Ήταν, λέει, το κακό παιδί της πιάτσας… Είχε όλα τα προνόμια του μεγάλου ανθρώπου. Με όλες τις αντιφατικότητες αυτού. Όπως ένας κόκκος άμμου, μπαίνει μέσα στο στρείδι και αρρωσταίνει, δημιουργώντας το μαργαριτάρι, έτσι και η εξελικτική πορεία αυτού, στο επάγγελμα και στη ζωή.
Έσπασε μούρη και δάχτυλα, χτυπώντας μανιασμένα πληκτρολόγια για να επαναπροσδιορίσει ότι, τα ζωώδη ένστικτα του ανθρώπου, περνάνε κατά κόρον μέσα από αυτά που έχουν ονομάσει γήπεδα και, από την πένα του πέρασε, προϊδέασε καλύτερα τους υποψιασμένους που ήταν πολλοί αυτή την εποχή, ότι το ποδόσφαιρο, καμία φορά, κάτω από αυτό που ονομάζεται, κοινώς, αποδεκτές συνθήκες, μπορεί να έχει και την πρέπουσα ιδεολογία.
«Το ποδόσφαιρο και η ιδεολογία του». Από τις αναρχικές εκδόσεις «Διεθνής Βιβλιοθήκη», ένα μικρό μαύρο βιβλιαράκι που βγήκε μερικά χρόνια νωρίτερα, έκανε τις απόψεις του, τα σχόλιά του, τα ρεπορτάζ του, από φρικαρισμένα σε καλτ. Κι η πλάκα είναι ότι πρώτος αυτός τα έβγαλε στην πιάτσα…
Η αναγνώριση ήταν άμεση, ραγδαία και σύντομη. Ο χρόνος σύμμαχός του. Εκείνος όμως τον έβλεπε για εχθρό. Το ιδεατό του. Το «θα πεθάνω νέος» του –και των δυο μας αγαπημένου-, Μπόρις Βιάν.
Νυχτοπερπατήματα σε μπαρ, πάντα παρέα με τη συντροφιά ενός διαμορφωμένου Ποιητή – που όπως έλεγε αψεγάδιαστα ο Γιωργάκης Χειμωνάς, μεγαλύτερος δημιουργός από τον Ποιητή δεν υπάρχει -, μόνο που ο δικός μου, με κάθε σεβασμό από την πλευρά μου το κτητικό, ένιωθε ενοχές που η ποιητικότητα ήταν η αγνότερη πλευρά του χαρακτήρα του.
Την κοινωνούσε με αλκοόλ, κοκαΐνη και μπόλικο αψέντι. Κατά την ανατολή του ηλίου το τελευταίο, για να πει, στους ουκ ολίγους φίλους του, καβατζωμένοι οι πιο πολλοί απ’ αυτούς πια: «Καλή νυχτιά μάγκες. Αποσύρομαι τώρα στο ησυχαστήριο μου, εκεί πού δεν μπαίνει φως ούτε από την χαραμάδα του παντζουριού, ούτε από τις εκρήξεις αστεριών».
Και να σκεφτεί κανείς ότι από τα ίδια κανάλια δεν χρειάζεται να πω πως πέρασε ένας Γρυ Ντε Μοπασάν, ένας Αντονέν Αρτώ και από τους εγχώριους ένας Βιζυηνός, ένας Μητσάκης, ένας Φιλύρας. Άνθρωποι του ίδιου βεληνεκούς όλοι. Δεν παίζει ρόλο η καταγωγή. Το διάβασα πρόσφατα σε ένα τόμο του Τόμας Μανν, «Στοχασμοί ενός Απολιτικού» λέγεται και σκιαγραφεί με τα πιο μελανά και τα πιο έντονα χρώματα το πνεύμα που πρέπει και επιβάλλεται να είναι διεθνιστικό.
…Και ύστερα, όλων αυτών που ακολουθούν, μεταξύ των οποίων, το γράφω με μεγάλη οδύνη, κι εμού… Όλων των αλκοολικών της Τέχνης, όπως εύστοχα είπε σε περιπετειώδεις καιρούς ο Λαπαθιώτης, όλων εμάς που είδαμε το μπωντλαιρικό σύμπαν στο πάτο της μπουκάλας… Κι από την άλλη, «τα περιθωριακά μας». Η φρίμπα… Κακό πράγμα η άτιμη η φρίμπα…
…Σε τράκαρα πριν πέντε χρόνια… επικοινωνήσαμε με την πρώτη ματιά. Πολιτικά παρεμφερείς οι απόψεις μας. Ίδια αιτία εισαγωγής… Απροσάρμοστοι και οι δύο… Για μένα, ήσουν απλά ανυπότακτος. Η μέγιστη κατά την άποψή μου διάκριση.
Ο άνθρωπος που μιλάω δεν είναι της φαντασίας μου. Το μόνο σίγουρο. Και του χρωστώ τα πάντα. Το ότι με δέχτηκε. Και από εμπειρικά πράγματα, κάτι ούζα στο Μεταξουργείο μετά της επιβαλλόμενης μαστούρας, κάτι σφηνάκια σε λεσβιάδικο και μια βραδιά στη Στοά των Αθανάτων να ακούσουμε αγαπημένα χασικλίδικα.
Για αυτούς που ήρθαν, απήλθαν, αλλά δεν πέρασαν απαρατήρητοι ανάμεσα μας. Ως ελάχιστο μνημόσυνο πάρτε το, αν ξέρετε τι πάει να πει πένθος ψυχής…
Μια ιστορία γραμμένη από τον Νεκτάριο Μακρή (2012)
