Παιδιά του κρακ, παιδιά της ηρωίνης….είναι εκείνα τα παιδιά που δοκιμάζουν τα ναρκωτικά, πριν γεννηθούν. οι γυναίκες που τα κυοφορούν, εγκληματούν απέναντί τους με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών καθιστώντας, αβέβαιο το μέλλον της υγείας τους. Τα προβλήματα είναι πολλά,όχι πάντα αντιμετωπίσιμα και το αδιέξοδα μεγάλα. Τα μωρά ‘σταμπάρονται’, γιατί γίνονται φορείς, μιας κληρονομιάς, που δεν επέλεξαν…
Οι σκέψεις ενός εμβρύου….
‘Βρίσκομαι μέσα στον αμνιακό σάκο, εδώ και τέσσερις μήνες. Μου απομένουν πέντε μήνες, για να γνωρίσω τον κόσμο. Προσπαθώ να βολευτώ στον φιλόξενο χώρο, που μου έχουν παραχωρήσει, αλλά με ενοχλούν κάποια μικρά άσπρα κομμάτια και ο αέρας που αναπνέω, όταν η μαμά βάζει στη φλέβα της εκείνη την καταραμένη σύριγγα. Νιώθω, ότι, με δηλητηριάζει. Αναρωτιέμαι τι να είναι…’. Αυτές είναι οι σκέψεις, ενός εμβρύου, που χωρίς να ρωτηθεί, τραβάει τις δηλητηριώδεις ‘τζούρες’ της μητέρας του. Αν μπορούσε να φωνάξει, θα διαμαρτυρόταν με όλη του τη δύναμη.
Ποιος μπορεί, όμως, να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα; Πώς μπορεί να δικαιολογηθεί μια μέλλουσα μητέρα, όταν θυσιάζει μια ακόμα ζωή στο βωμό του λευκού θανάτου; Πως μπορεί να εφησυχάσει τη συνείδησή της, δίνοντας μια μικρή δόση θανάτου καθημερινά στο πλασματάκι, που κυοφορεί; Οι απαντήσεις χάνονται μέσα στη λευκή σκόνη και το μητρικό ένστικτο επαναστατεί, μόνον, όταν η ανάγκη για το ΄δηλητήριο’ ικανοποιηθεί…
‘Ξεχνούσα ότι είμαι μητέρα…’
‘Πόσο δύσκολο είναι να ακροβατείς ανάμεσα στο δικό σου θάνατο και μια καινούρια ζωή…’ αναρωτιόμουν καθώς πήγαινα να συναντήσω την 26χρονη Έλενα Κ., μητέρα ενός κοριτσιού, μόλις 6 μηνών και πρώην χρήστης ναρκωτικών. Την συνάντησα στο σπίτι της, σε μια ξεχασμένη περιοχή των δυτικών προαστίων. Ήταν ο μόνος τόπος, που μπορούσε να γίνει η συζήτηση, μια συζήτηση με πολλά διαλείμματα, αφού η μικρή Ελπίδα, όπως πρόκειται να τη βαφτίσει, έκλαιγε, γιατί αναζητούσε την μητρική αγκαλιά. Μια αγκαλιά, που πριν από τρεις μήνες, η Έλενα δεν μπορούσε να της προσφέρει…ήταν η στιγμή, που λειτουργούσε η παρόρμηση κι όχι η λογική. Ήταν, τότε, που η Έλενα αναζητούσε το δικό της ψεύτικο παράδεισο, φτιαγμένο από τη λευκή σκόνη ενός επερχόμενου θανάτου… Εκείνη τη στιγμή, ήταν που ξεπρόβαλε μια αμυδρή αχτίδα φωτός, η κόρη της. Είναι η στιγμή, που η δύναμη της μητρότητας ξορκίζει, έστω και προσωρινά την κατάρα των ναρκωτικών.
«Η πρώτη μου επαφή με τα ναρκωτικά έγινε, όταν ήμουν 16 ετών. Πίστεψα, ότι θα ήταν για μια και μοναδική φορά…έκανα λάθος. Οι ψεύτικες υποσχέσεις της ηρωίνης, με αιχμαλώτισαν για δέκα ολόκληρα χρόνια. Δεν είχα ζωή, όνειρα, ελπίδες. Νόμιζα, ότι τίποτα δεν μπορούσε να με κρατήσει ζωντανή. Και πάλι έκανα λάθος…Η ζωή, μου επιφύλαξε την πιο όμορφη έκπληξη, την μητρότητα. Στα 25 μου χρόνια και αφού ήδη είχα ‘κάψει’ 10 χρόνια από τη ζωή μου, ανακάλυψα, ότι ήμουν έγκυος. Ο πατέρας του παιδιού, κι αυτός χρήστης ναρκωτικών, με εγκατέλειψε μόλις το έμαθε. Εγώ, όμως, αποφάσισα να το κρατήσω, γιατί μαζί με εκείνο θα γεννιόταν μια καινούρια ζωή…η δική μου.
Προσπάθησα να τα κόψω, γιατί είχα χρέος στο πλασματάκι, που φιλοξενούσα στο σώμα μου. Η οικογένειά μου, το δέχτηκε σαν να ήταν το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο. Πίστευαν, ότι ήταν η λύτρωση μου…Την πρώτη απόπειρα να αποτοξινωθώ, την έκανα, ενώ διένυα ήδη τον τρίτο μήνα της εγκυμοσύνης μου. Η ‘ατσαλένια’ μου θέληση, όμως, έσπασε, όταν το πρώτο στερητικό σύνδρομο, με διέλυσε. Είχα κλειστεί στο δωμάτιό μου, χτυπιόμουν, φώναζα κι έκανα σαν υστερική. Ο πόνος τρυπούσε τα κόκαλά μου κι ο εμετός με αφυδάτωνε. Η μητέρα μου, είχε κλειδώσει την πόρτα και στεκόταν απ΄ έξω, κλαίγοντας και ικετεύοντας για βοήθεια. Κανένας δεν μπορούσε να με βοηθήσει…Όταν πια στέρευα από το κλάμα, και οι παραισθήσεις με κατέκλυζαν, έβλεπα ένα παιδικό προσωπάκι να μου χαμογελάει. Η εικόνα, όμως, κρατούσε τόσο λίγο…Ένα βράδυ, έφυγα κρυφά και πήγα στο στέκι μου. Ήξερα, ότι εκεί θα έβρισκα τον λευκό μου παράδεισο που έπειτα από λίγο, γινόταν μια κόλαση, χειρότερη από εκείνη του Δάντη στη Θεία Κωμωδία. Έμεινα τέσσερις μέρες, νιώθοντας απελπισμένη, εξουθενωμένη. Ζούσα ένα αργό θάνατο, ενώ περίμενα μια νέα ζωή. Τραγική ειρωνεία! Επέστρεψα στο σπίτι, δίνοντας άλλη μια φορά την υπόσχεση στην οικογένειά μου, ότι ήταν η τελευταία φορά. Αμέτρητες φορές, όμως, πουλούσα ελπιδοφόρα μηνύματα. Όταν ένιωθα, ότι το στερητικό σύνδρομο, με ακουμπούσε, το έσκαγα…Η κατάσταση, όμως, χειροτέρεψε, όταν ήμουν στον 6ο μήνα. Το ένιωθα να κλωτσάει, ενώ η ηρωίνη διαπερνούσε το αίμα μου» εξομολογείται η Έλενα και οι αναμνήσεις της, αφήνουν τα δάκρυα να κυλήσουν στο σκαμμένο της πρόσωπο.
«Ήξερα, ότι σκότωνα και το παιδί μου. Παρ΄ όλα αυτά, δεν δίσταζα να κλέβω με μαεστρία, για να εξοικονομώ τη δόση μου…Η κατάσταση συνεχίστηκε με αυτό τον τρόπο, μέχρι τη στιγμή, που ένιωσα τα νερά να σπάνε, ενώ είχα, μόλις, συμπληρώσει τον 7ο μήνα. Μεταφέρθηκα, εσπευσμένα στο νοσοκομείο.
Η κατάσταση μου, χαρακτηρίστηκε πολύ κρίσιμη. Μετά από πολλές ώρες, έφερα στον κόσμο, τη μικρή Ελπίδα. Ζύγιζε μόλις λίγα γραμμάρια και είχε, όλα τα συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου. Είχα δηλητηριάσει το ίδιο μου το παιδί. Λίγες μέρες μετά, πήρα εξιτήριο, αλλά πέρασα την πόρτα του σπιτιού μου, χωρίς την κορούλα μου. Την κράτησαν για παρακολούθηση. Μου έλειπε το μωρό, αλλά περισσότερο μου έλειπε η δόσή μου. Ένα βράδυ, λοιπόν, το έσκασα από το σπίτι και πήγα να βρω εκείνους που θα με ‘λύτρωναν’ από τους πόνους. Ήθελα να νιώσω τη σύριγγα να διαπερνάει τις φλέβες μου. Όταν η Ελπίδα ήρθε σπίτι, τις στιγμές που βρισκόμουν σε ντελίριο στέρησης, με εκνεύριζε το κλάμα της και πολλές φορές και η ίδια της η παρουσία. Θυμάμαι, και μισώ τον εαυτό μου γι’ αυτό, μια μέρα που έλειπε η μητέρα μου για δουλειές, την παράτησα μόνη να κλαίει. Δεν συνειδητοποιούσα τι έκανα, έως τη στιγμή που επέστρεψα στο σπίτι και είδα τη μητέρα μου να κλαίει, ενώ ο γιατρός ήταν στο δωμάτιο και την εξέταζε. Τότε λιποθύμησα. Την επόμενη μέρα η ιστορία επαναλήφθηκε. Ξέχασα, ότι είμαι μητέρα για μια ακόμα φορά και έφυγα. Η κόρη μου, τότε ήταν τριών μηνών. Η κατάντια μου με οδήγησε σε κώμα, έπειτα από υπερβολική δόση ηρωίνης. Τους γονείς μου, τους ειδοποίησε, ένας από τους ‘γνωστούς’ μου. Ήρθαν και με βρήκαν σχεδόν άψυχη, σ’ ένα κρεβάτι νοσοκομείου. Μόνο ένα θαύμα θα με έσωζε, κι έγινε. Όταν συνήλθα, ψιθύρισα ασυναίσθητα το όνομα Ελπίδα. Ήταν το όνομα, που ήθελα να δώσω στο παιδί μου, γιατί αυτό, αντιπροσώπευε, όσα ζητούσα. Είχε έρθει η στιγμή που θα πραγματοποιούσα τις τόσες υποσχέσεις. Όφειλα να γίνω ‘μητέρα’ για το παιδί μου.
Άρχισα να το παίρνω αγκαλιά και να κοιμάμαι μαζί του. Ένιωθα τύψεις κι ενοχές, όταν με κοίταζε με τα γαλάζια ματάκια της. Μέρα με τη μέρα την αγαπούσα και πιο πολύ. Άλλωστε αυτό το πλασματάκι δεν επέλεξε να έρθει σ’ αυτό τον κόσμο, εγώ το είχα επιλέξει και είχα ευθύνη. Έπρεπε, για μια και μοναδική φορά στη ζωή μου, να πω αλήθεια…και το έκανα. Τότε ξεκίνησε ο δρόμος για το καθαρτήριο. Έβλεπα τον πραγματικό παράδεισο της μητρότητας και της ζωής, μέσα από φρικτούς πόνους και επέλεξα να μην τον μοιραστώ με κανέναν. Ζήτησα από τους γονείς μου, να με βοηθήσουν, να μεγαλώσω σωστά την Ελπίδα, αφού πρώτα θα άφηνα πίσω τον ανελέητο εφιάλτη μου. Επισκέφθηκα γιατρό και ψυχολόγο. Μου έδωσαν τις πρώτες κατευθύνσεις, μέχρι να πάρω σειρά προτεραιότητας σε κέντρο αποτοξίνωσης. Είμαι καθαρή εδώ και τρεις μήνες. Ξέρω, όμως, ότι θα τα καταφέρω, γιατί έχω κάποιον που με χρειάζεται και χρειάζομαι… Τώρα, βλέπω τη ζωή μέσα από τα μάτια της Ελπίδας και τα μηνύματα που στέλνει είναι πολλά και αληθινά» και το χαμόγελο της με πείθει για το μεγαλείο της μητρότητας και τη γενναιοδωρία της ζωής.
Μητρότητα…κίνητρο ζωής
Μητρότητα…το πιο αξιόλογο δώρο στη ζωή μιας γυναίκας. Ναρκωτικά…ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς της ζωής. Όταν αυτές οι δύο έννοιες, συνδυάζονται, το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό…ένας αργός θάνατος, που ‘κουβαλάει’ μέσα του μια ζωή. Υπάρχουν γυναίκες, που έστω και αργά, κατά τη διάρκεια της κύησης, θέλουν να επανορθώσουν. Μπαίνουν σε μονάδες αποτοξίνωσης και περιμένουν τη μεγάλη αλλαγή στη ζωή τους. Η Δόμνα Τσακλακίδου, ψυχίατρος – υπεύθυνη της α΄ μονάδας του προγράμματος μεθαδόνης στην Αθήνα – μιλάει για τη χορήγηση μεθαδόνης στις εγκύους τοξικομανείς, τις συνέπειες της, καθώς και το ψυχολογικό προφίλ αυτών των γυναικών.
«Οι γυναίκες, χρήστες ναρκωτικών και μέλλουσες μητέρες, μπαίνουν κατ’ εξαίρεσιν, στο πρόγραμμα της μεθαδόνης, για λόγους πρόληψης της δικής τους υγείας, αλλά και των παιδιών που πρόκειται να φέρουν στον κόσμο. Η χρήση ηρωίνης, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχει δυσάρεστες συνέπειες, όχι μόνο για την ίδια, αλλά και για το νεογνό. Εισάγονται στο πρόγραμμα μεθαδόνης, αφού συμπληρώσουν το πρώτο τρίμηνο της κύησής τους και μόνο, αφού, η κατάστασή τους πιστοποιηθεί με βεβαίωση γιατρού. Παραμένουν στο πρόγραμμα, μέχρι και την ημέρα του τοκετού, χωρίς αυτό να σημαίνει, ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν αργότερα. Αυτό ισχύει, μόνο, όταν δεν γίνεται παράλληλη χρήση ναρκωτικών ουσιών».
Όσο για την ποσότητα μεθαδόνης που δίνεται, καθώς και για τις συνέπειες, στη μητέρα και στο έμβρυο, η κ. Τσακλακίδου, είναι άκρως καθησυχαστική «η χορήγηση μεθαδόνης, δεν εγκυμονεί κανένα κίνδυνο μόλυνσης από άλλες λοιμώξεις, όπως ηπατίτιδα, AIDS, ούτε για τη μητέρα, ούτε για το νεογνό. Η χορήγησή της, θεωρείται ασφαλής, γιατί, δεν έχει κατηγορηθεί, μέχρι σήμερα, για καμία μορφή τερατογέννησης. Βέβαια, δημιουργεί στα νεογνά, όπως και η ηρωίνη άλλωστε, στερητικό σύνδρομο, όπως εφίδρωση, καταρροή και πόνους στα κόκαλα. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό, γιατί το έμβρυο έχει συνηθίσει, καθ΄ όλη τη διάρκεια της κυήσεως, να παίρνει κάποια δόση μεθαδόνης, μέσω της μητέρας του. Τα συμπτώματα, όμως, του στερητικού συνδρόμου που προκαλούνται από τη μεθαδόνη, είναι πολύ πιο ήπια από εκείνα της ηρωίνης και διαρκούν σχεδόν 10 μέρες» αναφέρει η κα. Τσακλακίδου.
Τι μπορεί, όμως, να σκέφτεται μια γυναίκα, η οποία επέλεξε να γίνει μητέρα, ενώ παράλληλα, δηλητηριάζει το αίμα της; «Αρκετές κοπέλες θέλουν να κρατήσουν το παιδί, ενώ δεν είναι παντρεμένες. Καταλήγουν σε αυτή την απόφαση, γιατί, ελπίζουν, ότι θα αποτοξινωθούν. Η μητρότητα είναι ένα κίνητρο ζωής. Πολλές νέες κοπέλες, επιθυμούν και προσπαθούν να μείνουν μακριά από τα ναρκωτικά. Υπάρχουν, όμως και γυναίκες, οι οποίες, υποτροπιάζουν κι εγκαταλείπουν το πρόγραμμα, αφού, πρώτα, γεννήσουν. Στην περίπτωση αυτή, τα νεογνά δεν παρουσιάζουν κίνδυνο, γιατί η χρήση ηρωίνης, γίνεται μετά τον τοκετό και μέχρι τότε οι γυναίκες είναι υπό στενή παρακολούθηση. Αυτό είναι μαρτύριο για το παιδί, το οποίο φροντίζουν οι συγγενείς κι όχι η μητέρα του. Το δίλημμα, που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, είτε κυοφορούν, είτε έχουν γεννήσει, είναι αν θα καταφέρουν να αποτοξινωθούν, μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, ή αν θα μπορούν να κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών, όποτε νιώσουν την ανάγκη. Ευτυχώς η πλειοψηφία, προτιμά να απεξαρτηθεί…Πολύ σημαντικό ρόλο στην προσπάθειά τους για απεξάρτηση, έχει το οικογενειακό περιβάλλον και η στήριξη των γονιών και του συντρόφου τους. Αν ο σύντροφος είναι χρήστης αλλά παρακολουθεί ένα ανάλογο πρόγραμμα απεξάρτησης, η κατάσταση είναι, σαφώς, ευκολότερη. Στην αντίθετη, όμως περίπτωση, ο κίνδυνος υποτροπιασμού της γυναίκας, είναι μεγαλύτερος. Συνήθως αυτές οι γυναίκες, επαναλαμβάνουν τη χρήση και αδυνατούν να παραμείνουν πιστές στις υποχρεώσεις τους, ως μητέρες» τονίζει η υπεύθυνη της ομάδας.
Τα έμβρυα του ‘κρακ’
‘Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός’ ισχυρίζονται οι περισσότεροι και δεν έχουν άδικο. Η χρήση ναρκωτικών ουσιών από την αρχή της κύησης, δεν μπορεί να εγγυηθεί το μέλλον της υγείας των εμβρύων. Ο Γιάννης Σιδέρης, μαιευτήρ – χειρουργός γυναικολόγος, ειδικός στην γενετική εμβρύου, μας επισημαίνει τις καταστρεπτικές συνέπειες, της χρήσης ναρκωτικών ουσιών στην ζωή των εμβρύων. «Η χρήση ναρκωτικών ουσιών, καθ΄ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προμηνύει δυσλειτουργίες, τόσο στο πνευματικό όσο και στο αναπτυξιακό επίπεδο των εμβρύων. Κατά το πρώτο τρίμηνο της κυήσεως, δημιουργούνται ανατομικές ανωμαλίες τέτοιες, που οδηγούν σε αποβολή του εμβρύου. Ακόμα, όμως, κι όταν ο οργανισμός δεν το αποβάλλει, η ανάπτυξη του μωρού, είναι καθυστερημένη. Αυτό σημαίνει, ότι γεννιέται πρόωρα, έχει πολύ χαμηλό βάρος και χρήζει υψηλής φροντίδας, γιατί οξυγονώνεται ο εγκέφαλος. Η ένταξή του στη θερμοκοιτίδα, θεωρείται απαραίτητη, ώστε να ελέγχεται. Ορισμένα νεογνά, γεννιούνται με στερητικό σύνδρομο, το οποίο αντιμετωπίζεται με υποκατάστατα, αντίστοιχα της μεθαδόνης. Αν θέλουμε να ελέγξουμε την ζωηρότητα του εμβρύου, όταν η μητέρα έχει κάνει χρήση, επιλέγουμε τη μέθοδο του υπερηχογραφήματος ή της καρδιοτοκογραφίας. Σε αυτή τη διαδικασία, όμως, μπαίνουμε μετά τον 7ο μήνα».
Τι γίνεται, όμως, όταν κάποιες επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αναγκάσουν τη μητέρα – χρήστη, να ακολουθήσει κάποια φαρμακευτική αγωγή; «είναι πολλές οι φορές, που η προτεινόμενη φαρμακολογία αντιδρά με τη ναρκωτική ουσία. Η αντίδραση αυτή μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο, όχι μόνο του νεογνού αλλά και της ίδιας της μητέρας» υπογραμμίζει ο κ. Σιδέρης.
Τα αποτελέσματα, όμως, της χρήσης ναρκωτικών ουσιών, ταλαιπωρούν τα παιδιά και τα 5 – 6 πρώτα χρόνια της ζωής τους. ο κ. Σιδέρης αναφέρει… «Ένα ποσοστό των παιδιών αυτών, γεννιούνται με λαγώχειλο, καρδιοπάθειες και αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα δόντια τους. Πέρα από τα οργανικά προβλήματα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες τόσο στο πνευματικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο συμπεριφοράς. Έχουν μαθησιακές δυσκολίες, είναι επιθετικά και πολύ ζωηρά. Αρκετά από αυτά, ενίοτε, αργούν να επανέλθουν στα κανονικά επίπεδα».
Η βουβή διαμαρτυρία των βρεφών
Η χρήση ναρκωτικών ουσιών, έχει ολέθρια αποτελέσματα. Σώματα και ψυχές σωριάζονται στα πεζοδρόμια, ζητιανεύοντας μια δόση θανάτου. Οικογενειακά προβλήματα, προσωπικά αδιέξοδα, απλή περιέργεια…Πολλοί οι λόγοι και οι προφάσεις για την επιλογή τους. Μια επιλογή που φέρει την προσωπική τους σφραγίδα. Υπάρχει, όμως, και η αντίπερα όχθη…ζωούλες, που ποτέ δεν ρωτήθηκαν, αν θέλουν να δοκιμάσουν τα ναρκωτικά, πριν γευτούν τη ζωή. Είναι τα μωρά των μητέρων χρηστών. Η Σοφία Πετμεζάκη – παιδίατρος – νεογνολόγος, επιστημονική υπεύθυνος του νεογνολογικού τμήματος του μαιευτηρίου Μητέρα – δίνει απαντήσεις, που αφορούν στην υγεία των νεογνών και στις συνέπειες, που έχει για αυτά, η χρήση ναρκωτικών από τις μητέρες τους κατά τη διάρκεια της κύησης «Οι συνέπειες της χρήσης είναι ορατά, από την ενδομήτρια ζωή των εμβρύων. Δεν έχουν την δυνατότητα να αναπτυχθούν φυσιολογικά, με αποτέλεσμα, το τελικό βάρος γέννησής τους να είναι μικρό.. Η χρήση ναρκωτικών ουσιών κατά την διάρκεια της κυήσεως, επιφέρει μεγαλύτερη πιθανότητα πρόωρου τοκετού, καθώς επίσης και μαιευτικών προβλημάτων, τα οποία αντιμετωπίζονται με καισαρική τομή. Υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν εγκεφαλικά έμφρακτα και αιμορραγίες, μάλιστα η πιθανότητα εγκεφαλικής αιμορραγίας είναι 3 – 4 φορές μεγαλύτερη στα νεογνά αυτά, στην περίπτωση που γεννηθούν πρόωρα» επισημαίνει η κα. Πετμεζάκη.
«Μετά την γέννησή τους, αντιμετωπίζουν διαταραχές στη σίτισή τους και μειωμένη αύξηση βάρους, καθώς επίσης και διαταραχές στην ψυχοκινητική τους ανάπτυξη. Τα μωρά αυτά είναι ευερέθιστα ή υποτονικά, τουλάχιστον στο πρώτο στάδιο. Το γενικό χαρακτηριστικό είναι η ανησυχία, που ενδεχομένως φτάσει και στο σημείο των σπασμών. Ένα ποσοστό των συγκεκριμένων νεογνών, δεν έχουν όρεξη, ενώ άλλα αποδεικνύονται βουλιμικά. Αυτά τα συμπτώματα είναι αντιμετωπίσιμα με φαρμακευτική αγωγή , αλλά η μελλοντική εξέλιξη εξαρτάται από την αρχική τους κατάσταση, καθώς και από το περιβάλλον που θα βρεθούν. Το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αποκατάσταση των αρχικών προβλημάτων τους είναι, συνήθως, 1 – 2 εβδομάδες. Υπάρχουν, όμως και περιπτώσεις που χρειάζονται 4 μήνες» αναφέρει η νεογνολόγος.
Όσο για το θηλασμό, η κατάσταση δεν είναι καθόλου ευοίωνη, αφού, όπως τονίζει η κα. Πετμεζάκη «η μητέρα που είναι χρήστης, απαγορεύεται να θηλάσει, γιατί η ναρκωτική ουσία, μεταφέρεται στο γάλα, δημιουργώντας, έτσι, νευροτοξικές συνέπειες (τοξίνες που προσβάλλουν το νευρικό σύστημα) για το μωρό».
Από τις Βίκυ Μπαφατάκη & Βίκυ Αλεξανδροπούλου
(Η έρευνα δημοσιεύτηκε από το περιοδικό ‘Είναι’ το 2000).