Ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να προσβάλλονται καθημερινά από COVID σε όλο τον κόσμο, είναι καθησυχαστικό ότι ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από τη λοίμωξη έχει μειωθεί σημαντικά χάρη στα αποτελεσματικά εμβόλια και τις θεραπείες.
Ωστόσο, για πολλούς ανθρώπους, οι συνέπειες του COVID συνεχίζονται πολύ πέρα από την αρχική μόλυνση, με τη μορφή μακροχρόνιου COVID. Θέλαμε να κατανοήσουμε ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να κάνουν τους ανθρώπους περισσότερο ή λιγότερο ευάλωτους σε συνεχιζόμενα συμπτώματα. Σε μια νέα που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες που είναι υπέρβαρες διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν μακροχρόνιο COVID.
Η μακρά COVID μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα όπως κόπωση, δύσπνοια, αίσθημα παλμών, “εγκεφαλική ομίχλη” (για παράδειγμα, προβλήματα συγκέντρωσης ή μνήμης) και πολλά άλλα. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι εξουθενωτικά και να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής ενός ατόμου.
Ο όρος μακροχρόνιο COVID περιλαμβάνει τόσο το “συνεχιζόμενο συμπτωματικό COVID-19” (συμπτώματα τέσσερις έως 12 εβδομάδες μετά τη μόλυνση) όσο και το “σύνδρομο μετά COVID” (συμπτώματα που συνεχίζονται για 12 εβδομάδες ή περισσότερο). Η έρευνά μας επικεντρώθηκε στο τελευταίο.
Ερευνήθηκαν άτομα στο Νόρφολκ της Αγγλίας, τα οποία είχαν δοκιμαστεί θετικά για COVID τουλάχιστον 12 εβδομάδες πριν. Από το σύνολο των 1.487 συμμετεχόντων που συμπλήρωσαν το ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο, 774 ερωτηθέντες (52%) δήλωσαν ότι αντιμετώπιζαν τουλάχιστον ένα μακροχρόνιο σύμπτωμα COVID. Τα πιο συχνά αναφερόμενα συμπτώματα ήταν άγχος (32%), γενικός πόνος ή δυσφορία (28%), κόπωση (25%), αϋπνία (22%) και γνωστική εξασθένιση (20%).
Είναι πιθανό ένα τόσο μεγάλο ποσοστό των συμμετεχόντων στη μελέτη να ανέφερε μακρά συμπτώματα COVID εν μέρει λόγω προκατάληψης στη διαδικασία πρόσληψης. Τα άτομα με συμπτώματα μπορεί να ήταν πιο πρόθυμα να απαντήσουν στην έρευνα.
Αλλά το κύριο στοιχείο της μελέτης ήταν η σύγκριση όσων ανέφεραν συμπτώματα με όσους δεν ανέφεραν. Διερευνήθηκαν ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να κάνουν τους ανθρώπους περισσότερο ή λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν μακροχρόνιο COVID εξετάζοντας τα ιατρικά αρχεία των συμμετεχόντων. Συνεκτιμήθηκαν παράγοντες όπως ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), το φύλο, η χρήση φαρμάκων, άλλες συνθήκες υγείας και το αν το άτομο ζούσε σε υποβαθμισμένη περιοχή ή όχι.
Διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες και τα άτομα με υψηλό ΔΜΣ είχαν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν μακροχρόνιο COVID σε σύγκριση με τους άνδρες και τα άτομα με φυσιολογικό ή χαμηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) αντίστοιχα. Έτσι, οι γυναίκες με υψηλό ΔΜΣ διέτρεχαν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Παρατηρήθηκε επίσης μια τάση που υποδηλώνει ότι οι ηλικιωμένοι μπορεί να έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μακρά COVID, αλλά η μελέτη μας δεν περιλάμβανε αρκετούς ασθενείς για να το επιβεβαιωθεί αυτό (δεν επιτεύχθηκε στατιστική σημαντικότητα). Ωστόσο, η παρατήρηση αυτή υποστηρίζεται σε άλλες μελέτες.
Άλλες μελέτες έχουν ομοίως δείξει ότι οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν μακρύ COVID. Οι λόγοι γι’ αυτό δεν είναι σαφείς, αν και οι επιστήμονες έχουν υποθέσει ότι οι ορμόνες του γυναικείου φύλου μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.
Δεν κατανοούμε πλήρως γιατί οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν μακρά COVID. Andrey_Popov/Shutterstock
Εν τω μεταξύ, η έρευνα έχει επίσης εντοπίσει τον υψηλό ΔΜΣ και την παχυσαρκία ως παράγοντες κινδύνου για μακρά COVID. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό, αλλά ορισμένοι έχουν προτείνει ότι επειδή η παχυσαρκία οδηγεί σε μεγαλύτερη φλεγμονή στο σώμα, οι παχύσαρκοι άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να απαλλαγούν από τον ιό, με αποτέλεσμα να προδιατίθενται για μακροχρόνια COVID. Σε συνδυασμό με αυτό, γνωρίζουμε ότι οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν ασθενέστερο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο όχι μόνο τους θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο κακής έκβασης από την αρχική λοίμωξη, αλλά καθιστά επίσης την εκκαθάριση του ιού πιο δύσκολη.
Πρόσφατες μελέτες έχουν πράγματι δείξει ότι τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί έχουν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μακρόχρονο COVID. Δεδομένου αυτού, και δεδομένου ότι ο εμβολιασμός COVID μειώνει τη σοβαρότητα μιας λοίμωξης COVID σε πρώτη φάση, οι άνθρωποι θα πρέπει να βγουν και να εμβολιαστούν εάν δεν είναι ενημερωμένοι.
Φαίνεται σχεδόν αδύνατο να μην κολλήσει κανείς COVID στις μέρες μας, στις περισσότερες χώρες τουλάχιστον, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειονότητα των προστατευτικών μέτρων έχει σταδιακά εξαφανιστεί. Όμως, από μέρα σε μέρα, η διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας και η υγιεινή διατροφή πριν από οποιαδήποτε μόλυνση από COVID θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν σε κάποιο βαθμό στην προστασία από τις χειρότερες και συνεχιζόμενες επιπτώσεις του ιού.
Απόδοση κειμένου: Βίκυ Μπαφατάκη
https://theconversation.com/by Vaailios Vassiliou & Vasiliki Tsampasian