Συνάντησα τον χειρουργό Κωνσταντίνο Κωνσταντινίδη, Διευθυντή Γενικής και Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών στο γραφείο του στο Μαρούσι. Είναι ο Έλληνας γιατρός που διακρίθηκε και τιμήθηκε στην Αμερική για την Πανεπιστημιακή και Ιατρική του προσφορά και έφερε την επανάσταση της Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής στην Ελλάδα. Ένας σύγχρονος άντρας που αγαπά τον αθλητισμό, την τεχνολογία και τα γρήγορα αυτοκίνητα…ένας ευγενικός και ήρεμος άνθρωπος. Οι μεγάλες του αγάπες η οικογένεια του και η ιατρική. Σε μια συνέντευξη ‘Εκ Βαθέων’ μας αποκαλύπτεται χωρίς ενδοιασμούς και μας μιλά για τη ζωή του, την Ιατρική και για τις απόψεις του για τη ζωή και την ευτυχία.
Το παιδικό όνειρο
Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης από μικρός ήθελε να γίνει γιατρός. Γεννήθηκε στη Ρόδο, αλλά οι γονείς του κατάγονταν από το νησί της Καρπάθου. Ο πατέρας ασχολούνταν με υδραυλικές επιχειρήσεις και η μητέρα του μεγάλωνε τα 6 της αγόρια. “Οι γονείς μου και τα αδέρφια, όταν ήμουν 13 χρόνων έφυγαν μετανάστες στην Αμερική κι εγώ μεγάλωσα με τον παππού και τη γιαγιά μου. Από μικρό παιδί ονειρευόμουν να γίνω γιατρός. Διάβαζα ό,τι είχε σχέση με την ιατρική, εφημερίδες, περιοδικά…και με επηρέασαν σημαντικά τα βιβλία του Kroning”.
Οι σπουδές
Ήταν άριστος μαθητής και παράλληλα συμμετείχε σε όλες τις δραστηριότητες της ηλικίας του. “‘Ήθελα να διακριθώ, να ξεχωρίσω, να με αναγνωρίζει ο κόσμος για την προσφορά μου κι η ιατρική μπορούσε να μου το προσφέρει αυτό. Όταν πέτυχα στην Ιατρική Σχολή της Θεσσαλονίκης, άλλαξε η ζωή μου, γιατί είχα πετύχει τον πρώτο μου στόχο. Αφοσιώθηκα στην επιστήμη που είχα επιλέξει και διάβαζα πολλά συγγράμματα στην ελληνική, αλλά και στην αγγλική γλώσσα. Ο επόμενος στόχος μου ήταν να φύγω στην Αμερική για να κάνω ειδικότητα”.
Η Αμερική και οι διακρίσεις
Μετά την απόκτηση του πτυχίου του, πήγε στην Αμερική, όπου αντιμετώπισε ένα διαφορετικό και δύσκολο κόσμο στο Αμερικάνικο ιατρικό γίγνεσθαι, αρχικά στη Φλόριντα και μετά στο Οχάιο. Πέρασε με επιτυχία τις εξετάσεις για την αναγνώριση του πτυχίου του και για την άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος…και στη συνέχεια μπήκε στην ειδικότητα της γενικής χειρουργικής με υποτροφία καταλαμβάνοντας τη μία από τις δυο θέσεις, τις οποίες διεκδικούσαν 180 υποψήφιοι.”Όταν πήγα στην Αμερική, είχα πείσει τον εαυτό μου, ότι έπρεπε σαν γιατρός να γλιτώσω κόσμο από άδικο χαμό, διότι στο 5ο έτος της Ιατρικής είχα χάσει τον πατέρα μου από καρκίνο στο στομάχι. Ήταν μόλις 57. Εκείνο που ένιωσα, τότε, με έκανε καλύτερο άνθρωπο και γιατρό…
Τελείωσα την ειδικότητα με άριστα. Είχα εξειδικευτεί στη χειρουργική με laser και στη λαπαροσκοπική χειρουργική. Στα 32 μου έγινα Επίκουρος καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Ohio City University. Δίδασκα σε φοιτητές και ειδικευόμενους και ήμουν επικεφαλής μιας ομάδας χειρουργών με σημαντικό χειρουργικό και διδακτικό έργο, ως Διευθυντής Χειρουργός του Riverside Methodist Hospital.
Ήμουν καλός δάσκαλος (γέλια) και επί μια σειρά ετών με επέλεγαν οι φοιτητές ως ‘Teacher of the year’. Αυτός ο τίτλος ήταν πολύ τιμητικός και ταυτόχρονα μια καταπληκτική εμπειρία”.
Ο επιτυχημένος Έλληνας γιατρός ήταν ανήσυχος και αντιλαμβανόταν εγκαίρως τις εξελίξεις της ιατρικής επιστήμης. “Εγώ πέτυχα γιατί κατάλαβα νωρίς, ότι το μέλλον της ιατρικής ήταν η λαπαροσκοπική χειρουργική. Χρειάζεται διαίσθηση και ένστικτο, αλλά πρέπει να αδράξεις τις ευκαιρίες που σου παρουσιάζονται. Το αποτέλεσμα της πορείας και της διάκρισής του καθενός είναι συνυφασμένο με τις επιλογές που καλείται να κάνει”.
Η πορεία του στην Αμερική ήταν αξιοζήλευτη. Ήταν ο Έλληνας γιατρός που ξεχώριζε και αυτό το επιβεβαίωνε η ένταξη του για τα έτη 1990 – 1991 στο Αμερικάνικο ‘who is who’, γεγονός που του χάρισε μεγάλη ικανοποίηση.
Η επιστροφή
Το 1991 επέστρεψε στην Ελλάδα, έπειτα από πρόσκληση του Προέδρου του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών κου Γιώργου Αποστολόπουλου. “Με την απόφαση μου να επιστρέψω στην Ελλάδα ρίσκαρα μια πολύ επιτυχημένη καριέρα στην Αμερική κι αυτό γιατί πάντα στην άκρη του μυαλού μου υπήρχε η επιθυμία της επιστροφής μου στην Ελλάδα. Ήταν ένα νέο ξεκίνημα. Οι άνθρωποι εδώ, μου εξασφάλισαν όλο τον τεχνικό εξοπλισμό εκείνης της εποχής για τη λαπαροσκοπική χειρουργική που ήταν πολύ ακριβός και μου επέτρεψαν να αξιοποιήσω και να εφαρμόσω ό,τι γνώριζα σχετικά με την ειδικότητά μου, οργανώνοντας παράλληλα τη δική μου ομάδα συνεργατών”.
Η οικογένεια
Ο ελεύθερος χρόνος του είναι αφιερωμένος στην οικογένειά του, στην κόρη του Σίσσυ, στο γιο του Μιχάλη και στη σύζυγό του Μαριλένα Βλάχου, Επίκουρο Καθηγήτρια Φαρμακευτικής Τεχνολογίας στη Φαρμακευτική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
“Η οικογένεια μου είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα της ζωής μου. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς τα παιδιά μου.. Έχουν απίστευτη δύναμη κα επιρροή στην ψυχική μου ισορροπία και ηρεμία. Παίζω μαζί τους και ασχολούμαι κυρίως με τις αθλητικές τους δραστηριότητες, όπως κολύμπι, τρέξιμο, τένις”.
Όσο για τη σχέση του με τη σύζυγό του; “Είναι σημαντικό να μπορεί να εκτιμά και να σέβεται ο ένας τα θέλω και τις επαγγελματικές ανάγκες του άλλου. Προσπαθούμε να βοηθά και να συμπαραστέκεται ο ένας στον άλλο, παρόλα τα βαριά μας προγράμματα. Απολαμβάνω την επαγγελματική επιτυχία της συζύγου μου και αναγνωρίζω το αποτέλεσμα των προσπαθειών της. Εκείνο που κυρίως θαυμάζω πάνω της είναι ότι αντεπεξέρχεται επιτυχώς στη δουλειά της, αλλά και στην οικογένεια της».
Ένα φορτωμένο πρόγραμμα με πολλά περιστατικά, θέση νευραλγική στη Διεύθυνση της Λαπαροσκοπικής χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Υπάρχουν ευθύνες και υποχρεώσεις που επωμίζεται ένας γιατρός στον ελεύθερο χρόνο του;
Ο γιατρός έχει την υποχρέωση, εάν αγαπάει αυτό που κάνει και έχει καλή γνώση του ιατρικού επαγγέλματος και της ειδικότητάς του, να ανταποκρίνεται στα καλέσματα που του γίνονται, είτε είναι από τον ίδιο τον ασθενή, από το περιβάλλον του, είτε από κάποιον άλλον γιατρό ή γιατί έτσι νιώθει αυτός. Η στάση του είναι θέμα ευθύνης.
Έχω αποφασίσει, ότι η ζωή μου είναι πρωτίστως αφιερωμένη στην ιατρική και στον άνθρωπο. Δεν έχω αισθανθεί ότι έχω υπερβεί τα όρια μου και τις αντοχές μου. Η ιατρική είναι πλέον το πετσί μου.
Πως είναι το καθημερινό σας πρόγραμμα;
Το πρόγραμμα μου καθημερινά είναι ήδη φορτωμένο με ραντεβού προγραμματισμένα σχεδόν 3 εβδομάδες πριν, αλλά διπλασιάζονται από έκτακτα περιστατικά. Δεν αρνούμαι να δω και να εξετάσω κανέναν ασθενή όποια ώρα και να μου ζητηθεί, από τη στιγμή που κρίνω ότι το περιστατικό χρήζει της δικής μου εκτίμησης και παρέμβασης.
Άλλοτε πρέπει να ετοιμαστώ για ομιλίες σε συνέδρια. Έχω ένα πρόγραμμα δύσκολο και φορτωμένο, αλλά τα καταφέρνω (γέλια).
Τι σημαίνει ο άνθρωπος για σας;
Ο άνθρωπος είναι το παν. Δεν αντιμετωπίζω μόνο τεχνολογικά και ιατρικά το πρόβλημα του ασθενούς. Αν έκανα μόνο αυτό θα είχα αποτύχει ως γιατρός. Πρέπει να διαμορφώσω μια γνώμη για τον άνθρωπο που κάθεται απέναντι μου κι εκείνος για μένα. Θέλω να με εμπιστευτεί και να αντιληφθεί, ότι θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για εκείνον.
Αποκαλύπτεται πάντα την αλήθεια στον ασθενή σας, ακόμα κι όταν είναι σκληρή;
Σχεδόν πάντα λέω την αλήθεια. Στενοχωριέμαι κι εγώ, αλλάζει το πρόσωπό μου, ο τρόπος που μιλάω… Αντιλαμβάνονται όμως ότι ελέγχω την κατάσταση και ότι θα τους φανώ χρήσιμος. Είναι πολύ σημαντικό ο γιατρός να ανεβάζει την ψυχολογία του ασθενούς.
Ποια στιγμή ξεχωρίζετε από την πορείας σας;
Υπάρχουν συγκλονιστικές στιγμές στην καριέρα μου και πολύ δυνατές ανθρώπινες σχέσεις.
Θυμάμαι μια νέα γυναίκα που είχε διάσπαρτο καρκίνο και είχε πέσει σε κώμα. Μέρα με τη μέρα έσβηνε. Κάποια μέρα έμεινα μόνος μαζί της. Κάθισα στην καρέκλα δίπλα της και της είπα ‘Κατερίνα είμαι εδώ. Ξέρεις πόσο σε έχω βοηθήσει. Κι εγώ έχω μάθει πολλά από εσένα. Ξέρω, ότι έχεις πέσει σε βαθύ ύπνο και μπορείς να ανοίξεις τα μάτια σου και να μου μιλήσεις τώρα ή αργότερα’. Βγήκα έξω. Έπειτα από μια ώρα η Κατερίνα είχε ξυπνήσει και ήθελε να με δει. Ήταν απίστευτη εμπειρία. Δεν μου είπε ποτέ αν με άκουσε, δεν μου είπε τίποτα. Το μόνο που ξέρω είναι, ότι εκείνη η γυναίκα με έκανε ένα πολύ καλύτερο γιατρό, γιατί ποτέ δεν ξέρει κανείς το τέλος ενός ανθρώπου και πρέπει να συνεχίσει να αγωνίζεται να τον κρατήσει στη ζωή. Η γυναίκα αυτή βγήκε από το νοσοκομείο και έφυγε πολύ αργότερα… Κατάλαβα τότε, ότι στη δική μου την ιατρική ζωή που έχω να κάνω με αρρώστους με βαριά περιστατικά δεν πρέπει ποτέ να προκαθορίζεις τους μήνες της ζωής ενός ανθρώπου. Η ζωή δεν καθορίζεται από κανέναν!
Πιστεύετε στο Θεό και στα θαύματα;
Πιστεύω στο Θεό και στα θαύματα. Έχω ζήσει πολλά περιστατικά στα νοσοκομεία που έχουν να κάνουν με υπερδύναμη, ορισμένα δεν εξηγούνται. Το βιβλίο λέει πήγαινε αριστερά… κι εσύ πας δεξιά για κάποιο λόγο. Υπάρχει θεϊκή δύναμη, όχι μόνο στον ασθενή, αλλά και στο γιατρό που καλείται να πάρει σοβαρές αποφάσεις.
Τι σημαίνει ανθρώπινη ζωή;
Είναι κάτι που δεν περιγράφεται… Όταν σώζεις μια ζωή, αισθάνεσαι ικανοποίηση, το θυμάσαι για πάντα και σου δίνει μια φοβερά θετική ενέργεια. Η προσφορά της ιατρικής με τα σύγχρονα μέσα είναι τεράστια. Κάθε ζωή που μου εμπιστεύονται είναι τεράστια ευθύνη. Δεν θέλω ως άνθρωπος και ως γιατρός να χάσω ασθενή στο χειρουργικό τραπέζι από δική μου αστοχία και αδυναμία.
Ζωή επίσης είναι μια καρδιά που χτυπά, ένας πνεύμονας που αναπνέει, ένα μυαλό που λειτουργεί, η απόλαυση της φύσης και των ανθρώπων… κι ο έρωτας.
Στην ιατρική υπάρχει πάντα η σιγουριά της σωστής διάγνωσης;
Στην ιατρική δεν μπορεί κανείς ποτέ να είναι σίγουρος για τη διάγνωσή του. Στη γενική χειρουργική όμως με την τεχνολογική εξέλιξη, την καλή εκπαίδευση και την λογική, οι πιθανότητες λανθασμένης εκτίμησης μειώνονται, γιατί λαμβάνουμε πολλά δεδομένα, όπως τις εργαστηριακές εκτιμήσεις… Η αυτοπεποίθηση και η σιγουριά του χειρουργού είναι απόλυτα αναγκαία για την ισορροπία του και το επιτυχές αποτέλεσμα.
Τι είναι ευτυχία για τον γιατρό Κωνσταντινίδη και τι για τον άνθρωπο;
Για ένα γιατρό ευτυχία είναι, να έχει τέλειο αποτέλεσμα η κάθε του ιατρική απόφαση και πράξη. Η ικανοποίηση που παίρνω όταν τελειώνει ένα χειρουργείο και έχω επιτύχει το στόχο μου, δηλαδή να κάνω καλά έναν άνθρωπο που μου έχει εμπιστευτεί τη ζωή του. Παίρνω δύναμη για τη συνέχεια…
Για μένα προσωπικά ευτυχία είναι ισορροπία με τον εαυτό μου και τους άλλους, ικανοποίηση, αυτοπεποίθηση. Να απολαμβάνεις τις στιγμές που έρχονται όπως είναι, χωρίς να τις αλλάζεις… Έχω πολλές ευτυχισμένες στιγμές κάθε μέρα. Απολαμβάνω πολλά μικρά πράγματα, όπως ένα χαμόγελο.
‘Όταν δεν φοράτε τη λευκή ποδιά πως περνάτε τον ελεύθερο χρόνο σας;
Βρίσκω πάντα χρόνο να ισορροπήσω με τον εαυτό μου. Είμαι αθλητικός τύπος. Μ’ αρέσει να επισκέπτομαι καταστήματα με ηλεκτρονικά είδη, με αυτοκίνητα, με σπορ θαλάσσης, να δω μια παράσταση. Κάνω πάντα εκείνο που με ευχαριστεί και με γεμίζει, δεν κάνω πράγματα για το θεαθήναι. Όταν είμαι σπίτι σερφάρω στο internet, είμαι λάτρης της τεχνολογίας και ασχολούμαι κυρίως με ό,τι έχει σχέση με την ιατρική. Μ’ αρέσουν ωστόσο τα γρήγορα αυτοκίνητα και ό,τι αφορά τη μηχανολογία.
Αγαπώ πολύ το νησί μου την Κάρπαθο και διασκεδάζω με τη μουσική και τους χορούς των Δωδεκανήσων. Μ’ αρέσει πολύ να πλάθω μαντινάδες…
Από τη Βίκυ Μπαφατάκη
Δημοσιογράφος – Επικοινωνιολόγος
(2006)
