Έφτασε στα ώτα μας μόλις λίγες ώρες πριν γραφτούν οι λέξεις που ακολουθούν στο ανά χείρας κείμενο η πληροφορία, μάλιστα μέσα από σεμνότατο σε έκταση και περιεχόμενο ανακοινωθέν της αρχιεπισκοπής Αθηνών, όσο σεμνή απαιτείται να είναι η στάση της Εκκλησίας μας σήμερα εμπρός στις συνθήκες της πανδημίας και των συνεπειών της, χωρίς περιττολογίες και εξάρσεις, ότι ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος δεν θα εορτάσει τη Δευτέρα 15 Ιουνίου τα ονομαστήριά του, λόγω της κρίσιμης συγκυρίας που βιώνει η πατρίδα μας. Μας δίνει την ευκαιρία αυτή η ολιγόλογη πληροφορία να εκφράσουμε την άποψή μας για την αξία των συμβολισμών, ιδιαίτερα όταν προέρχονται από έναν πνευματικό ταγό.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μακαριώτατος έχει προτιμήσει τη συμβολική έκφραση αντί για οποιουδήποτε είδους μεγαλοστομία. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, να λησμονηθεί η παραβολική του αναφορά στον σύγχρονο άνθρωπο ως τέκνου της αθλίας Εύας αλλά και της Μακαρίας Παναγίας ταυτοχρόνως, ως ελευθέρου όντος το οποίο επιλέγει το ίδιο με τις πράξεις του ποια θέλει από τις δύο να λογίζεται μητέρα του. Ούτε μπορεί να λησμονηθεί η επίσης συμβολική του προσφορά στην αναγνώριση της οντότητας του «άλλου», στον σεβασμό του δικαιώματος της θρησκευτικής πίστης και στην ηχηρή καταδίκη της μισαλλοδοξίας μετά το γεγονός της βεβήλωσης του εβραϊκού νεκροταφείου Θεσσαλονίκης στις αρχές του 2019. Είχε τότε καταδικάσει την πράξη ως ειδεχθή, ως μια «βάναυση προσβολή της ιστορίας, του πολιτισμού, του Έθνους και της Πίστης μας». Εξάλλου, όπως και πάλι ο ίδιος έχει δηλώσει, τα ζητήματα της πίστης περνούν πρώτα από τις καρδιές όλων μας και μετά μόνο ακολουθούν οι θεσμοί που τα καθιστούν συνταγματικές διατάξεις. Είχε μάλιστα ήδη διατυπώσει προφορικά το 2016 στη Θράκη ότι το γεωγραφικό αυτό διαμέρισμα αποτελεί μοντέλο συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων, «κορυφογραμμή του Ελληνισμού που δεν έχει την πολυτέλεια διχασμών, συγκρούσεων και ρήξεων που πηγάζουν από φανατισμό, ιδιοτέλεια και εγωισμό».
Οι συμβολικές αυτές πράξεις και δηλώσεις, συνδυασμένες με άλλες οι οποίες μαρτυρούν ότι μέριμνα του κ. Ιερώνυμου αποτελεί επάνω από όλα η προάσπιση της Ορθοδοξίας και του δικαιώματος του Έλληνα χριστιανού να πρεσβεύει την προσήλωσή του σε μια πίστη που διαφυλάσσεται, δηλώνουν περίτρανα ότι η δράση των συμβόλων μπορεί να διαμορφώσει γόνιμες συνθήκες διαλόγου με τον «άλλο» αλλά να μην επιτρέψει την αλλοτρίωση της ημετέρας ιδιοσυγκρασίας, ταυτότητας και φυσιογνωμίας. Όταν ένας θρησκευτικός ηγέτης αναγνωρίζει το δικαίωμα των άλλων θρησκειών να υπάρχουν, όμως και να ασκούνται κατά τρόπο ώστε να μην αισθάνεται ο Έλληνας χριστιανός μειονότητα στο ίδιο του το σπίτι, τότε ας μας επιτραπεί να υποστηρίξουμε ότι ο ίδιος αποτελεί ένα σύμβολο το οποίο ξεπερνά κατά πολύ την επίσης συμβολική δήλωση για την υστεροφημία του: «Δεν θα ήθελα τίποτα περισσότερο από το να έχω ένα θρονί, όπως είπε ο Κοσμάς ο Αιτωλός, στο τέλος της ζωής μου να κάτσω σε ένα θρονάκι και να τελειώσω».
Μπορεί όμως να αναρωτηθεί κανείς αν εν τέλει στην Ελλάδα θέλουμε τα σύμβολα. Μήπως δεν κατηγορήθηκε ο κ. Ιερώνυμος για προδοσία της πίστης και για υιοθεσία της «βλάσφημης ψευτοθεολογίας του κορωνοϊού»; Μήπως δεν κατηγορήθηκε για «αναγνώριση της σχισματικής εκκλησίας της Ουκρανίας»; Όταν δηλώνει ότι «η Εκκλησία μας όλους τους αγκαλιάζει, όλους τους αγαπά και για όλους προσεύχεται…
Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί ζουν και ενεργούν σε πνεύμα ελευθερίας του προσώπου, διαθέτοντας, ταυτόχρονα, ανεπτυγμένο το αίσθημα τόσο της εθνικής όσο και της ατομικής ευθύνης» ποιος ακούει από όλους αυτούς οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να πάρουν στα χέρια ένα μικρόφωνο και να επηρεάσουν ακροατήρια; Θρησκευτικά ακροατήρια, πολιτικά ακροατήρια, κάθε είδος ώτων και ανθρώπων που αναμένουν από τα σύμβολα να τους παράσχουν συμβουλές, εμπειρίες, νουθεσίες, διανοητικά σχήματα για την πορεία τους πλάι στον συνάνθρωπο και μέσα σε συνθήκες υγείας, ανοχής και καταλλαγής;
Σε πρόσφατη συνέντευξή του σε έγκριτο δημοσιογράφο ο Μακαριώτος κ. Ιερώνυμος υπενθύμισε σε όλους ότι όταν πρόσφατα έδωσε τη συγκατάθεσή του να λειτουργήσουν οι κληρικοί με κλειστές πόρτες μπορούσε μόνο να σκέπτεται ότι το τραγικό αυτό γεγονός απάλυνε στην ουσία η σκέψη ότι «αποστολή της Εκκλησίας είναι ο άνθρωπος, η σωτηρία του». Όσοι βιάστηκαν να αντιταχθούν στην άποψη, άρα και στην απόφαση, ας μην λησμονούν ότι η Εκκλησία έχει ως αναμενόμενο όριό της την εσχατολογική προσδοκία της Βασιλείας του Θεού, όχι μια δίμηνη ή τρίμηνη αναμονή καλύτερων ημερών. Ένα σύμβολο, ακόμα και αν δεν το επιθυμούν, είναι εκεί για να τους το θυμίζει.
Ο Dr. Αρχιμανδρίτης Απόστολος Καβαλιώτης είναι Διευθυντής του Γραφείου Ευρωπαϊκής διασύνδεσης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Πηγή: https://www.kathimerini.gr/
