Η Υγεία, η ισορροπία, ο χαρακτήρας χτίζονται πριν από τη γέννηση. Η σύγχρονη επιστήμη θεωρεί την προγεννητική περίοδο της ζωής, δηλαδή από τη σύλληψη έως τη γέννηση, θεμελιώδους σπουδαιότητας για την υγεία, την ψυχική ισορροπία και την νοητική ανάπτυξη του ανθρώπου σ’ όλες τις ηλικίες.
Το πώς θα βιωθεί αυτή η πριν από τη γέννηση περίοδος: ρίζες της ζωής – αν θα βιωθεί από τη μητέρα και τον πατέρα (τα συναισθήματά του οποίου περνούν στη μητέρα) με χαρά, με υπερηφάνεια, με αγάπη, αρμονικά ή το αντίθετο έχει άμεσες επιπτώσεις στην υγεία του παιδιού που θα γεννηθεί, αλλά και του ενηλίκου ανθρώπου, στον οποίο αυτό το παιδί θα εξελιχθεί.
Αυτό σημαίνει ότι οι μέλλοντες γονείς, μεριμνώντας για την υγιεινή και αρμονική ζωή τους, κατά την περίοδο της αναμονής γέννησης του παιδιού τους, φροντίζουν όχι απλά για την υγεία και την ψυχοπνευματική αρμονία του μωρού που θα γεννηθεί αλλά και του αυριανού ενηλίκου ανθρώπου, αυριανού πολίτη. Έτσι προετοιμάζοντας τη σύλληψη και την κυοφορία του παιδιού τους, προετοιμάζουν την κοινωνία του μέλλοντος.
Γι’ αυτό ακριβώς οι αρχαίοι Έλληνες, φιλόσοφοι και νομοθέτες και αναμορφωτές της κοινωνικής ζωής οι οποίο είχαν ως ιδανικό του ανθρώπου-πολίτη την υγεία στο σώμα και στο πνεύμα (νους υγιής εν σώματι υγιεί) και το κάλλος (ωραίος σαν Έλληνας) και την αρετή, στα πολιτειακά και νομοθετικά τους συγγράμματα περιέλαβαν σειρά κανόνων ουσιαστικών που αναφέρονται στους γάμους και την τεκνογονία: μια τεκνογονία που την εννοούσαν ως ευγονία (γέννηση ωραίων απογόνων).
Γνώριζαν οι Έλληνες από τα πιο αρχαία χρόνια ότι κατά τους εννέα μήνες της κυήσεως λαμβάνει χώρα ένας συνεχής πανίσχυρος εμποτισμός του εμβρύου στο φυσικοψυχικό περιβάλλον της μήτρας. Έχει λοιπόν μεγάλη σημασία η φύση, η ποιότητα αυτού του περιβάλλοντος… για την πρώτη διαπαιδαγώγηση του κυοφορουμένου ανθρώπου, καθοριστική για την μετέπειτα ζωή του. Δεν μας επιτρέπεται πια να αφήνουμε την εγκυμοσύνη χωρίς ενσυνείδητη φροντίδα…
Έτσι ο Πλάτων, στους Νόμους (Στ’ βιβλίο), αφού ασχολείται με την επιλογή των αρχόντων που θα εξασφαλίσουν την ευνομία και ευδαιμονία της ιδανικής Πολιτείας του, αναφέρεται, στη συνέχεια, στους γάμους και την τεκνογονία.
Μεγάλη σημασία έπρεπε να έχει για το ζεύγος να αποκτήσει σωστά παιδιά: «την των παίδων ομαλότητα» (Στ’ 773). Έπρεπε να είναι αποφασισμένοι να προσφέρουν στην πόλη τα ομορφότερα και πιο εύρωστα και δυναμικά παιδιά: «ως καλλίστους και αρίστους εις δύναμιν αποδειξομένους παίδας τη πόλει» (Στ’ 783).
«Στο διάστημα της τεκνοποιίας πρέπει τα ζεύγη να προσέχουν να μην πράττουν ούτε νοσηρά πράγματα, ούτε βιαιότητες και αδικίες, διότι αυτά εντυπώνονται στα σώματα και τις ψυχές των παιδιών … ».
«Αν η αρχή γίνει σωστά, υπάρχει η εγγύηση των θεών ότι όλα θα είναι σωστά» (Νόμοι Στ’ 775 επ.).
Γι’ αυτόν τον σκοπό άρχοντες-γυναίκες, οι «επίσκοποι επί των γάμων», θα είχαν το ζεύγος υπό την εποπτεία και καθοδήγησή τους.
Στο Ζ’ βιβλίο των Νόμων, αναφερόμενο στην ανατροφή των παιδιών, που έπρεπε να μην έχουν φόβους και δειλία, αλλά ανδρεία, καλοσύνη και αρετή, ρητή γίνεται αναφορά στο ότι από πολύ νωρίς τίθενται οι βάσεις για το μελλοντικό χαρακτήρα και ότι προπαντός για τον σκοπό αυτό, «οι γυναίκες, στην διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, έπρεπε ιδιαίτερα να προσέχουν, ώστε να μην δοκιμάζουν ούτε πολλές ηδονές ούτε λύπες, αλλά να ζουν στην περίοδο αυτή τιμώντας την, φροντίζοντας να είναι ήρεμες, χαρούμενες, με καλή διάθεση» (Ζ’ 792)
«Η διάνοια της εγκύου πρέπει να είναι ήρεμη, γιατί, κατά την κύηση, τα παιδιά απορροφούν την ζωή από τη μητέρα, όπως τα φυτά από τη γη», μας αναφέρει ο Αριστοτέλης (Πολιτικά 1335a-1335b).
Οι Αρχαίοι Έλληνες έβλεπαν τόσο στενή τη σχέση της Γαίας και αργότερα της Δήμητρας (Δημήτηρ – Γη – Μήτηρ) με την ανθρώπινη Μητέρα, ώστε στις εορτές προς τιμή της Δήμητρας, τα Θεσμοφόρια, μυούσαν τις νεαρές παντρεμένες γυναίκες στον μελλοντικό μητρικό τους ρόλο. Εκείνες, αλήθεια, είχαν την ευθύνη της διατήρησης των «θεσμών»: της διατήρησης δηλαδή του κάλλους και της αρετής της ελληνικής γενιάς. Στα «Θεσμοφόρια», όπου μετείχαν μόνον παντρεμένες γυναίκες, προβλεπόταν διαδικασία κάθαρσης (την πρώτη ημέρα) με την επαφή τους με τη γη και τέλος μύηση στην «Καλλι-γένεια» (την 4η ημέρα της εορτής, δηλαδή την δημιουργία ωραίων απογόνων.
Προπαντός όμως στην Πυθαγόρεια σκέψη βλέπουμε τον γάμο και την τεκνογονία άμεσα συνδεομένους με την αρμονία, ευνομία και ειρηνική διαβίωση, η οποία προσδοκάται για την πόλη και η οποία πρέπει να επαναλαμβάνει την αρμονία του Σύμπαντος Κόσμου. Ο Πυθαγόρειος Όκελλος ο Λευκανός («Περί της του παντός φύσεως»), περιγράφοντας πρώτα την γένεση και αρμονική διάταξη του κόσμου, συνεχίζει περί της γενέσεως των ανθρώπων, με συμβουλές «υγείας» και «σωφροσύνης» για τον γάμο και την τεκνοποιία, ορίζοντας ότι: «πρέπει να γίνεται με σεβασμό των ορθών νόμων», δηλ. με «σύμπραξη της σωφροσύνης και της οσιότητας» και ότι «αυτή είναι η αιτία της βιαιότητας πολλών ανθρώπων, ότι από τους πολλούς επιχειρείται τεκνοποιία με κτηνώδη και αλόγιστο τρόπο» (επίσης και Ιαμβλίχου, Πυθαγορικός βίος, 208 επ.).
«Δεν αρκεί να πληθαίνουν οι απόγονοι στις οικογένειες και να κατακυριεύουν τη γη, αλλά το σπουδαιότερο, πρέπει να γεννιώνται ωραίοι άνθρωποι (όχι μόνον πολλά αλλά και ωραία παιδιά πρέπει να αποκτά κάθε οίκος). Χάρις σ’ αυτό και οι πόλεις θα είναι ευνομούμενες και τους οίκους τους θα διοικήσουν με σύνεση και τους θεούς θα κάνουν φίλους τους …».
Οι ιδέες των ανθρώπων όμως φαίνονται και στα θεατρικά έργα της εποχής τους: Στην κωμωδία του Αριστοφάνους «Θεσμοφοριάζουσες», η ευθύνη των μητέρων για τις αρετές ή τα ελαττώματα των παιδιών τους διακηρύσσεται από τις γυναίκες του χορού: «Έπρεπε όποια γυναίκα έχει γεννήσει άνδρα χρήσιμο για την πόλη, στρατηγό ή ταξίαρχο, να της δίνουν τιμητική θέση στις γιορτές
κι αν έχει κάνει δειλό, τριήραρχο πονηρό ή κυβερνήτη ανίκανο, να κάθεται πίσω από την πρώτη κουρεμένη και τα λεφτά της δεν θάπρεπε να δίνουν τόκο. Δεν αξίζει να γεννούν τόκο τα λεφτά σου
αφού έχεις γεννήσει τέτοιο γιο»!
Στη Μήδεια του Ευριπίδη (γερμανική έκδοση) η εγκληματικότητα της τραγικής μάνας αποδίδεται από την ίδια τη Μήδεια στις κακές σκέψεις της μητέρας της και στην έλλειψη αγάπης προς αυτήν, όσο την έφερε στη μήτρα της: Έτσι η Μήδεια, μετά τον φόνο των παιδιών της, αναφωνεί:
“Αχ! Κόσμε!
Μακάρι εσένα υπαίτιο να θεωρούσα για ό,τι σε μένα έκανα κακό,
που ίδιο δεν εστάθηκε ως τώρα,
όμως, την μάνα μου φταίχτρα θα πω και υπαίτια,
γιατί σαν στα κατάψυχρά της σπλάχνα με κυοφορούσε,
μονάχα του κακού την σκέψη άφηνε να με φθάνει,
και συμφορές να γίνω εγώ αιτία νάρθουν,
και άξια για τούτες να θρηνήσω, να μην είμαι”.
Το έμβρυο είναι ένα ζωντανό πλάσμα, νοήμον και συναισθηματικό. Οι πρώτες εμπειρίες που δέχεται τη ζωή, είναι οι πιο σημαντικές, είναι ο νόμος του, που θα το ακολουθεί στην μετέπειτα ζωή του.
Βλέπουμε ότι οι σπουδαίοι φιλόσοφοι και νομοθέτες της αρχαίας Ελλάδας ήξεραν και εφήρμοζαν αυτό που η σύγχρονη επιστήμη έχει ανακαλύψει: πως η ποιότητα, η υγεία, ο ακέραιος χαρακτήρας του ανθρώπου εξαρτάται από την στερεότητα των θεμελίων του. Από το αν δηλαδή το νέο αυτό πλάσμα έχει τιμηθεί, αγαπηθεί από τους γονείς του στην αρχή της ζωής του και από το αν σ’ αυτό το πρώτο στάδιο της ζωής του έχουν προσφερθεί ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης, μέσα από ένα γαλήνιο, ειρηνικό, αρμονικό και αισθητικό τρόπο ζωής των γονιών του, μέσα προπαντός από την δυναμική επίδραση της αγάπης τους προς αυτό.
Γι αυτό και ο σύγχρονος άγγλος βιολόγος Sir F.T. King βεβαιώνει τους πολιτικούς της πατρίδας του:
«αν θέλετε να βελτιώσετε την υγεία του λαού, ασχοληθείτε με τους εννέα μήνες πριν από τη γέννηση».
Η νεώτερη Ελλάδα δεν έχει παρά να ακολουθήσει τα πανίσχυρα και δοκιμασμένα αρχαιοελληνικά παραδείγματα.
Αρκεί να αποφασίσουμε όλοι να ενημερώσουμε τους νέους πως να προχωρήσουν σωστά στην δημιουργία οικογένειας, γιατί όπως εξήγησε ο αμερικανός γενετιστής-βιολόγος δρ Bruce Lipton:
«Οι μέλλοντες γονείς είναι οι γενετικοί αρχιτέκτονες των παιδιών τους. Επείγει αυτό να το πληροφορηθούν.»
από την Ιωάννα Μαρή
Πρόεδρο της Ελληνικής & της Παγκόσμιας Εταιρείας
Προγεννητικής Αγωγής, Ανώτατη Δικαστής, Επίτιμο Σύμβουλο Επικρατείας.
Ελληνική Εταιρεία Προγεννητικής Αγωγής:
Πληροφορίες: 210 9629704 & 6972 509156
Email:prenatalgr@hotmail.com