«Η μουσική, ανήκει στη σφαίρα των αισθήσεων, μας βοηθάει να ζήσουμε. Αν την αφαιρέσουμε από τον κόσμο, είναι σχεδόν σα να αφαιρούμε την αγάπη».
Η μαγεία της μουσικής του Zbigniew Preisner προέκυψε από τις σκέψεις του, που φώναζαν μέσα του. Σκέψεις οι οποίες συγκατοικούσαν στο κελί της καρδιάς του με τα νοήματα των ταινιών που κάλυψε μουσικά. Ένας τέτοιος χαρισματικός άνθρωπος όμως δε θα άντεχε να κρατήσει το κελί κλειστό. Το άνοιξε, και οι μελωδίες που δημιουργήθηκαν ανοίγοντάς το, πέταξαν σε όλο τον κόσμο. Κεντρικός του προβληματισμός από την αρχή της καριέρας του δεν ήταν άλλος από την αποξένωση των ανθρώπων, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης.
Την αποξένωση αυτή, που αποτελούσε -και αποτελεί, παραδόξως- το μεγαλύτερο εμπόδιο για τη συνύπαρξη και την ουσιαστική επικοινωνία των ανθρώπων. Εμπόδιο που κάθε μέρα μεγαλώνει…
«Όχι πολύ καιρό πριν, διαβάζαμε κάτω από το φως της λάμπας πετρελαίου. Τώρα μοιράζουμε την προσοχή μας μεταξύ της τηλεόρασης, της οθόνης του υπολογιστή μας και των κινητών τηλεφώνων μας. Το τεράστιο άλμα της τεχνολογίας όμως, δεν στηρίχθηκε σε κάποιο φιλοσοφικό ή ψυχολογικό υπόβαθρο, ούτε στην τέχνη. Οι άνθρωποι έχουν λησμονήσει την ψυχή τους – δεν έχουν ούτε χρόνο ούτε χώρο να της αφιερώσουν.»
Ξεκίνησε τις σπουδές του πάνω στη Φιλοσοφία και την Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας, αλλά στα 20 του χρόνια τον μάγεψε ο ονειρικός κόσμος της μουσικής, την οποία και άρχισε να μελετά μόνος του- συλλέγοντας δίσκους, μελετώντας τις νότες-. Έτσι έκανε τα πρώτα του δειλά βήματα στις μουσικές συνθέσεις. Γοητευμένος από το πάθος του βιολιστή Παγκανίνι που «πούλησε την ψυχή του στον διάβολο», και τον μουσικοσυνθέτη Σιμπέλιους, ερωτευμένος με τον μουσικό ρομαντισμό των νεοκλασσικών Πολωνών του 19ου αιώνα, ταξίδεψε στον χρωματιστό κόσμο τους και δημιούργησε τη δική του μουσική παλέτα…
«…ο Κισλόφσκι μου έμαθε την ελευθερία της έκφρασης. Το νόημα της τέχνης είναι η ελευθερία, η ελευθερία έκφρασης. Γι’ αυτό πιστεύω ότι όσο και αν προσπαθήσουν κάποιοι για το αντίθετο, αργά ή γρήγορα η τέχνη θα διαδοθεί…».
Λίγο μετά τις πρώτες του δειλές δημιουργίες, η αξία της μουσικής του αναγνωρίστηκε με την μουσική κάλυψη της ταινίας του Antoni Krauze “WEATHER REPORT”, όπου αποτέλεσε αφορμή ο Πολωνός μουσουργός να γνωρίσει τον άνθρωπο που θα του άλλαζε τη ζωή… τον αγαπημένο του φίλο και σκηνοθέτη Krzysztof Kieslowski, στη μνήμη του οποίου έγραψε και ένα από τα μεγαλύτερα έργα του. Η συνάντηση τους, όμως, ολοκληρώθηκε όταν πλέον με τον σεναριογράφο KRZYSTOF PIESIEWICZ συνοδοιπόρο τους, δημιούργησαν το πιο συναρπαστικό κινηματογραφικό τρίο της εποχής.
Έργα
Ο Preisner υπέγραψε πολλά από τα ομορφότερα κινηματογραφικά έργα όπως είναι το «Concerto in e minor, Version 1798», με το ψευδώνυμο Βαν ντε Μπαντεμάγερ στην ταινία του Kieslowski ”Η διπλή ζωή της Βερόνικα”. Ακολούθησαν φυσικά και άλλοι θρίαμβοι στην καριέρα του με κορυφαίους την τριλογία του Kieslowski “ΜΠΛΕ”, “ΛΕΥΚΗ”, “ΚΟΚΚΙΝΗ” ταινία,«Ο δεκάλογος», «Μικρή ιστορία για ένα φόνο».
Ωστόσο, δεν έμεινε μέχρι εκεί. Έχει γράψει τη μουσική 56 Κινηματογραφικών ταινιών, από το 1983 έως πρόσφατα το 2012. Συνέθεσε, επίσης, τη μουσική για το People’s Century, μία σειρά 26 επεισοδίων του BBC και του WGBH-Boston, για την ιστορία του 20ου αιώνα. Η σειρά προβλήθηκε σε περισσότερες από 30 χώρες. Άλλα έργα του Preisner είναι το Requiem for my Friend, και το 10 Easy Pieces for Piano.
Βραβεία
Ανάμεσα στις λαμπερές διακρίσεις του , έχει τιμηθεί με 6 Διεθνή παγκόσμια Κινηματογραφική βραβεία και ακόμα έχει προταθεί για άλλες 6 υποψηφιότητες.
Αργυρή Άρκτος στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνο
Δύο βραβεία César από τη Γαλλική Ακαδημία Κινηματογράφου
Τρεις συνεχόμενες μνείες ως ”ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣΥΝΘΕΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ” από την ΕΝΩΣΗ ΚΡΙΤΙΚΩΝ LOS ANGELES.
Ο Zbigniew Preisner προέβλεψε πολύ σωστά ότι οι άνθρωποι έχουν λησμονήσει την ψυχή τους – δεν έχουν ούτε χρόνο ούτε χώρο να της αφιερώσουν… Έχουν σίγουρα, όμως, λίγο χρόνο να αφιερώσουν στη μουσική του, που θα τους αλλάξει τη ζωή…
Γράφει η Ηρώ Σιδέρη
