Τελικά, έχουν τα παιδιά ανάγκη τον μύθο του Άγιου Βασίλη και γιατί δεν πρέπει να τους τον διαλύουμε; Τι σημαίνει και γιατί ακόμη μέχρι και σήμερα συναρπάζει τα παιδιά παγκοσμίως;
Ο αγαπημένος γεράκος ζει εκατοντάδες χρόνια στο Βόρειο Πόλο και κάνει τα όνειρα όλων των παιδιών πραγματικότητα.. Το εργαστήρι του βρίσκεται στο βουνό Korvatunturi, που μοιάζει με τεράστιο αυτί, για να ακούει τις επιθυμίες των παιδιών που φέρνει ο άνεμος από κάθε γωνιά της γης. Όλη αυτή η όμορφη ιστορία κρατάει τα παιδιά σε μια ευχάριστη και διασκεδαστική εγρήγορση.
Ήδη από την ηλικία των επτά ετών και πάνω πολλά παιδιά αρχίζουν να καταλαβαίνουν πως μάλλον ο κύριος που έρχεται στο σπίτι πίσω από τη γενειάδα είναι ο μπαμπάς ή ο παππούς. Δεν υπάρχει όμως λόγος να τους καταστρέψουμε την ψυχολογία. Πρέπει η στάση μας και η συμπεριφορά μας να αντιμετωπίζει με σεβασμό τη φαντασία τους. Μέχρι κάποια φάση της ανάπτυξής τους τα παιδιά έχουν ανάγκη να πιστεύουν σε σύμβολο και σε τελετουργίες, διότι αρωγούν θετικά στην ψυχοσυναισθηματική τους κατάσταση. Ο μαγικός κόσμος είναι βασικό στοιχείο σκέψης των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Τα μικρά παιδιά διαθέτουν πλουσιότερη φαντασία από τους ενήλικες, διότι η ωριμότητά και η θεώρηση των πραγμάτων τους δεν είναι επαρκώς εξελιγμένη, όπως και η κριτική τους ικανότητα.
Τι κάνουμε όμως αν το παιδί ανακαλύψει την αλήθεια για την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη; Κάποια στιγμή ξυπνούν οι υποψίες όταν τα μεγαλύτερα παιδιά στο σχολείο τα κοροϊδεύουν επειδή πιστεύουν ακόμα πως υπάρχει. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν πηγαίνουν για πρώτη φορά στο σχολείο. Αυτό τα γεμίζει με αμφιβολία και στεναχώρια. Εκεί είναι που καταρρίπτεται η μαγεία και η ένταξη στον πραγματικό κόσμο. Τους εξηγούμε, λοιπόν, πως ο Άγιος Βασίλης συμβολίζει την ελπίδα, την προσμονή, τη γενναιοδωρία, την ειρήνη, την αγάπη και τη ζεστασιά, την ισότητα απέναντι στο δικαίωμα να είμαστε ευτυχισμένοι, επομένως είναι μια ιδέα που είναι όμορφο να υπάρχει και να πιστεύουμε, γιατί αν πιστεύουμε στην «ύπαρξή» του, τότε πιστεύουμε και σε όλα τα παραπάνω. Ανάλογα με τον χαρακτήρα του παιδιού χρειάζεται ψύχραιμη αντιμετώπιση, ώστε να μην προβληθεί η νοημοσύνη του παιδιού και καταστραφεί ο ψυχοσυναισθηματικός του κόσμος.
Υπάρχουν, βέβαια, και πολλές έρευνες κάθε χρόνο που προειδοποιούν πως ο Άγιος Βασίλης είναι το πρώτο μεγάλο ψέμα που θα θυμούνται τα παιδιά και πως η αμφιβολλία αυτή μπορεί να έχει άγνωστες συνέπειες. Άλλοι μάλιστα ισχυρίζονται πως η ιστορία με το Βόρειο Πόλο φτάνει να είναι «τρομακτική» και ότι υπογείως κάνει τα παιδιά να θέλουν να είναι καλά και ήσυχα για να μην τα πάρει μαζί του ο Άγιος Βασίλης στον παγωμένο Πόλο. Τα δεδομένα αυτά τα υποστηρίζουν ο καθηγητής Ψυχολογίας Κρίστοφερ Μπόιλ στο Πανεπιστήμιο Εξετέρ της Αγγλίας και η κοινωνιολόγος Κάθι Μακέι του Πανεπιστημίου της Νέας Αγγλίας στην Αυστραλία, σε άρθρο τους με τίτλο «A Wonderful Lie», στο έγκυρο βρετανικό επιστημονικό περιοδικό «The Lancet Psychiatry».
Ο Άγιος Βασίλης όμως είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από τον χαμογελαστό γέροντα με την άσπρη γενειάδα και την κόκκινη στολή. Ξυπνάει το καλό που υπάρχει μέσα μας και μας γεμίζει με χαρά και αισιοδοξία. H αναμονή του ερχομού του Άγιου Βασίλη βοηθά το παιδί να μπει στο πνεύμα των γιορτών και να ζήσει τη μαγεία των Χριστουγέννων. Προσωπικά, για να είμαι ειλικρινής, δε θυμάμαι να μου άφησε κανένα ψυχολογικό τραύμα αυτή η ιστορία. Μια μέρα μόνη μου αποφάσισα ότι δεν υπήρχε Άγιος Βασίλης και ότι οι γονείς μου μου αγόραζαν τα δώρα μου. Ποτέ δεν έπαψα όμως να πιστεύω σε εκείνον, στην ιδέα του! Μέχρι και σήμερα περιμένω το δώρο μου κάτω από το δέντρο και πλέον αφήνω κι εγώ δώρα ως «Άγιος Βασίλης».
Επιμέλεια: Κατερίνα Σχοινά, Φιλόλογος – Δημοσιογράφος
