Είναι Ελληνίδα ηθοποιός, θεατρική συγγραφέας, ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός ταινιών, μεταφράστρια και θεατρική σκηνοθέτιδα. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Σεπτεμβρίου του 1936 και
μεγάλωσε σε καλλιτεχνικό σπίτι.
Λίγο πριν τελειώσει το σχολείο, ήξερε πως ήθελε να σπουδάσει υποκριτική, κυρίως, στη σχολή του Κάρολου Κουν. Σε αυτό βοήθησε και η φιλία της μητέρας της με την Αμαλία Φλέμινγκ, η οποία θεωρούσε πως η φοίτηση της εκεί θα της έκανε καλό.
Ο πατέρας της ήταν ιδιωτικός υπάλληλος, ενώ η μητέρα της, Ίρα Οικονομίδου, ήταν ζωγράφος και ζούσαν στο Ψυχικό. Σε ηλικία 12 ετών και μετά τον χωρισμό των γονιών της, μετακόμισε με τη μητέρα της στην Κυψέλη.
Αργότερα σπούδασε στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης στο Λονδίνο, το 1956, όπου εμφανίστηκε σε γαλλικό θίασο παίζοντας Μολιέρο. Ανέβηκε για πρώτη φορά στο θεατρικό σανίδι στη Γαλλία, στο έργο «Γιατρός με το ζόρι», ενώ δυο χρόνια αργότερα στην Αθήνα στο έργο «6ος Αμερικανικός Στόλος». Μαζί με τις κινηματογραφικές τις εμφανίσεις, συμμετείχε και σε θεατρικές παραστάσεις.
Το 1959, ο συνάδελφός της ο Γιάννης Φέρτης, εμφανίστηκε στα γυρίσματα της ταινίας που πρωταγωνιστούσε. Η αρχική τους γνωριμία εξελίχθηκε σε συνεργασία, και η συνεργασία με τη σειρά της, σε μεγάλο έρωτα…
Στα γυρίσματα είχαν γένει κιόλας ζευγάρι και μετά από τέσσερα χρόνια παντρεύτηκαν.
Μαζί δημιούργησαν ένα θίασο και δούλεψαν στο θέατρο από το 1965 έως 1975 και το 1984, όπου ίδρυσαν το Θέατρο Πόρτα. Ανέβασαν αξιόλογες παραστάσεις και μοιράστηκαν τα άγχη του παραγωγού. Όταν αποφάσισαν να χωρίσουν, παρόλο που είχαν χρέη, τα μοιράστηκαν χωρίς εντάξεις.
Πρωταγωνίστησε σε περισσότερα από 50 θεατρικά έργα κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου, ως Νίνα στον «Γλάρο» του Τσέχωφ, ως Πόρσια στον «Έμπορο της Βενετίας» και Ολίβια στη «Δωδέκατη νύχτα» του Σαίξπηρ, ως Μιραντολίνα στη «Λοκαντιέρα» του Γκολντόνι, ως Σόνια στους «Τελευταίους» του Γκόρκι, ως Εσμέ στην «Άποψη της Έιμι» του Ντ. Χέαρ.
Μετά το διαζύγιό της με τον Φέρτη, η Ξένια παντρεύτηκε τον συγγραφέα και μεταφραστή τον Κώστα Σκαλίορα. Δεν απόκτησαν παιδιά, παρόλο που το ήθελε πολύ.
Πήρε το Βραβείο Α΄ γυναικείου ρόλου, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1964 και βραβείο παιδικής λογοτεχνίας του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη, το Νοέμβριο του 2001, και Βραβείο Κάρολος Κουν, το 2001.
Στον κινηματογράφο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1958 στην ταινία «Η κυρά μας η μαμή». Το 1964 τιμήθηκε με το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για την ταινία «Γάμος αλά Ελληνικά».
Ακολούθησε σταδιοδρομία στη συγγραφή θεατρικών έργων για παιδικό θέατρο, τα οποία παρουσιάζονταν στο Θέατρο «Πόρτα».
Στην Ελληνική Τηλεόραση παρουσίασε δύο τηλεπαιχνίδια, ένα τηλεοπτικό σταυρόλεξο το οποίο έφερε τον τίτλο «Ζωντανό σταυρόλεξο» και μεταδόθηκε από την ΕΡΤ στις 6 Μαρτίου του 1983 – 18 Ιουνίου 1986, καθώς και την «Τηλεοπτική τρίλιζα», που μεταδόθηκε από την ΕΡΤ2 στις 31 Αυγούστου 1987 – 8 Σεπτεμβρίου 1988. Το 2015 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Γράμμα στον Κωστή» από τις εκδόσεις «Πατάκη».
Ο άνδρας της πεθαίνει τον Οκτώβριο του 2013 και υπήρξαν μαζί 37 χρόνια. Η Ξένια πλέον, ζει στην Αθήνα, και διανύει την όγδοη δεκαετία της ζωή της, και εξακολουθεί κι είναι ακόμα δραστήρια και ανοιχτή σε επαγγελματικές προτάσεις.
Την αγαπάμε και τη θαυμάζουμε ακόμα στις 35 ταινίες που πρωταγωνίστησε, από τις οποίες ξεχωρίζουν: «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959), «Λαός και Κολονάκι» (1959), «2.000 ναύτες κι ένα κορίτσι» (1960), «Ο μπαμπάς μου κι εγώ» (1963), «Ο ανήφορος» (1964), «Ο σατράπης» (1967), «Το πιο λαμπρό μπουζούκι» (1968), «Ξύπνα καημένε Περικλή» (1969), «Ο άνθρωπος της καρπαζιάς» (1969), «Ο άνθρωπος που έσπαγε πλάκα» (1972), «Αγάπη μου παλιόγρια» (1972). Το 1964 τιμήθηκε με το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Έχει μεταφράσει 17 θεατρικά έργα κι έχει γράψει έξη έργα για παιδιά: «Οδυσσεβάχ, Ελίζα», «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», «Οικογένεια Νώε», «O Eλαφοβασιλιάς», καθώς και «Το Σκλαβί» που απέσπασε το Νοέμβριο του 2001 το βραβείο δραματουργίας Κάρολος Κουν. Το 2001 τιμήθηκε, επίσης, με το βραβείο παιδικής λογοτεχνίας του Ιδρύματος Kώστα και Ελένης Ουράνη. Από τα έργα της έχουν μεταφραστεί: «Ο Οδυσσεβάχ» σε οκτώ γλώσσες, η «Ελίζα» και «Το Σκλαβί» σε τρεις.
Της Σοφίας Βαλαβάνη
