Στον Οικονομολόγο και Ιδιωτικό αστυνομικό Γιώργο Τσούκαλη, θα απονεμηθεί Δίπλωμα «αξίας» για την μεγάλη του συμβολή στην πάταξη της αρχαιοκαπηλίας. Χιλιάδες αρχαιότητες ανεκτίμητης αξίας επαναπατρίστηκαν με προσωπική του πρωτοβουλία, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ζωή του.
Ο ειδικός ερευνητής Γιώργος Τσούκαλης έχει πρωταγωνιστήσει στις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας που ήρθαν στην επιφάνεια τα τελευταία χρόνια ενώ έχει συμπληρώσει είκοσι ένα χρόνια στον πόλεμο κατά των αρχαιοκαπήλων.
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1957 όπου και αποφοίτησε από το Οικονομικό Γυμνάσιο. Ως έφηβος υπήρξε αθλητής στίβου και αργότερα μέλος του ΠΑΣ Γιάννενα και χορηγός της γυναικείας ομάδας πόλο του Ολυμπιακού ΣΦΠ.
Το 1979 αποφοίτησε από την Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά. Τελειώνοντας τη στρατιωτική του θητεία ως Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Πυροβολικού, εργάστηκε σε διάφορες θέσεις. Η ενασχόλησή του με τις ιδιωτικές έρευνες ήταν όνειρο ζωής!
Η επιτυχημένη πορεία του Γιώργου Τσούκαλη στο χώρο, άρχισε όταν διαβάζοντας μια αγγελία…τηλεφώνησε στο γραφείο ιδιωτικών ερευνών που την είχε δημοσιεύεσει.
Από το 1989 έχει διατηρεί ένα από τα καλύτερα γραφεία ιδιωτικών ερευνών στην Ελλάδα.
Το 1990 δημιούργησε τον άτυπο σύλλογο καταπολέμησης αρχαιοκαπηλίας «Αθηνά», που έχει αναδείξει συνολικά τη δράση δεκάδων κυκλωμάτων λεηλασίας και κλοπής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα του σε ελληνικά και ξένα έντυπα και χαίρει διεθνούς εκτίμησης.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο Λαθρέμποροι ιστορίας.
«Πρόκειται για 20 ιστορίες που, με την πρώτη ματιά, φαίνονται απίστευτες , αλλά που όλες, είναι αληθινές. Υποθέσεις που δημιουργούν στον αναγνώστη έντονα συναισθήματα, αλλά και δείχνουν τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης. Πραγματικά τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει όποιον αγαπά την πατρίδα του, από την δίωξη της αρχαιοκαπηλίας, την επιβολή της Νέμεσης και την προστασία των ιστορικών και θρησκευτικών θησαυρών μας. Το βιβλίο αυτό ενδυναμώνει την ιστορική αυτοσυνειδησία μας και εδραιώνει την πεποίθηση ότι είναι «χρέος όλων» μας να προστατεύουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά».
Ο γνωστός ιδιωτικός ερευνητής και συγγραφέας αποκαλύπτει το παρασκήνιο της δράσης του κατά της αρχαιοκαπηλίας και μιλά για μερικές από τις πιο σημαντικές υποθέσεις που εξιχνίασε.
«Η Ελλάδα είναι ένα τεράστιο μουσείο, που σε ορισμένες περιπτώσεις θυμίζει ξέφραγο αμπέλι. Η πολιτιστική κληρονομιά μας δυστυχώς βρίσκεται στο έλεος των αρχαιοκάπηλων. Η Ελλάδα, η Αίγυπτος και το Ιράκ είναι οι χώρες που θεωρούνται ιδανικός προορισμός για τα διεθνή οργανωμένα και αδίστακτα κυκλώματα που ασχολούνται με την αρχαιοκαπηλία. Σε πολλά σημεία θυμίζουν αυτά των ναρκωτικών, καθώς το κέρδος από τις παράνομες αυτές υποθέσεις είναι ανυπολόγιστο.
Για παράδειγμα ένα αντικείμενο του οποίου η μουσειακή τιμή είναι κοντά στο ένα εκατομμύριο ευρώ στην ελεύθερη αγορά μπορεί και να δεκαπλασιαστεί. Αμύθητοι αρχαιοελληνικοί θησαυροί, σπάνιες βυζαντινές εικόνες κειμήλια πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν κλαπεί και κοσμούν παράνομες γκαλερί και συλλογές του εξωτερικού» λέει χαρακτηριστικά.
«Η χώρα μας αποτελεί πόλο έλξης για τους αρχαιοκάπηλους και για τους λάτρεις των βυζαντινών εικόνων, που θεωρούνται οι πιο σκληροί και παθιασμένοι συλλέκτες. Αξίζει να επισημάνω, ότι τα τελευταία χρόνια έχουν κλαπεί από ναούς και διάφορα μοναστήρια πάνω από 3.000 εικόνες. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ιερόσυλοι προτίμησαν εγκαταλειμμένα μοναστήρια σε Ήπειρο, Θεσσαλία και Δυτική Μακεδονία. Έχουν αρπάξει ολόκληρα τέμπλα, σκαλιστά βημόθυρα, δισκοπότηρα, εικόνες, ευαγγέλια, ότι μπορεί να φανταστεί κανείς…» επισημαίνει ο έλληνας ιδιωτικός ερευνητής.
Αναφερόμενος στα μυστικά της δουλειάς του είναι αποκαλυπτικός.
«Το συναίσθημα που νιώθω, όταν σώζω κάτι από την πολιτιστική κληρονομιά μας είναι απερίγραπτο και μοναδικό. Είναι εξαιρετική η βοήθεια των Αρχών και ειδικά του τμήματος Αρχαιοκαπηλίας της Ασφάλειας Αττικής που θεωρώ ότι είναι ένα από τα καλύτερα και από τα πιο οργανωμένα στην Ευρώπη».
Βασικές υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας
Ο πίνακας του Ρούμπενς
«Ενας Αθηναίος αντικέρ, μια γνωστή τηλεπερσόνα και ένας κλεμμένος πίνακας του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς αξίας εκατομμυρίων ευρώ συνθέτουν μια από τις εξαιρετικές υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας. Ο ανεκτίμητης αξίας πίνακας του Φλαμανδού ζωγράφου λέγεται «Το κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου» και είχε κλαπεί από το Μουσείο Καλών Τεχνών της Γάνδης κατά τη διάρκεια ένοπλης ληστείας το 2001. Δέκα ολόκληρα χρόνια μετά, ο σπάνιος πίνακας έπεσε στα χέρια των αρχών που κινήθηκαν με ακρίβεια και μυστικότητα και παρουσιάστηκε επίσημα από το υπουργείο Πολιτισμού».
Η ληστεία στο Μουσείο Κορίνθου
Ο Γιώργος Τσούκαλης θεωρεί ότι η ληστεία στο Μουσείο της Κορίνθου είναι η μεγαλύτερη υπόθεση αρχαιοκαπηλίας στη χώρα μας. Οι δράστες έκλεψαν όλα τα εκθέματα από τις προθήκες του μουσείου τον Απρίλιο του 1990.
272 αντικείμενα ανεκτίμητης αξίας έκαναν φτερά για εννέα χρόνια και εντοπίστηκαν στις ΗΠΑ σε αποθήκες κοντά στο αεροδρόμιο του Μαϊάμι μέσα σε δεκατέσσερα πλαστικά κιβώτια. Η αξία τους άγγιζε τα δύο δισεκατομμύρια δραχμές, ενώ στη μαύρη αγορά έπιαναν ακόμη και δέκα δισεκατομμύρια δραχμές! Μυθικό ποσό όπως μυθική ήταν η καταδίωξη τους».
Ο μέτρ και το άγαλμα
«Ένας μετρ γνωστού ξενοδοχείου των βορείων προαστίων συνελήφθη επ’ αυτοφώρω έχοντας στην κατοχή του ένα μοναδικό αρχαιοελληνικό άγαλμα. Η αξία του ήταν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ! Πρόκειται για άγαλμα της Εκάτης, θεάς της μαγικής τέχνης στον κάτω κόσμο, η οποία ήταν το μοναδικό παιδί των Τιτάνων, Πέρση και Αστερίας. Η Εκάτη στην αρχαιότητα ήταν στενά συνδεδεμένη με τα Ελευσίνια μυστήρια. Η σύλληψη έγινε εν μέση οδό και θύμιζε αστυνομικό φιλμ με πρωταγωνιστή τον Αλέν Ντελόν».
Υπόθεση Σκοτούσας
«Η υπόθεση ήρθε στην επιφάνεια το 1992. Τότε μέλη σπείρας αρχαιοκάπηλων που είχαν στην κατοχή τους αρχαία αντικείμενα αναζητούσαν εναγωνίως υποψήφιους αγοραστές. Ένα ολόκληρο φορτηγάκι με αρχαία νομίσματα, αμφορείς, σπαθιά και μάρμαρα πωλούνταν έναντι 28 εκατομμυρίων δραχμών… Η υπόθεση στήθηκε με μαεστρία και τα αρχαία μετά από τρελή καταδίωξη ένταση και αγωνία επέστρεψαν στη βάση τους».
Ο Πόντιος με τις εικόνες
«Το ποσό των 20 εκατομμυρίων δραχμών ζητούσε το 1993 ένας Ρωσοπόντιος για εννέα σπάνιες κλεμμένες εικόνες. Σε πολυτελή σουίτα κεντρικού ξενοδοχείου της Αθήνας είχε στηθεί ένα απίστευτο μπλόκο και εκεί τον περίμεναν άνδρες του Τμήματος Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας οι οποίοι κατάφεραν και τον συνέλαβαν παρά την αντίσταση που προέβαλε. Έτσι διασώθηκαν οι πανάκριβες και μοναδικές εικόνες που κάθε μια τους μοιάζει με έργο τέχνης».
Επιμέλεια: Βασίλης Λούκας
Νοέμβριος 2014
