Ένα θαύμα ζουν πολλοί Έλληνες πρώην καρδιοπαθείς, οι οποίοι είχαν την ατυχία να έχουν πολλές στενώσεις στα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς τους, αλλά και σε πολλά μικρότερα παράπλευρα, σε τέτοιο δε βαθμό που να μην επιδέχονται συμβατική επέμβαση, με συμβατικές τεχνικές, από συμβατικούς χειρούργους της καρδιάς. Όπως είναι ευνόητο, οι άνθρωποι αυτοί κινδύνευαν ανά πάσα στιγμή να βρεθούν κοντά σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις, ενώ, τώρα, μετά τη συνάντησή τους με τον καρδιοχειρουργό-άνθρωπο, Σωτήρη Πράπα, αντιμετωπίζουν πλέον τη ζωή με αισιοδοξία… ξαναγεννήθηκαν δηλαδή. Λέγεται ότι ο άνθρωπος αυτός έχει πάρει μαθήματα από τον Θεό!
Στους προαναφερθέντες ασθενείς εφαρμόστηκε η νέα μέθοδος του καθηγητή Σωτήρη Πράπα. Η καρδιοχειρουργική ομάδα του τούς έκανε την καρδιά κυριολεκτικά «κόσκινο» με πολλές πολλές … τρύπες. Μετά την κατασκευή των «λαγουμιών», όπως συνηθίζει να λέει ο κος Πράπας, δημιούργησε με χρήση αρχέγονων κυττάρων … βλαστικών κυττάρων, τα οποία, αφού συλλέχθηκαν και απομονώθηκαν, μετά από ειδική επεξεργασία εγχύθηκαν στα προκατασκευασμένα λαγούμια και μετά από λίγο, τα θαυματουργά αυτά κύτταρα δημιούργησαν ένα εντελώς καινούργιο μικροκυκλοφορικό δίκτυο με μικροσκοπικά αγγεία.
Με την αποκατάσταση της σωστής αιμάτωσης, ως διά μαγείας σταματούν οι βασανιστικοί πόνοι, αλλά και μια σειρά άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας που τους ταλαιπωρούσαν, απλώς περνούν σε μία γλυκιά λησμονιά, μια και η καρδιά λειτουργεί πια κανονικά, σαν ένα ακριβό ελβετικό ρολόι!
Αυτό το μοναδικό επίτευγμα στη χώρα μας, που ανακοινώθηκε σε τρία παγκόσμια συνέδρια, και μάλιστα η παγκόσμια καρδιοχειρουργική εταιρεία, τιμής ένεκεν, για τη μεγάλη αυτή ιατρική καινοτομία, ανέθεσε το πρόσφατο «Παγκόσμιο Συνέδριο Καρδιοχειρουργικής», το οποίο έγινε στην Κω, στην ομάδα του καθηγητή Σωτήρη Πράπα, διευθυντή καρδιοχειρουργικής στο Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν (Ο Σωτήρης ο Πράπας ήταν και ο πρόεδρος του Συνεδρίου).
Η καινοτόμα αυτή, νέα μέθοδος του Σωτήρη Πράπα, είναι συνέχεια μιας σειράς άλλων πρωτοποριακών επιτευγμάτων των τελευταίων χρόνων στην καρδιοχειρουργική. Ένα απ’ αυτά είναι και το «ελληνικό μπαϊπάς», που ήδη εφαρμόζεται σ’ όλο τον κόσμο. Επιστημονικά είναι διεθνώς γνωστό ως «Π-graft» ή «Π-circuit» («κύκλωμα Π») και είναι μια μέθοδος που επινόησε ο καθηγητής Σωτήρης Πράπας. Πρόκειται για μια επαναστατική μέθοδο σύνδεσης του «κυκλώματος Π», δηλαδή μαστικών αρτηριών, με το φυσικό κύκλωμα των στεφανιαίων αρτηριών.
Μάλιστα, γίνεται χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία, αλλά με πάλλουσα την καρδιά, δηλαδή σε λειτουργία, άρα, χωρίς επιπλοκές, και κυρίως χωρίς όριο ηλικίας για τους καρδιοπαθείς που δεν μπορούν να γιατρευτούν χωρίς επέμβαση. Αλλά τα τελευταία χρόνια, μια άλλη πρωτιά, της ίδιας επιστημονικής ομάδας, συγκέντρωσε τον θαυμασμό και το ενδιαφέρον των επιστημόνων απ’ όλο τον κόσμο.
Η τριπλή παρέμβαση
Το νεκρωμένο, ύστερα από έμφραγμα μέρος της καρδιάς, το «ζωντανεύουν» με έγχυση αρχέγονων κυττάρων, σε συνδυασμό με μάζεμα, «καρίκωμα», αλλά και μπαϊπάς «Π-graft». Μέχρι αυτή τη στιγμή η καρδιοχειρουργική ομάδα του καθηγητή Σωτήρη Πράπα έχει χειρουργήσει και αποκαταστήσει πολλές δεκάδες πρώην καρδιοπαθείς που πλέον χαίρονται τη ζωή τους με την πλήρως (;) ανακατασκευασμένη καρδιά τους. «Αυτή είναι η κατηγορία των ασθενών που τους χειρουργήσαμε, έχοντας κάνει την τριπλή παρέμβαση, δηλαδή μπαϊπάς για τις ισχαιμικές περιοχές, καρίκωμα για την περιοχή που ήταν διατεταμένη ανευρυσματική και έγχυση αρχέγονων κυττάρων» λέει ο καθηγητής. Στην πράξη, η ομάδα του Σωτήρη Πράπα αποτελεί και ένα τμήμα που θα εφαρμόζει και ό,τι καινούργιο προκύπτει διεθνώς από τη χρήση των βλαστοκυττάρων, διότι το νοσοκομείο που στεγάζει την ομάδα είναι νοσοκομείο αναφοράς σε ένα παγκόσμιο δίκτυο.
Από το σύνολο των ασθενών στα τρία χρόνια που εφαρμόστηκε αυτή η τεχνική, υπήρξε μόνο μία απώλεια. Οι υπόλοιποι είναι εν ζωή και μάλιστα σε πολύ καλή κατάσταση. Μιλάμε, δηλαδή, για μία σημαντική βελτίωση του προσδόκιμου επιβίωσης», λέει ο καθηγητής Πράπας. Ας δούμε τώρα πώς επιτυγχάνεται η εκπληκτική αυτή αρδευτική διακλάδωση που εφαρμόζεται.
Το λέιζερ τρυπά την καρδιά και ανοίγει «λαγούμια», τα οποία δημιουργούν την περίφημη αυτή «αρδευτική διακλάδωση». Επιτυγχάνεται έτσι μία πολύ καλύτερη αιμάτωση της καρδιάς. Η ομάδα του δρα Σωτήρη Πράπα χρησιμοποιεί τα αρχέγονα κύτταρα και για μια άλλη τους ιδιότητα, την αγγειογένεση. Εφαρμόζεται σε περιστατικά που έχουν διάχυτες στενώσεις των αγγείων, σε βαθμό που να μην μπορεί ο καρδιοχειρουργός να βρει ανοιχτό αυλό, γύρω από τις στενώσεις, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να κάνει ούτε μπαϊπάς ούτε αγγειοπλαστική.
«Αυτά τα περιστατικά μέχρι τώρα ήταν ανεγχείρητα», λέει ο κ. Πράπας, καθώς ο ίδιος έχει χειρουργήσει, μέσα στην τελευταία 6ετία, πάνω από 3.000 άρρωστες καρδιές. «Στο παρελθόν, οι θεράποντες περιοριζόταν μόνο στη χορήγηση φαρμάκων και οι άνθρωποι ζούσαν με πολλούς πόνους και μια σειρά άλλων προβλημάτων. Τώρα, έχουμε διευρύνει τη χρήση των αρχέγονων κυττάρων και επαναφέραμε μια παλιά τεχνική με μια πρόσθετη βελτίωση, κάνοντας οπές, τρύπες δηλαδή στην καρδιά, με τη χρήση ειδικών χειρουργικών λέιζερ ακριβείας. Μετατρέπουμε τοιουτοτρόπως την κυκλοφορία της ανθρώπινης καρδιάς σε κυκλοφορία καρδιάς… κροκοδείλου, ενός ζώου που στην καρδιά δεν έχει στεφανιαία αγγεία, αλλά η αιμάτωση γίνεται απευθείας από το κέντρο της καρδιάς μέσω διαύλων.
Εδώ συνδυάζουμε δύο πράγματα. Κάνουμε μια κεντρική τρύπα με λέιζερ και γύρω από αυτή τρεις άλλες βελόνες εγχέουν αρχέγονα κύτταρα, που δημιουργούν νέα μικροσκοπικά αγγεία, έχοντας έτσι αποτελέσματα από αυτή τη διπλή πλέον παρέμβαση. Αυτό γίνεται πολλές φορές. Τα μικροσκοπικά νέα αγγεία συνδέονται με τα πολυδαιδαλώδη «λαγούμια» που ανοίξαμε και πλέον αποκαθιστούμε μια «αρδευτική διακλάδωση», πετυχαίνοντας έτσι πολύ καλύτερη αιμάτωση της καρδιάς. Και αυτό είναι ευεργετικό για τον ασθενή, εφόσον τα διάχυτα δικά του αγγεία στην καρδιά ήταν στενωμένα και έδιναν την εικόνα… ενός «κομπολογιού», έτσι, που κάνοντας μπαϊπάς δεν εύρισκε κανείς πώς να στείλει το αίμα.
Στην περίπτωση αυτή, προκαλούμε τον οργανισμό να κατασκευάσει από μόνος του καινούργια αγγεία με τη βοήθεια μίας ειδικής ταξιαρχίας στρατιωτών, ειδικευμένης σε πολύπλοκά αρδευτικά έργα (;) την ταξιαρχία των βλαστικών κυττάρων! Την ομάδα του δρα Σωτήρη Πράπα απαρτίζουν οι: Βασίλης Κωτσής, αναπλ. διευθυντής, Γιάννης Παναγιωτόπουλος, επιμ. Α, Δημήτρης Πρωτόγερος και Γιάννης Λιναρδάκης, επιμ. Β, Πόλυ Στρατήγη, Φωτεινή Ντάνου και Ελένη Κουρή, μέλη της καρδιοαναπνευστικής ομάδας, και Αντζιελιάνα Τσιοβά, τεχνικός εξωσωματικής λειτουργίας.
Φύλακας άγγελος στη γη!
Τελειώνοντας, θα ήθελα να σας διηγηθώ το περιστατικό που με έκανε να αναλογιστώ πως άνθρωποι-γιατροί σαν τον Σωτήρη τον Πράπα μάς κάνουν πραγματικά υπερήφανους που είναι φίλοι μας(;), μας κάνουν να ηρεμούμε ψυχικά, γνωρίζοντας πως υπάρχουν ακόμα Φύλακες Άγγελοι στη γη, που η δουλειά τους είναι να μας νοιάζονται.
Πριν από μερικά χρόνια, η γυναίκα μου, που δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ψάχνει και να βρίσκει άτομα που υποφέρουν και να προσπαθεί να τα βοηθήσει, με φώναξε στο σαλόνι για να ακούσω κάτι που μόλις ανέφεραν στην τηλεόραση. Επρόκειτο για έναν 55χρονο άνεργο, πατέρα 5 παιδιών, ανασφάλιστο που αργοπέθαινε στο σπίτι του στην αγκαλιά των πέντε παιδιών του. Όταν το είδα, πιστέψτε με τρελάθηκα. Δεν ήταν δυνατόν να σχεδιάζουμε πώς θα ξοδέψουμε χρήματα στις διακοπές, τη στιγμή που άλλοι συνάνθρωποί μας αργοπέθαιναν για μερικά βρομοευρώ που τους λείπουν.
Τι έκανα; Τηλεφώνησα στον Σωτήρη Πράπα. Τον βρήκα σε σύντομες οικογενειακές διακοπές στο εξωτερικό. Ήταν προπαραμονή Χριστουγέννων άλλωστε. Άρχισα να του διηγούμαι την ιστορία του ανθρώπου. Πριν ακόμα ολοκληρώσω, ο Σωτήρης με διέκοψε και μου είπε. «Πες στον άνθρωπο να πάει τώρα στο νοσοκομείο για τα προεγχειρητικά και θα τον εγχειρήσω αύριο το πρωί. Ας μην ανησυχεί για το οικονομικό. Θα μιλήσω και με τον πρόεδρο του νοσοκομείου».
Ο Σωτήρης Πράπας παράτησε Χριστουγεννιάτικα την οικογένειά του, ήρθε στην Ελλάδα, χειρούργησε τον ασθενή, ξενύχτησε πάνω από το κεφάλι του και τα κατάφερε. Ο ασθενής χειρουργήθηκε χωρίς να του ζητήσει ούτε το νοσοκομείο μία τσακιστή δεκάρα και χαίρεται πια τη ζωή του με τα πέντε του παιδιά. Όταν την επομένη συναντήθηκα με τον Σωτήρη Πράπα, θα μου μείνει αξέχαστη η πρώτη του κουβέντα. «…ξέρεις Θοδωρή, στο χειρουργείο τα δάκρυα μου έτρεχαν ασταμάτητα. Έβλεπα τα ροζιασμένα του χέρια και μου θύμιζε τον δικό μου πατέρα. Ήταν και αυτός οικοδόμος.»
Αυτός είναι ο Σωτήρης Πράπας – ο φίλος μου!
Θοδωρής Γιάνναρος, μοριακός – πυρηνικός βιολόγος