Ήδη έχουν περάσει δύο χρόνια από την -για πρώτη φορά στον κόσμο- εφαρμογή του νόμου που επιτρέπει στα άτομα που έχουν γεννηθεί με δωρεά σπέρματος ή ωοκυττάρου να γνωρίσουν την ταυτότητα του δωρητή ή της δωρήτριας στη Victoria της Αυστραλίας.
Πρόκειται για το δικαίωμα να μπορεί να γνωρίσει το άτομο το γενετικό του παρελθόν. Με αφορμή έστω και αυτά τα δύο χρόνια άρσης της ανωνυμίας των δωρητών, μπορούμε να εξετάσουμε τι επιθυμούν οι άνθρωποι και τι όχι, τι είναι διατεθειμένοι να δοκιμάσουν και τι να αποφύγουν όσον αφορά στην επικοινωνία της πληροφορίας που σχετίζεται με τη δωρεά που πρόσφεραν ή έλαβαν.
Το 1988, η Victoria ήταν από τις πρώτες δικαιοδοσίες στον κόσμο που εφήρμοσε νομοθεσία αναγνωρίζοντας το δικαίωμα των ατόμων που έχουν γεννηθεί με δωρεά σπέρματος ή ωοκυττάρου, να αποκτήσουν πρόσβαση σε πληροφορίες για τον/την δωρητή/τρια. Με βάση αυτή τη νομοθεσία, ιδρύθηκε ένα Κέντρο Καταγραφής των στοιχείων των τέκνων, των γονέων και των δωρητών το οποίο λειτουργεί για πάνω από 30 χρόνια. Η ύπαρξη αυτής της βάσης δεδομένων, δίνει τη δυνατότητα στα άτομα που το επιθυμούν, μετά την ενηλικίωσή τους, να αναζητήσουν πληροφορίες για τους δωρητές. Αλλά και οι δωρητές έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν προκειμένου να πληροφορηθούν για τους απογόνους στους οποίους συνέβαλαν με τη δωρεά.
Στα δύο αυτά χρόνια του νομοθετικού καθεστώτος, κατετέθησαν 163 αιτήσεις πριν το 1988 στο Κέντρο Καταγραφής. Από αυτές, οι 199 προέρχονταν από τα άτομα που είχαν γεννηθεί με δωρεά σπέρματος, 7 από γονείς και 37 από δωρητές. Από τις 163 αιτήσεις, οι 72 είχαν γνωστά αποτελέσματα κατά το τέλος του δευτέρου χρόνου. Οι υπόλοιπες βρίσκονται ακόμα υπό επεξεργασία. Από τα γνωστά αποτελέσματα, 52 ήταν αιτήσεις για πληροφορίες που αφορούσαν στους δωρητές και οι 19 από δωρητές που ενδιαφέρονταν για τους απογόνους της δωρεάς τους. Από τους 29 δωρητές που εντοπίστηκαν, οι 21 συμφώνησαν να έρθουν σε επικοινωνία και 8 είχαν αρνητική στάση. Ανάμεσα στους δωρητές που αιτήθηκαν για τις πληροφορίες των απογόνων, πολλοί είχαν κρίσιμες ιατρικές πληροφορίες να μεταφέρουν ή είχαν ήδη έρθει σε επαφή με άλλους απογόνους τους από δωρεά.
Η VARTA (Victorian Assisted Reproductive Treatment Authority), ρώτησε 22 άτομα σχετικά με την εμπειρία τους κατά την αίτηση στο Κέντρο Καταγραφής και οι ερωτώμενοι εξέφρασαν διαφόρων ειδών ευαισθησίες και προκλήσεις που φέρει η όλη διαδικασία αναζήτησης πληροφορίας.
Ασφαλώς, είναι πολύ νωρίς ακόμα προκειμένου να εξάγουμε μια σαφή και βέβαιη εικόνα για τον αντίκτυπο της σύνδεσης με τους δωρητές. Ωστόσο, η εμπειρία της VARTA έχει δείξει ότι οι υποστηρικτικές υπηρεσίες κατέχουν κρίσιμο ρόλο ως προς τη διαχείριση της επικοινωνίας μεταξύ ατόμων σχετιζόμενων με τη δωρεά ώστε να παρέχεται προστασία σε εκείνους που επιλέγουν να συνδεθούν και να ανταλλάξουν πληροφορία.
Πηγή: BioNews
Ελένη Αγγέλου – Stagiare EEB
