Τι είναι Βλεφαρίτις; Βλεφαρίτις είναι ο ιατρικός όρος για την φλεγμονή του ορίου των βλεφάρων. Συνήθως προσβάλλει και τα δύο βλέφαρα.
Ποιά είναι τα αίτια;
Η βλεφαρίτις μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενός αιτίου ή ο συνδυασμός των παρακάτω αιτίων:
Διαταραχή των μειμπομιανών αδένων (ο οποίοι παράγουν την ελαιώδη στοιβάδα των δακρύων), που βρίσκονται πίσω από τις βλεφαρίδες στο όριο των βλεφάρων.
Συσσώρευση μίας λεπτής κρούστας γύρω από τις βλεφαρίδες
Η δράση του ίδιου του σώματος μας ενάντια σε αυτήν την κρούστα
Διαταραχές του δέρματος όπως πιτυρίδα των μαλλιών ή σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ή ροδόχρους ακμή.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η βλεφαρίτις μπορεί να δημιουργήσει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Συνεχής ερεθισμός ή “αίσθημα καύσους“
- Αίσθημα άμμου στα μάτια
- Φολίδες / πιτυρίδα στις βλεφαρίδες
- Ερυθρότητα και οίδημα στο χείλος των βλεφάρων
- Κόκκινα μάτια
- Κύστεις / ‘κριθαράκια’στα βλέφαρα
Πόσο καιρό θα διαρκέσει η νόσος;
Αυτή η κατάσταση-νόσος μπορεί να διαρκέσει χρόνια με περιστασιακές εξάρσεις, στις οποίες τα σημεία και τα συμπτώματα θα αυξάνουν σε ένταση. Είναι δυνατόν να ελεγχθεί η βλεφαρίτιδα, συχνά με σχετικά απλά θεραπευτικά σχήματα.
Είναι σοβαρή;
Όχι,παρότι η βλεφαρίτιδα μπορεί να είναι ενοχλητική για τον ασθενή, σπάνια δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στο μάτι αυτό καθεαυτό. Μπορεί όμως να επηρεάσει την επιφάνεια του οφθαλμού (κερατοειδής) με αποτέλεσμα τη δημιουργία στικτής κερατίτιδας που επηρεάζει την όραση. Εάν λοιπόν ο λόγος που μας επισκεφθήκατε είναι η θόλωση της όρασης και επιθυμείτε γυαλιά, είναι προτιμότερο να διορθώνεται πρώτα αυτή η κατάσταση (βλεφαρίτιδα-στικτή κερατίτιδα), και μετά να δίνονται γυαλιά.
Η βλεφαρίτιδα είναι λοίμωξη;
Όχι, αλλά μπορεί να υπάρχει υπεραντίδραση των φυσιολογικών μικρο-οργανισμών του δέρματος. Αυτά τα μικρόβια (βακτήρια και περιστασιακά μύκητες), που φυσιολογικά αποικίζουν την επιδερμίδα, αναπτύσσονται στις εκκρίσεις, οι οποίες εναποτίθενται στο χείλος των βλεφαρίδων. Γι αυτό είναι σημαντικός ο συστηματικός καθαρισμός των βλεφάρων.
Ποια είναι η θεραπεία;
Χρησιμοποιείται ένας συνδυασμός διαφορετικών θεραπευτικών μορφών (βλέπε παρακάτω), αλλά το βασικό μέρος της θεραπείας είναι πάντοτε ο καθαρισμός των βλεφάρων και βλεφαρίδων ώστε να αφαιρεθούν οι ερεθιστικές ουσίες.
Θεραπεία
1) θερμές κομπρέσες
Βρέξτε ένα πανάκι ή μία μικρή πετσέτα σε ζεστό νερό βρύσης (όσο ζεστό μπορούν να αντέξουν τα βλέφαρά σας). Η διάρκεια που πρέπει να έχετε την κομπρέσα πάνω στα κλειστά βλέφαρα είναι 5 – 10 λεπτά. Μπορεί να είναι απαραίτητο να ξαναζεσταίνετε το πανάκι με το νερό επανειλημμένα. Με τις ζεστές κομπρέσες αυξάνεται η θερμοκρασία στο βλέφαρο και αυτό προκαλεί διαστολή των αδένων που βρίσκονται πίσω από τις βλεφαρίδες. Αυτοί οι αδένες κανονικά παράγουν έλαιο που κυκλοφορεί πάνω στην επιφάνεια του οφθαλμού και δεν επιτρέπει στη δακρυϊκή στιβάδα να εξατμισθεί. Στη βλεφαρίτιδα συχνά αυτοί οι αδένες είναι φραγμένοι από το έλαιο που έχει πήξει μέσα σ αυτούς. Έτσι με το άνοιγμα – διαστολή των αδένων αυτών επιτυγχάνουμε την δυνατότητα να ξε-μπλοκαρισθούν, και το έλαιο να κυκλοφορεί καλύτερα στην επιφάνεια του οφθαλμού. Επίσης οι φολίδες – πιτυρίδα των βλεφαρίδων μαλακώνουν και είναι πιο εύκολο να απομακρυνθούν με το μασάζ που ακολουθεί.
2) Μασάζ βλεφάρων – καθαρισμός βλεφαρίδων
- Μόλις αφαιρέσετε το πανάκι από τα βλέφαρα, παίρνετε μια μπατονέτα καθαρισμού των αυτιών και με το ένα άκρο της περνάτε με πίεση από την μία άκρη του βλεφάρου στην άλλη, κάτω από τις βλεφαρίδες. Αυτό το κάνετε και στα κάτω και στα επάνω βλέφαρα. Έτσι αναγκάζουμε το έλαιο από τους αδένες που βρίσκονται πίσω από τις βλεφαρίδες να έρθει στο χείλος του βλεφάρου.
- Το άλλο άκρο της μπατονέτας το εμβαπτίζουμε σε ένα διάλυμα που αποτελείται από παιδικό σαμπουάν (Johnson Baby shampoo) και νερό σε αναλογία 4 σταγόνες σαμπουάν σε ¼ κυπελάκι νερό κι αφού το έχουμε ανακατέψει πρώτα.
Παρατήρηση: Εναλλακτικά αντί του διαλύματος του σαμπουάν, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε:
- Διάλυμα διττανθρακούχου σόδας. Αυτό φτιάχνεται σε αναλογία λίγων κόκκων σκόνης σόδας σε ένα κυπελάκι νερό.
- Ένα προϊόν που λέγεται LID-CARE. Αυτό είναι μαντηλάκια ήδη εμβαπτισμένα σε κατάλληλο διάλυμα καθαρισμού αποφεύγοντας έτσι την διαδικασία παρασκευής των παραπάνω διαλυμάτων. Αυτό το προϊόν μπορείτε να το βρείτε στα περισσότερα φαρμακεία.
- Σταγόνες τεχνητών δακρύων: Προτείνονται οι αμπούλες μιας χρήσης όπως Vidilac Monodose. Ανοίγετε την αμπούλα και ενσταλάζετε 1 σταγόνα στο κάθε μάτι. Μετά την ενστάλαξη δεν πετάτε την αμπούλα γιατί υπάρχουν κι άλλες σταγόνες μέσα. Φυλάσσετε την αμπούλα σε ένα καθαρό μέρος μέχρι την επόμενη ενστάλαξη. H αμπούλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις επόμενες 12 ώρες. Μπορείτε να κλείσετε την αμπούλα με το καπάκι σταυρωτά. Τις σταγόνες τις ρίχνετε συνήθως 4 φορές την ημέρα στο κάθε μάτι, αλλά εάν τα ενοχλητικά συμπτώματα επανεμφανίζονται μπορείτε να τις ρίχνετε όσο συχνά χρειάζεται χωρίς κανένα πρόβλημα και καμία παρενέργεια.
3) Κάψουλες Omacor
Αυτές περιέχουν έλαια ψαριών και βελτιώνουν την ποιότητα του ελαίου που παράγεται από τους αδένες των βλεφάρων σας. Δεν έχουν καμία παρενέργεια και μπορείτε να τις λαμβάνετε ακόμα κι αν παίρνετε κι άλλα φάρμακα. Ταυτόχρονα καταπολεμάει και την χοληστερίνη. Εάν παίρνετε αντιπηκτική αγωγή μπορεί να ενισχύσει την δράση των αντιπηκτικών και γι αυτό ρωτήστε τον καρδιολόγο σας. Η διάρκεια της αγωγής είναι για ένα μήνα τουλάχιστον και ιδανικά για 6 εβδομάδες.
4) Ταμπλέτες Vibramycin 100 mg
Μία φορά την ημέρα κάθε πρωί με πολύ νερό μετά το φαγητό για 6 – 8 εβδομάδες. Αυτές οι ταμπλέτες Vibramycin (Doxycycline) σας συνταγογραφούνται σε πιο προχωρημένες μορφές βλεφαρίτιδας. Εναλλακτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής η παρόμοια φαρμακευτική ουσία βρίσκεται με την ονομασία Erythromycin. Έχοντας ακολουθήσει όλα τα παραπάνω βήματα, αναμένεται να βελτιωθεί η ερυθρότητα και ο ερεθισμός μέσα σε 2 – 8 εβδομάδες από την έναρξη της θεραπείας. Μετά την παρέλευση του χρονικού αυτού διαστήματος και έχοντας αισθανθεί καλύτερα, ο συστηματικός καθαρισμός των βλεφάρων θα μπορεί να ελαττωθεί σε μία συχνότητα κάθε δεύτερη ημέρα ή ακόμα και σε μία φορά την εβδομάδα.
Η βλεφαρίτιδα συνήθως ανταποκρίνεται καλά στην θεραπεία, παρότι ο μακροχρόνιος καθαρισμός των βλεφάρων και η περιοδική χρήση των σταγόνων θα χρειασθεί να συνεχισθεί.
Πάντοτε όμως να είστε προετοιμασμένοι να ξαναρχίσετε τα θεραπευτικά βήματα που σας αναγράφηκαν εάν τα συμπτώματα χειροτερέψουν ή επανέλθουν.
Δρ. Νικόλαος Τράκος, MD
Οφθαλμίατρος – Οφθαλμοπλαστικός
