Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 4% των ενηλίκων στις Η.Π.Α. λαμβάνουν υπνωτικά χάπια για να τους βοηθήσουν να κοιμηθούν, ένα ποσοστό που συνεχώς αυξάνεται. Αυτό πιθανώς οφείλεται στο σύγχρονο τρόπο ζωής, που προσφέρει μεγαλύτερο αριθμό ερεθισμάτων από ότι μπορεί συχνά να επεξεργαστεί ο οργανισμός.
Όμως, παρόλο που τα διάφορα υπνωτικά χάπια μπορούν να είναι αποτελεσματικά για τη θεραπεία κάποιων περιπτώσεων αϋπνίας, όπως είναι η βραχυπρόθεσμη αϋπνία, δεν είναι αντίστοιχα αποτελεσματικά σε ασθενείς με χρόνια προβλήματα ύπνου, εφόσον τα συμπτώματα πιθανότατα θα επιστρέψουν μόλις σταματήσουν να λαμβάνουν τη φαρμακευτική αγωγή. Έτσι, καταλήγουν σε ένα φαύλο κύκλο συνεχούς λήψης υπνωτικών χαπιών, σε όλο και μεγαλύτερες δόσεις, λόγω της ανοχής που δημιουργεί ο οργανισμός στις φαρμακευτικές ουσίες με τον καιρό.
Ωστόσο, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανακοίνωσε πως τα χάπια αυτά είναι εθιστικά και μπορεί να κρύβουν διάφορους κινδύνους για την υγεία των ασθενών που τα λαμβάνουν. Καθώς η ανοχή στις ουσίες αυτές αυξάνεται, οι ασθενείς αισθάνονται πως πρέπει να λάβουν μεγαλύτερες δόσεις για να αποκτήσουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι μεγαλύτερες δόσεις, με τη σειρά τους, μπορούν να οδηγήσουν σε συμπτώματα στέρησης όταν ο ασθενής θα προσπαθήσει να σταματήσει τη φαρμακευτική αγωγή. Όμως, και κατά τη διάρκεια της θεραπείας, δημιουργούνται προβλήματα στους ασθενείς. Ειδικά ουσίες όπως η Ζολπιδέμη (Ambien), η Εζοπικλόνη (Lunesta) και η Ζαλεπλόνη (Sonata) φαίνεται να προκαλούν ιδιαίτερα ανησυχητικές παρενέργειες.
Πιο συγκεκριμένα, τα τελευταία 26 χρόνια, έχουν καταγραφεί 66 περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών που αποδόθηκαν στη λήψη κοινών φάρμακων για τη θεραπεία της αϋπνίας, κάποιοι από τους οποίους οδήγησαν μέχρι και στο θάνατο. Οι αιτίες είναι ποικίλες, συμπεριλαμβάνοντας ανάμεσα σε άλλα την υπνοβασία των χρηστών, την οδήγηση σε κατάσταση υπνηλίας και την συμμετοχή των χρηστών σε διάφορες δραστηριότητες χωρίς να βρίσκονται σε πλήρη συνείδηση. Οι επιπτώσεις περιλαμβάνουν ακούσιες υπερδοσολογίες, πτώσεις, εγκαύματα, πνιγμούς, έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες, δηλητηριάσεις και αυτοτραυματισμούς. Συχνά, οι χρήστες εκ των υστέρων δε θυμούνται καν αυτά τα γεγονότα.
Για αυτούς τους λόγους, ο FDA απαίτησε να τοποθετηθούν προειδοποιητικές ετικέτες στις συσκευασίες των φαρμάκων αυτών που να ενημερώνουν τους χρήστες για την πιθανότητα εθισμού και τις πιθανές παρενέργειες. Επίσης, συστήνει να λαμβάνονται αυτές οι θεραπείες μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες του κατάλληλου γιατρού και σε οποιαδήποτε παρενέργεια να ενημερώνεται άμεσα ο εκάστοτε γιατρός. Τέλος, πρότεινε πως θα ήταν καλύτερο για τους ασθενείς να προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα αϋπνίας τους υιοθετώντας σωστότερες συνήθειες ύπνου αντί να λαμβάνουν υπνωτικά χάπια.
Πηγή: LA Times
Μαρίνα Σκαρβέλη – Stagiare EEB
