Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που ανακύπτει όταν αποκτάται παιδί με τη συμμετοχή τρίτου είναι η αποκάλυψη ή η απόκρυψη των γεγονότων της γέννησης από το παιδί. Τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι ενώ οι περισσότεροι γονείς έχουν μοιραστεί την εμπειρία αυτή με κάποιον συγγενή ή φίλο, δεν σκοπεύουν να μιλήσουν γι’ αυτήν στο παιδί τους. Τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ακόμη ότι στις περισσότερες χώρες οι γονείς αποκαλύπτουν στο παιδί τα γεγονότα που αφορούν τη γέννησή του σε ένα ποσοστό που κυμαίνεται μεταξύ 13-30%.
Η απόφαση για την αποκάλυψη ή την απόκρυψη των γεγονότων αυτών προϋποθέτει τη συμμετοχή ειδικού της ψυχικής υγείας. Στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, ο ειδικός της ψυχικής υγείας διαπιστώνει πρώτα αν το ζευγάρι έχει επεξεργασθεί όλες τις απώλειες που βιώνονται μη αποκτώντας ένα βιολογικά συγγενές παιδί και στη συνέχεια αποφαίνεται κατά πόσον μπορεί να προχωρήσει στην απόκτηση παιδιού με τη συμμετοχή τρίτου.
Αντίθετα προς την άποψη κάποιων γυναικολόγων, η απόκρυψη των γεγονότων της γέννησης από το παιδί δεν ακυρώνει το γεγονός ότι το παιδί αποκτήθηκε με δότη ή δότρια. Εξάλλου, η ύπαρξη ενός μυστικού σε μια οικογένεια μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Πώς όμως οι γονείς να μιλήσουν στο παιδί τους για τη συμμετοχή δότη ή δότριας όταν, και στον τόπο μας, με το πρόσφατο νομοσχέδιο θεσπίστηκε η ανωνυμία του δότη και της δότριας; Αδυνατώ να κατανοήσω ποιον προστατεύει η ανωνυμία αυτή.
Προστατεύεται το παιδί, όπως ισχυρίζονται όσοι είναι υπέρ της απόκρυψης, ή μήπως το ζευγάρι το οποίο έχει πλέον την έξωθεν μαρτυρία ότι είναι γόνιμο; Γιατί είναι τόσο τρομερό για ένα παιδί να ακούσει ότι το επιθυμούσαν τόσο πολύ οι γονείς του ώστε έφθασαν στο σημείο να χρησιμοποιήσουν τους γαμέτες κάποιου δότη ή κάποιας δότριας προκειμένου να το αποκτήσουν;
Αρχικά, η πρακτική της ανωνυμίας θεωρήθηκε ορθότερη στα περισσότερα κράτη. Σήμερα όμως οι περισσότερες χώρες βρίσκονται στη διαδικασία αναθεώρησης της αρχικής αυτής θέσης. Σε κάποιες μάλιστα υπάρχει η επιλογή μεταξύ ανώνυμου ή γνωστού δότη. Συνεπώς, τα ζευγάρια που σκέπτονται ότι είναι πιθανόν να αποκαλύψουν στο παιδί τα γεγονότα που αφορούν τη σύλληψή του μπορούν να επιλέξουν έναν γνωστό δότη. Το πόσο σημαντικό είναι για τα παιδιά να γνωρίζουν την ιστορία τους φαίνεται όχι μόνο από τα ερευνητικά δεδομένα τα σχετικά με την υιοθεσία, αλλά και από επιστολές παιδιών που αποκτήθηκαν με τη συμμετοχή δότη και έχουν εμφανιστεί στο Διαδίκτυο. Τα παιδιά αυτά, ενήλικες πλέον, δηλώνουν την απογοήτευσή τους που δεν μπορούν να συλλέξουν πληροφορίες για τη βιολογική τους ιστορία.
Σε ένα πρόσφατο γράμμα της, μια κοπέλα που αποκτήθηκε με τη συμμετοχή δότη, ηλικίας σήμερα 30 ετών -η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, έγινε γυναικολόγος, έγραφε. «Είμαι περίεργη γι’ αυτόν. Μου έδωσε τα μισά του γονίδια και ήθελα να γνωρίζω κάτι περισσότερο. Γιατί έγινε δότης; Πώς είναι η εξωτερική του εμφάνιση; Μπορεί και εκείνος να ήθελε να μάθει κάτι σχετικά με εμένα».
Στη συνέχεια αναρωτιόταν γιατί τα υιοθετημένα παιδιά έχουν το δικαίωμα να αναζητήσουν τις βιολογικές τους ρίζες, αλλά τα παιδιά που γεννιούνται με τη συμμετοχή δότη ή δότριας δεν το έχουν και τελείωνε το γράμμα δηλώνοντας ότι τίποτα δεν θα μπορούσε να επηρεάσει τη σχέση της με τον πατέρα της, ο οποίος την επιθυμούσε τόσο ώστε να βιώσει αυτήν την εμπειρία.
Επίσης, ένα άλλο ζήτημα αφορά το ενδεχόμενο να προκύψει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας στα παιδιά που γεννιούνται με τη συμμετοχή δότη ή δότριας και αγνοούν τη βιολογική τους ιστορία δεδομένων των γνώσεων που έχουμε σήμερα για τον ρόλο των γονιδίων σε ορισμένα νοσήματα. Ερωτήματα, όπως αν μπορούν ακίνδυνα να χρησιμοποιούν το αντισυλληπτικό χάπι, αν πρέπει να παρακολουθούν το επίπεδο της χοληστερίνης τους ή την πίεση στα μάτια τους, αν πρέπει να ελέγχουν αν έχουν πολύποδες στο έντερο, μένουν αναπάντητα. Αγνοώντας τον δότη ή τη δότρια, στερούνται μιας γνώσης που πιθανόν να είναι κρίσιμη για την επιβίωσή τους και που οι υπόλοιποι άνθρωποι -μεταξύ αυτών και οι νομοθέτες του πρόσφατου νομοσχεδίου- θεωρούν αυτονόητο ότι δικαιούνται να την έχουν.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία έρευνα για τους δότες και τις δότριες η οποία να δείχνει τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζονται εκείνοι το γεγονός ότι μπορεί να αποκτήθηκε ένα παιδί με το γενετικό υλικό τους ή με τα ερωτήματα που έχουν σχετικά με την έκβαση της συμμετοχής τους ή ακόμη και με την ενδεχόμενη επιθυμία να τους αναζητήσει το παιδί όταν ενηλικιωθεί.
Σε μια σχετική έρευνα που διενεργήθηκε στις ΗΠΑ διαπιστώθηκε ότι το 60% των δοτών σπέρματος θα επιθυμούσε κάποιου τύπου επαφή όταν το παιδί θα έφθανε στην ηλικία των 18 ετών. Επίσης, όσον αφορά τις δότριες ωαρίων, διαπιστώθηκε από μια έρευνα ότι στην ομάδα αυτών των γυναικών ένας αριθμός μεγαλύτερος από εκείνον στην ομάδα ελέγχου είχε βιώσει είτε ένα τραύμα περί την αναπαραγωγή, είτε τον θάνατο ενός γονέα, είτε διαζύγιο των γονέων, ή σεξουαλική κακοποίηση. Είναι προφανώς πολύ χρήσιμο να διεξαχθούν μελέτες για να διαπιστωθούν οι ανάγκες και οι επιθυμίες των γυναικών και των ανδρών που γίνονται δότες, έτσι ώστε να προστατευθεί και η δική τους ψυχική υγεία.
Πηγή: Καθημερινή