Η σχέση με έναν ναρκισσιστή μπορεί να επιφέρει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από τη συμβίωση με έναν ναρκισσιστή, η οποία μπορεί να είναι συναισθηματικά εξαντλητική.
Οι σχέσεις με ναρκισσιστές περιστρέφονται γύρω από αυτούς – τις ανάγκες τους, τα δικαιώματά τους, τη ματαιοδοξία τους και τις διαθέσεις τους. Οι σύντροφοι δεν αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστά, ολοκληρωμένα ανθρώπινα όντα με τα δικά τους συναισθήματα και ανάγκες.
Επειδή στερούνται ενσυναίσθησης και σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους, οι ναρκισσιστές αισθάνονται ότι έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν, να υποτιμούν και να εκμεταλλεύονται τα μέλη της οικογένειάς τους, προκειμένου να ενισχύσουν τη μειωμένη αυτοεκτίμησή τους και να διατηρήσουν τον έλεγχό τους.
Η διατήρηση της εξουσίας είναι ο πρωταρχικός τους στόχος, επειδή τους κάνει να αισθάνονται ασφαλείς και κρατάει μακριά τα βαθιά ριζωμένα συναισθήματα ντροπής τους. Οι άμυνές τους που είναι δύσκολες για τους άλλους ανθρώπους τους βοηθούν να το πετύχουν αυτό.
Δυστυχώς, οι σύντροφοι υποφέρουν επίσης από μειωμένη αυτοεκτίμηση και στα πρώτα στάδια της σχέσης δεν τους πειράζει να θυσιάσουν τις δικές τους ανάγκες. Αυτό ενθαρρύνει τον ναρκισσιστή να προβάλλει όλο και πιο παράλογες απαιτήσεις. Οι σύντροφοι βάζουν πρώτα τον ναρκισσιστή επειδή πιστεύουν ότι το να βάζουν τον εαυτό τους πρώτα είναι εγωιστικό και επειδή πιστεύουν ότι εξασφαλίζει την αγάπη του ναρκισσιστή.
Αλλά με την πάροδο του χρόνου, συνειδητοποιούν ότι η προσπάθεια να ικανοποιήσουν τον ναρκισσιστή και να ικανοποιήσουν τις ακόρεστες ανάγκες του είναι άχαρη – σαν να προσπαθούν να γεμίσουν ένα βαρέλι χωρίς πάτο. Ο ναρκισσιστής βρίσκει λάθη στις προσπάθειές τους ή δίνει ανάποδες φιλοφρονήσεις, έτσι ώστε οι σύντροφοι να αισθάνονται πάντα ένα κάτω.
Ακόμη και αν είναι στιγμιαία ευχαριστημένος, ο ναρκισσιστής σύντομα υποτιμά ή ζητάει περισσότερα. Κατά βάθος, τόσο οι ναρκισσιστές όσο και οι σύντροφοί τους νιώθουν ότι δεν είναι αξιαγάπητοι.
Επιπτώσεις της συμβίωσης με έναν ναρκισσιστή
Οι ναρκισσιστές κάνουν τους συντρόφους τους να βιώσουν πώς ήταν να έχουν έναν ψυχρό, παρεμβατικό ή μη διαθέσιμο ναρκισσιστή γονέα. Οι ανάγκες, οι ανησυχίες και τα ενδιαφέροντα του συντρόφου τους δεν ενδιαφέρουν τον ναρκισσιστή, ο οποίος σε ορισμένες περιπτώσεις ζει τη ζωή του σαν να μην υπάρχει κανένας άλλος, κάνοντας τους συντρόφους του να αισθάνονται αόρατοι.
Ο βρικόλακας Lestat της Anne Rice είχε ακριβώς μια τέτοια συναισθηματικά κενή μητέρα, η οποία δέθηκε αφοσιωμένα μαζί του για να επιβιώσει. Η στέρηση πραγματικής φροντίδας και η έλλειψη ορίων καθιστούν τους ναρκισσιστές εξαρτημένους από τους άλλους για να τροφοδοτήσουν την ακόρεστη ανάγκη τους για επιβεβαίωση.
Οι σύντροφοι συχνά αμφιβάλλουν για την ειλικρίνεια του ναρκισσιστή και αναρωτιούνται αν πρόκειται στην πραγματικότητα για χειραγώγηση, προσποίηση ή μια κατασκευασμένη προσωπικότητα.
Αναρωτιούνται: “Μπορεί ένας ναρκισσιστής να αγαπήσει;”. Νιώθουν ένταση και εξάντληση από τη ναρκισσιστική κακοποίηση, συμπεριλαμβανομένων των απρόβλεπτων ξεσπασμάτων, των επιθέσεων, των ψεμάτων, των ψευδών κατηγοριών, της κριτικής και της αδικαιολόγητης αγανάκτησης για μικρές ή φανταστικές προσβολές.
Αυτοί οι σύντροφοι στερούνται επίσης ορίων και απορροφούν ό,τι λέγεται γι’ αυτούς ως αλήθεια. Σε μάταιες προσπάθειες να κερδίσουν την αποδοχή και να παραμείνουν συνδεδεμένοι, θυσιάζουν τις ανάγκες τους και περπατούν σε κελύφη αυγών, φοβούμενοι μήπως δυσαρεστήσουν τον ναρκισσιστή. Διακινδυνεύουν καθημερινά να κατηγορηθούν και να τιμωρηθούν, να τους στερήσουν την αγάπη ή να έρθει ρήξη στη σχέση.
Δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν αποτελεσματικά την κακοποίηση. Ανησυχούν για το τι θα σκεφτεί ή θα κάνει ο σύζυγός τους και ασχολούνται τόσο με τον ναρκισσιστή όσο και ο ναρκισσιστής με τον εαυτό του.
Το να αγαπάτε έναν ναρκισσιστή δημιουργεί συνεχή ανασφάλεια και απογοήτευση. Συχνά σε αυτές τις σχέσεις, οι ναρκισσιστές είναι οι αποστασιοποιητές όταν αναμένονται περισσότερα από το σεξ.
Για έναν ναρκισσιστή, το να έρθει συναισθηματικά κοντά απαιτεί να εγκαταλείψει τη δύναμη και τον έλεγχο. Η σκέψη του να είναι εξαρτημένος είναι αποτρόπαια. Όχι μόνο περιορίζει τις επιλογές τους και τους κάνει να αισθάνονται αδύναμοι, αλλά και τους εκθέτει σε απόρριψη και αισθήματα ντροπής, τα οποία κρατούν πάση θυσία μακριά από τη συνείδησή τους (Lancer, 2014).
Όταν βρίσκεστε σε σχέση με έναν ναρκισσιστή, λάβετε υπόψη σας τα εξής:
Σύντομα, οι σύντροφοι αρχίζουν να αμφιβάλλουν για τον εαυτό τους και να χάνουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή τους. Η επικοινωνία της απογοήτευσής τους διαστρεβλώνεται και αντιμετωπίζεται με αμυντικές κατηγορίες ή περαιτέρω υποτιμήσεις.
Ο ναρκισσιστής μπορεί να το μοιράσει, αλλά δεν μπορεί να το δεχτεί. Όταν δύο ναρκισσιστές βρεθούν μαζί, τσακώνονται για το ποιανού οι ανάγκες έρχονται πρώτες, κατηγορούν και διώχνουν ο ένας τον άλλον, αλλά είναι δυστυχισμένοι έχοντας ανάγκη ο ένας τον άλλον.
Οι σύντροφοι πρέπει να προσαρμοστούν στον ψυχρό κόσμο των ναρκισσιστών και να συνηθίσουν να ζουν με συναισθηματική εγκατάλειψη. Παρόλο που ο ναρκισσιστής μπορεί να τους κυνηγούσε όταν έβγαιναν μαζί, τώρα κυνηγούν τον ναρκισσιστή για ψίχουλα προσοχής, αναπαράγοντας ασυνείδητα τη συναισθηματική εγκατάλειψη από το παρελθόν τους.
Παρ’ όλα αυτά, πολλοί σύντροφοι παραμένουν, γιατί περιοδικά επιστρέφει η γοητεία, ο ενθουσιασμός και οι τρυφερές χειρονομίες που τους μάγεψαν αρχικά, ειδικά όταν ο ναρκισσιστής νιώθει ότι απειλείται ότι επίκειται χωρισμός. Αλλά ακόμη και όταν δεν υπάρχουν αναπαύσεις από την ψυχρότητα και τη σκληρότητα του ναρκισσιστή, ο δεσμός του τραύματος και η διαλείπουσα ενίσχυση δένουν το ζευγάρι.
Για αυτούς και άλλους λόγους, ο χωρισμός με έναν κακοποιητή είναι πιο δύσκολος από το να εγκαταλείψεις μια κανονική σχέση. Απαιτεί πρώτα από τους συντρόφους να ανακτήσουν την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή τους.
Επιμέλεια κειμένου: Βίκυ Μπαφατάκη
Πηγή: https://themindsjournal.com/