρες του στην μάχη με εντυπωσιακή ταχύτητα, επιτρέποντας στις μικρότερες δυνάμεις να φτάνουν και να σπάνε τις εχθρικές γραμμές, πριν να ετοιμαστούν οι εχθροί του. Αφού εξασφάλισε το βασίλειό του στην Ελλάδα, το 334 π.Χ. Ο Αλέξανδρος πέρασε στην Ασία (σημερινή Τουρκία) όπου κέρδισε μια σειρά από μάχες με τους Πέρσες υπό τον Δαρείο Γ’. Το επίκεντρο της πολεμικής δύναμης του Αλεξάνδρου ήταν η μακεδονική φάλαγγα των 15.000 ανδρών με τις φημισμένες σάρισες, ένα μακρύ δόρυ μεγάλου μήκους.
3. Σε περισσότερες από 70 πόλεις έδωσε το όνομά του και μια από το άλογό του.
Ο Αλέξανδρος στις χώρες που κατέκτησε ίδρυσε δεκάδες πόλεις (που συνήθως χτίστηκαν γύρω από τα προηγούμενα στρατιωτικά οχυρά), τις οποίες ονόμαζε πάντα Αλεξάνδρεια. Η πιο διάσημη είναι η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου που ιδρύθηκε στην εκβολή του Νείλου το 331 π.Χ. Κοντά στον τόπο της μάχης του ποταμού Hydaspes – η πιο μεγάλη νίκη της ινδικής εκστρατείας του – ο Αλέξανδρος ίδρυσε την πόλη Bucephala, που ονομάστηκε έτσι προς τιμή του αγαπημένου του αλόγου, του Βουκεφάλα, το οποίο τραυματίστηκε θανάσιμα στη μάχη.
4. Όταν ο Αλέξανδρος συνάντηση τη μελλοντική σύζυγό του Roxanne, ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά.
Μετά από τη θεαματική κατάκτηση του ορεινού φρουρίου του Sogdian Rock, το 327 π.Χ. ο 28χρονος Αλέξανδρος παρακολουθούσε την καταμέτρηση των αιχμαλώτων του, έπεσε το μάτι του στην Ρωξάνη, την έφηβη κόρη του Σογδιανού ηγεμόνα. Λίγο αργότερα, σε μια παραδοσιακή γαμήλια τελετή, ο βασιλιάς έκοψε ένα ψωμί στα δύο με το σπαθί του και το μοιράστηκε με τη νέα γυναίκα του. Λίγους μήνες μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου, η Ρωξάνη γέννησε τον μοναδικό γιο του ζευγαριού, Αλέξανδρο IV.
5. Ο Αλέξανδρος μύριζε εξαιρετικά
Στο έργο οι “Ζωές των Ευγενών Ελλήνων και Ρωμαίων” του Πλούταρχου, που γράφτηκε 400 χρόνια μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου, αναφέρουν ότι “η πιο ευχάριστη οσμή” ξεχείλιζε από το δέρμα του Αλεξάνδρου και ότι “η αναπνοή και το σώμα του μοσχοβολούσαν καθώς και τα ρούχα που φορούσε’. Η οσφρητική λεπτομέρεια ήταν μέρος μιας παράδοσης, που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του Αλεξάνδρου και αποδίδονταν στις θεϊκές ιδιότητες στον κατακτητή βασιλιά. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος ονομάστηκε ο Υιός του Δία κατά την επίσκεψή του στο Σίβα το 331 π.Χ.
6. Μετά από τη νίκη του Αλέξανδρου επί των Περσών άρχισε να ντύνεται σαν εκείνους.
Έξι χρόνια μετά από συνεχείς επιδρομές στην Περσική αυτοκρατορία, το 330 π.Χ. ο Αλέξανδρος κατέκτησε την Περσέπολη, το μακροβιότερο κέντρο της περσικής κουλτούρας. Συνειδητοποιώντας ότι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρηθεί ο έλεγχος επί των Περσών ήταν να ενεργήσουν όπως εκείνοι, ο Αλέξανδρος άρχισε να φοράει το ριγωτό χιτώνα, τη ζώνη και το διάδημα της περσικής βασιλικής ενδυμασίας, γεγονός που απογοήτευσε τους κατοίκους της Μακεδονίας, όταν το πληροφορήθηκαν. Το 324 π.Χ. πραγματοποίησε μαζικό γάμο στην περσική πόλη Σούσα, όπου αναγκάστηκε να οδηγήσει 92 από τους καλύτερους Μακεδόνες στο γάμο με Περσίδες. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος παντρεύτηκε δύο, την Stateira και την Parysatis.
7. Η αιτία του θανάτου του Αλεξάνδρου παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αρχαιότητας.
Στο 323 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος αρρώστησε αφού ήπιε ένα μπολ με κρασί σε ένα πάρτι. Δύο εβδομάδες αργότερα ο 32χρονος ηγέτης πέθανε. Δεδομένου ότι ο πατέρας του Αλεξάνδρου είχε δολοφονηθεί από τον σωματοφύλακά του, η υποψία έπεσε σε εκείνους που περιέβαλαν τον Αλέξανδρο, κυρίως στον στρατηγό Αντίπατρο και στο γιο του Κάσσανδρο, ο οποίος μετέπειτα διέταξε τις δολοφονίες της χήρας και του γιου του Αλεξάνδρου. Μερικοί αρχαίοι βιογράφοι μάλιστα υποθέτουν ότι ο Αριστοτέλης, ο οποίος είχε σχέσεις με την οικογένεια του Αντίπατρου, ίσως να είχε εμπλακεί. Στη σύγχρονη εποχή, ειδικοί της ιατρικής έχουν υποθέσει ότι ο θάνατος του Αλέξανδρου οφειλόταν σε ελονοσία, λοίμωξη των πνευμόνων, ηπατική ανεπάρκεια ή σε τυφοειδή πυρετό.
8. Το σώμα του Αλεξάνδρου διατηρήθηκε σε μια δεξαμενή μελιού.
Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι το σώμα του Αλεξάνδρου αρχικά στην Βαβυλώνα ταριχεύτηκε από Αιγύπτιους, αλλά ο πρώην Βικτωριανός Αιγυπολόγος A. Wallis Budge ανέφερε ότι τα απομεινάρια από το σώμα του Αλεξάνδρου βυθίστηκαν στο μέλι για να αποτρέψουν τη φθορά. Ένα ή δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, το σώμα του μεταφέρθηκε πίσω στη Μακεδονία μόνο για να κλαπεί και να σταλεί στην Αίγυπτο, στον Πτολεμαίο Α, έναν από τους πρώην στρατηγούς του. Ελέγχοντας το σώμα του Αλεξάνδρου, ο Πτολεμαίος είχε στόχο να θεωρηθεί ως διάδοχος της αυτοκρατορίας του.
Γράφει η Βίκυ Μπαφατάκη, Αρχαιολόγος – Επικοινωνιολόγος
Πηγή: https://www.history.com
