“Κληρονομήσαμε πολλά χρέη!” O πρώτος αιρετός Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Κώστας Αγοραστός μιλά με χειμαρρώδη λόγο στον «Κόσμο Σαββατοκύριακο» για το νέο θεσμό, τους στόχους, το πρόγραμμά του, την αφαίρεση των Μεσογειακών αγώνων, τη σχέση του με τον Πρόεδρο της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά και για την οικογένειά του.
Ως αιρετός Περιφερειάρχης, ποιον έχετε θέσει ως πρωταρχικό σας στόχο για τη Θεσσαλία;
Κεντρικός στόχος μας είναι να γίνει η αιρετή Περιφέρεια της Θεσσαλίας, πρότυπο ανάπτυξης, κοινωνικής αλληλεγγύης, δημοκρατικής λειτουργίας και διαφάνειας. Αποστολή μας ως πρώτης στην ιστορία αιρετής περιφέρειας Θεσσαλίας είναι να επαναθεμελιώσουμε την περιφερειακή συνείδηση σε στέρεες βάσεις, να δώσουμε νέα δυναμική στην περιφερειακή συνεργασία, να ενδυναμώσουμε την περιφερειακή ανάπτυξη, κυρίως όμως να συμβάλλουμε στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, σε μια κρίσιμη περίοδο, την πιο κρίσιμη των τελευταίων δεκαετιών. Αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητά μας είναι ο άνθρωπος και οι ανάγκες του.
Ποια είναι η νέα μορφή της αιρετής Περιφέρειας;
Η αιρετή Περιφέρεια δεν είναι η απλή, γραμμική μετεξέλιξη της κρατικής περιφέρειας, αλλά ούτε ένας θεσμός που προκύπτει από το απλό άθροισμα των τεσσάρων νομαρχιών. Πρόκειται για ένα νέο, πρωτόγνωρο θεσμό στα ελληνικά χρονιά, έναν θεσμό ο οποίος εμπεριέχει δυναμική, εμπεριέχει όμως και εγγενείς αδυναμίες. Πρόθεσή μας είναι να ανοίξουμε νέους δρόμους στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση, όχι απλά να περπατήσουμε στους υπάρχοντες. Είμαστε αποφασισμένοι να διεκδικήσουμε και να παλέψουμε για πιο ουσιαστικές αρμοδιότητες και περισσότερους πόρους, περισσότερη δύναμη στον πολίτη.
Ήταν μεγάλο το ρίσκο, όταν προταθήκατε και πήρατε το χρίσμα του υποψηφίου αιρετού Περιφερειάρχη από τον Πρόεδρο της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά;
Στην πολιτική όπως και τη ζωή, καμία μάχη δεν έχει χαθεί προτού δοθεί. Αυτή είναι η φιλοσοφία μου. Έχετε δίκαιο πάντως στο ότι το πολιτικό περιβάλλον πριν μερικούς μήνες ήταν σαφέστατα αρνητικό για τη Νέα Δημοκρατία. Μην ξεχνάτε τις «διαρροές» από την κυβερνητική παράταξη το περασμένο καλοκαίρι ότι θεωρούσε «σίγουρη» τη νίκη στις περιφερειακές εκλογές στη Θεσσαλία. Άλλωστε, το ΠΑΣΟΚ είχε σαφές προβάδισμα στη Θεσσαλία στις εθνικές εκλογές του 2009. Αποφάσισα να διεκδικήσω την Περιφέρεια με προτροπή και ενθάρρυνση απλών πολιτών απ’ ολόκληρη την Θεσσαλία. Έλαβα την απόφαση επειδή ήθελα και ένιωθα ότι μετά από 11 χρόνια στην αυτοδιοίκηση και την κεντρική πολιτική σκηνή μπορούσα να προσφέρω στον τόπο μου οικοδομώντας από την αρχή ένα νέο, πολυσύνθετο και ενδιαφέρον θεσμό. Έλαβα την απόφασή μου χωρίς να… μετρήσω κουκιά. Απευθύνθηκα σε όλους τους Θεσσαλούς, χωρίς διακρίσεις και ανεξάρτητα από την πολιτική αφετηρία του καθένα. Θεωρώ, άλλωστε, ότι η αυτοδιοίκηση είναι προνομιακός χώρος για συνεννόηση και συνεργασία. Είναι, όμως, και το θεσμικό αντίβαρο στην κεντρική εξουσία.
Ανακοίνωσα την υποψηφιότητά μου από τα – σταματημένα δυστυχώς σήμερα – έργα του Αχελώου για να σηματοδοτήσω ότι η υποψηφιότητά μου ενώνει τους Θεσσαλούς κι ότι προτίθεμαι να είμαι περιφερειάρχης των έργων και του αποτελέσματος, περιφερειάρχης που διεκδικεί από την κεντρική εξουσία και θέτει πάνω απ’ όλα το συμφέρον του τόπου του και μόνο αυτό. Στο συνδυασμό μου «Συμμαχία υπέρ των πολιτών» συμπαρατάχθηκαν πολίτες απ’ όλους τους πολιτικούς χώρους, ενώ τον υποστήριξε και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας αναγνωρίζοντας ότι είναι ένας συνδυασμός πραγματικά ενωτικός και γνήσια ανεξάρτητος.
Ποια είναι η πολιτική σας σχέση με τον Πρόεδρο του κόμματος Αντώνη Σαμαρά;
Με τον Πρόεδρο της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά, γνωριζόμαστε από παλιά και έχουμε συνεργασθεί εντός και εκτός Βουλής. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου συνεργαστήκαμε άριστα, σε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης, αλληλοκατανόησης και σεβασμού.
Ο Αντώνης Σαμαράς είναι άνθρωπος ανοιχτόμυαλος και διορατικός. Θέλει αυτό που ξεκινά να το φέρνει σε πέρας και γνωρίζει το πώς. Αξιολογώ ως μεγάλο πλεονέκτημά του ότι πιστεύει στην ομαδική δουλειά, όπως επίσης πιστεύει στο θεσμό της αυτοδιοίκησης. Ο Αντώνης Σαμαράς είναι άνθρωπος που έχει εικόνα και ήχο της κοινωνίας και της αγοράς. Κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για έναν πολιτικό.
Ποιες είναι οι αρμοδιότητες που έχετε αναλάβει έως σήμερα ως αιρετός Περιφερειάρχης;
Αναλάβαμε αρκετές αρμοδιότητες απ’ αυτές των πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, ενώ από την 1ηΙουλίου αναλαμβάνουμε την αρμοδιότητα για το ΕΣΠΑ, τον κύριο αναπτυξιακό μοχλό σήμερα στη χώρα μας. Θέλω, πάντως, να επισημάνω ότι η κυβέρνηση έκανε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» ένα ημιτελές, ένα φοβισμένο βήμα όσον αφορά την περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Παρά τις διακηρύξεις της, δεν άδραξε την ευκαιρία να αποκεντρώσει όλες εκείνες τις αρμοδιότητες στις αιρετές περιφέρειες ώστε η κεντρική διοίκηση να κρατήσει επιτελικό ρόλο (το λεγόμενο «κράτος – στρατηγείο»). Όπως προείπα, είμαστε αποφασισμένοι να διεκδικήσουμε περισσότερες αρμοδιότητες και πόρους αλλά να βγούμε επιθετικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση διεκδικώντας κονδύλια απ’ ευθείας από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες.
Πως θα αντεπεξέλθετε στις αντίξοες οικονομικές συνθήκες που περνά η χώρα μας για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας;
Το πρώτο που κάνουμε είναι να «νοικοκυρέψουμε» τα οικονομικά του οίκου μας, της περιφέρειας. Παρά τις υπαρκτές δυσκολίες, ξεκινήσαμε ήδη να οικοδομούμε το νέο θεσμό προχωρώντας σε αναδιάταξη των υπηρεσιών, καλύτερη αξιοποίηση του στελεχιακού δυναμικού και επίτευξη οικονομιών κλίμακας μέσα από την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και την ορθολογικότερη χρήση των κτιριακών και άλλων υποδομών. Μόνο στο νομό Καρδίτσας εξοικονομούμε φέτος περισσότερα από 90 χιλιάδες ευρώ ή 360 χιλιάδες ευρώ στην τετραετία από τη μεταστέγαση των υπηρεσιών σε ιδιόκτητο κτίριο. Ανάλογες παρεμβάσεις προωθούμε και σε άλλους τομείς ώστε να εξορθολογίσουμε τις δαπάνες και να εξασφαλίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους πόρους για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.
Βασικό αναπτυξιακό εργαλείο είναι φυσικά το ΕΣΠΑ, με τα κονδύλια του οποίου μετά την επικείμενη αναθεώρησή του σχεδιάζουμε να δώσουμε έμφαση σε αναπτυξιακές παρεμβάσεις ευρείας κλίμακας με προστιθέμενη αξία στον τόπο μας. Στόχος μας κάθε ευρώ που επενδύουμε να έχει πολλαπλάσιο όφελος στην τοπική κοινωνία και οικονομία, ενώ φυσικά θέλουμε να προσελκύσουμε και ιδιωτικές επενδύσεις, όπως για παράδειγμα με το πρόγραμμα Jessica. Όπως προανέφερα είμαστε αποφασισμένοι να βγούμε επιθετικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση διεκδικώντας κονδύλια απ’ ευθείας από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες. Απ’ όλες αυτές τις κινήσεις, στόχος μας είναι να μην επιβαρύνουμε τους πολίτες στη Θεσσαλία με νέες φόρους και τέλη καθώς το κόστος ζωής έχει αυξηθεί υπέρμετρα τον τελευταίο χρόνο – κυρίως λόγω των φόρων που επιβάλλονται σε συνδυασμό με τη μείωση στο εισόδημα. Γι’ αυτό ως αιρετή Περιφερειακή Αρχή έχουμε αναλάβει ξεκάθαρη δέσμευση να μην επιβάλλουμε κανένα νέο φόρο ή τέλος στους Θεσσαλούς.
Θέλω, με την ευκαιρία, να σας εκμυστηρευθώ ότι μας προβληματίζουν τα χρέη που μας κληροδοτούν οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις. Ακριβές ποσό θα γνωρίζουμε μόλις τελειώσει η απογραφή που διενεργούμε αλλά σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, τα χρέη είναι μεγάλα.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες σας;
Ως ενωτικός συνδυασμός «Συμμαχία Υπέρ των Πολιτών» έχουμε ένα πρόγραμμα με παράλληλες αναπτυξιακές και κοινωνικές προτεραιότητες και ταυτόχρονα παράλληλες συνέργειες, συνεργασίες και επικουρικότητες. Ακούμε κάθε πρόταση και υιοθετούμε καθετί που έχει προστιθέμενη αξία για τη Θεσσαλία και τους Θεσσαλούς. Θα δώσουμε ανάπτυξη στην περιφέρεια με την υλοποίηση μεγάλων αναπτυξιακών έργων, συντομεύοντας ταυτόχρονα τον χρόνο υλοποίησής τους. Το τεράστιο υδάτινο, περιβαλλοντικό και ενεργειακό έργο του Αχελώου είναι προτεραιότητά μας. Μας ενδιαφέρει η ισόρροπη ανάπτυξη και η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής, με αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα, με την προώθηση της φιλικής προς το περιβάλλον γεωργίας, αλλά και με την τουριστική ανάπτυξη.
Η αφαίρεση των Μεσογειακών Αγώνων 2013 από τον Βόλο και τη Λάρισα υπήρξε μεγάλο πλήγμα για όλη την Περιφέρεια. Πως μεταφράζεται αυτό για τον τόπο;
Η κυβέρνηση με τους χειρισμούς της, αν όχι τις μεθοδεύσεις της, ώστε να αφαιρεθούν οι Μεσογειακοί Αγώνες 2013 από τον Βόλο και τη Λάρισα, στερεί από τον τόπο μας ένα ισχυρό «εργαλείο» οικονομικής ανάπτυξης, κατασκευής των απαραίτητων υποδομών και προβολής της περιφέρειας ως τουριστικού προορισμού, αλλά και ως τόπου παραγωγής υψηλής ποιότητας αγροτοδιατροφικών προϊόντων σε μια αγορά δεκάδων εκατομμυρίων καταναλωτών. Αναμφίβολα, πρόκειται για πλήγμα όσον αφορά την Θεσσαλία και για λανθασμένη απόφαση για την Ελλάδα αφού τα χρήματα που θα επένδυε το Ελληνικό Δημόσιο θα τα εισέπραττε πολλαπλάσια και ταυτόχρονα θα έδινε ώθηση στην ανάπτυξη της Θεσσαλίας σε πολλούς τομείς – ώθηση ζωτικής σημασίας στη σημερινή περίοδο ύφεσης και εκτόξευσης της ανεργίας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα για την περιοχή μας.
Ποια ήταν η δική σας θέση για το οικονομικό κόστος των Μεσογειακών Αγώνων;
Ήμουν από τους πρώτους που εδώ και χρόνια είχα υποστηρίξει ότι οι Μεσογειακοί Αγώνες του 2013 έπρεπε να γίνουν σε λογικό – για τα δεδομένα της εποχής μας – κόστος. Λύσεις και προτάσεις υπάρχουν και είχαν τεθεί με σαφήνεια υπ’ όψιν των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων. Η θέση μου ήταν και παραμένει ότι μπορούσαμε και έπρεπε «με λίγα να κάνουμε πολλά». Είχα ταχθεί υπέρ της χρηματοδότησης κατά απόλυτη προτεραιότητα των έργων υποδομής που θα αποφέρουν προστιθέμενη αξία στον τόπο μας και είναι σε κάθε περίπτωση αναγκαία. Είχα προτείνει μεταξύ άλλων και να μην αμείβονται όλοι όσοι απασχολούνται τον ένα ή τον άλλο τρόπο στη διοργάνωση των Αγώνων. Είχα τονίσει ότι οι Μεσογειακοί Αγώνες του 2013 σε Βόλο και Λάρισα έπρεπε να είναι το ακριβώς αντίθετο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004 στην Αθήνα, οι οποίοι καταγράφηκαν στη συλλογική συνείδηση ως οι αγώνες της αλόγιστης σπατάλης. Πάντως, αφού οι Μεσογειακοί Αγώνες αφαιρέθηκαν από τον Βόλο και τη Λάρισα, θεωρούμε δίκαιο και σωστό να χρηματοδοτηθεί στη Θεσσαλία ένα «Μεσογειακό» Αναπτυξιακό Πρόγραμμα με τα χρήματα που θα δίνονταν για τις υποδομές των Αγώνων. Θεωρούμε ότι το πρόγραμμα πρέπει να είναι ουσιαστικό. Να περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία αναπτυξιακά έργα κι όχι ένα – δύο έργα ως «στάχτη στα μάτια» της τοπικής κοινωνίας.
Να καλύπτει όλη την Θεσσαλία καθώς το ζητούμενο είναι τα οφέλη από την διοργάνωση και τις παράλληλες εκδηλώσεις να διαχυθούν στο σύνολο της Θεσσαλίας. Να είναι εμπροσθοβαρές. Τα έργα – αν όχι όλα, τουλάχιστον αυτά που αξιολογούμε ως σημαντικότερα – να ξεκινήσουν από φέτος. Τον καθοριστικό ρόλο για την ιεράρχηση των έργων να έχει η τοπική κοινωνία όπως αυτή εκφράζεται από τους θεσμικούς της φορείς και φυσικά μέσω δημοσίου διαλόγου. Να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην προβολή της Θεσσαλίας ως τουριστικού προορισμού και ως της περιοχής που παράγει υψηλής ποιότητας και φιλικά προς το περιβάλλον αγροτικά προϊόντα».
Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες σας για τον αγροτικό τομέα;
Η Περιφέρεια έχει την βούληση να αναλάβει πρωτοβουλίες για την προώθηση των τοπικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Παίρνουμε πρωτοβουλία για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων της Θεσσαλίας στα ράφια των 800 καταστημάτων σούπερ μάρκετ που υπολογίζεται ότι υπάρχουν στην περιοχή μας. Τέτοιες κινήσεις είναι προς όφελος όλων: των παραγωγών, των συνεταιρισμών, των καταναλωτών. Επίσης στόχος μας είναι να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι από τις υπηρεσίες μας στην αγορά για την πάταξη φαινομένων όπως οι «ελληνοποιήσεις» και η νοθεία. Στις προτεραιότητές μας είναι να δώσουμε «ταυτότητα» (ονομασίας προέλευσης) στα Θεσσαλικά προϊόντα , ενώ σχεδιάζουμε ηλεκτρονικό δημοπρατήριο των αγροτικών προϊόντων της Περιφέρειας και στήριξη των παραγωγών που υιοθετούν νέες δυναμικές καλλιέργειες. Δέσμευσή μας είναι να σταθούμε δίπλα στον αγρότη και τον κτηνοτρόφο συστήνοντας ομάδα διαχείρισης κρίσεων είτε αυτές προέρχονται από καιρικά φαινόμενα είτε από επιδημίες.
Πως αντεπεξέρχεστε στο νέο ρόλο σε επίπεδο υποχρεώσεων;
Έχω ένα καθημερινό πρόγραμμα με πολλές υποχρεώσεις, «γράφω» χιλιάδες χιλιόμετρα, αλλά ζω και αναπνέω για αυτό. Το κάνω με μεγάλη χαρά καθώς η μοναδική μου φιλοδοξία είναι να προσφέρω στον τόπο μου και τους συνανθρώπους μου. Παρά το βαρυφορτωμένο πρόγραμμα, βρίσκω καθημερινά χρόνο για να έρχομαι καθημερινά σε επαφή με τον απλό άνθρωπο καθώς θεωρώ ότι η Περιφέρεια είναι ένας νέος θεσμός άμεσης δημοκρατίας, ένας θεσμός που αγκαλιάζει κάθε οικογένεια σε κάθε γωνιά του τόπου μας. Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας λειτουργούμε με βάση το «εμείς» και όχι το «εγώ» και έχουμε στόχο να μετουσιώσουμε σε πράξεις τα δίκαια «θέλω» των πολιτών.
Πως ισορροπείτε με τις πολιτικές και οικογενειακές υποχρεώσεις;
Εύστοχο το ερώτημά σας. Δεν είναι εύκολο να ισορροπείς καθώς οι υποχρεώσεις είναι πάρα πολλές, ιδίως τώρα στην αρχή. Το συνηθέστερο είναι να υπερβαίνεις τα όρια των αντοχών σου αλλά, προσωπικά, νιώθω τυχερός από την αγάπη και την υποστήριξη της οικογένειάς μου. Η σύζυγός μου Χριστίνα και τα παιδιά μου, Αλεξάνδρα και Αναστάσης, μου συμπαραστέκονται και με κατανοούν, μου δίνουν δύναμη και με ενθαρρύνουν. Είναι αυταπόδεικτο ότι η δική τους στήριξη μου δίνει τη δυνατότητα να ασχολούμαι τόσες πολλές ώρες με την Περιφέρεια. Δεν σας κρύβω ότι εκείνο που με ξεκουράζει είναι να παρακολουθώ ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλλευ και άλλα αθλήματα. Παρακολουθώ αγώνες όλων των Θεσσαλικών ομάδων, ενώ και εγώ φροντίζω να αθλούμαι όσο το δυνατόν περισσότερο.
Ποιος είναι ο Κώστας Αγοραστός!
Ο Κώστας Αγοραστός γεννήθηκε στη Λάρισα το 1963. Είναι Πτυχιούχος της Βιομηχανικής Σχολής Πειραιά και Διδάκτωρ του Bradford University, τμήμα Industrial Technology and Management. Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και διδάσκει Χρηματοοικονομική διοίκηση. Είναι παντρεμένος με την δικηγόρο Χριστίνα Παναγή και έχει δυο παιδιά την Αλεξάνδρα 15 ετών και τον Αναστάση 13. Η πολιτική πορεία ξεκίνησε στα φοιτητικά του χρόνια και κορυφώθηκε με την εκλογή του ως Βουλευτής Ν. Δ. Λάρισας το 2004 & το 2007. Το Νοέμβριο του 2010 εξελέγη ως ο πρώτος αιρετός Περιφερειάρχης Θεσσαλίας και είναι ο νεότερος αιρετός Περιφερειάρχης Πανελλαδικά.
Από τη Βίκυ Μπαφατάκη
Πηγή: «Κόσμος Σαββατοκύριακο» 2011
