Η νεκροψία είναι η εξέταση, ώστε να γίνουν γνωστά τα αίτια θανάτου. Μετά τη γέννηση του παιδιού σας, αν φύγει από τη ζωή, θα ερωτηθείτε σχεδόν αμέσως για το αν θέλετε να γίνει νεκροψία. Δυστυχώς όμως, σε πολλές περιπτώσεις η νεκροψία δε δείχνει ξεκάθαρα την αιτία θανάτου, οπότε ακόμη και μετά την εν λόγω εξέταση μπορεί να μη μάθετε το λόγο που πέθανε το παιδί σας. Μπορεί όμως να σας βοηθήσει να μάθετε τι δεν προκάλεσε το θάνατο του μωρού. Οι νεκροψίες επιτρέπουν στους ερευνητές να συγκεντρώσουν στοιχεία αναφορικά με τις αιτίες της θνησιγένειας, με σκοπό την αποφυγή περισσότερων θανάτων στο μέλλον.
Οι νεκροψίες εκτελούνται με πάντα σεβασμό στο βρέφος. Οι τομές διατηρούνται όσο το δυνατό μικρότερες και το πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια, τα χέρια και οι πατούσες του μωρού συνήθως δεν επηρεάζονται. Όταν ένα μωρό τυλίγεται προσεκτικά με ρούχα, καπέλα ή μια κουβέρτα, τα σημάδια από τη νεκροψία είναι απίθανο να είναι ορατά.
Αν και οι νεκροψίες είναι ο χρυσός κανόνας της έρευνας και αποκαλύπτουν σημαντικές πληροφορίες, σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν και άλλοι τρόποι διερεύνησης της θνησιμότητας, όπως οι επεμβατικές δοκιμές – κλινική εξέταση ή χρήση μαγνητικής τομογραφίας για την τομογραφία του μωρού και οι ελάχιστα επεμβατικές εξετάσεις – εξετάσεις αίματος από τη μητέρα και τον πατέρα, καθώς και η ιστολογική εξέταση του πλακούντα.
Ποιος κάνει τη νεκροψία;
Ένας περιγεννητικός ή παιδιατρικός παθολογοανατόμος αναλαμβάνει τη νεκροψία, ο οποίος ειδικεύεται στην αναγνώριση των συνθηκών θανάτου στα μωρά. Επίσης, η μαία, ο γιατρός ή η νοσοκόμα ρωτούν αν οι γονείς δίνουν συγκατάθεση για τη διεξαγωγή της νεκροψίας. Νόμιμα δε γίνεται χωρίς γραπτή συγκατάθεσή, εκτός αν έχει διαταχθεί από δημόσιο ή κλινικό εισαγγελέα.
Πρέπει γίνει νεκροψία μετά το θάνατο του βρέφους;
Εκτός αν έχει ζητηθεί από ιατροδικαστή, αλλιώς είναι απόφασή των γονέων. Εάν πουν ναι, μπορούν να αλλάξουν γνώμη μέχρι να αρχίσει η νεκροψία. Μπορεί να υπάρχουν ερωτήσεις σχετικά με το πώς και πού εκτελείται και το τι θα εξαγάγουν τα αποτελέσματα. Δεν υπάρχει καμία πίεση, εκτός και αν μια νεκροψία διαταχθεί από ιατροδικαστή.
Η Kathryn, που έχασε τον γιο της Arthur στις 36 εβδομάδες, αναφέρει χαρακτηριστικά για μια τέτοια περίπτωση στο βιβλίο “Life After Stillbirth” της Sarah Smith: «Ξέραμε πως θέλαμε για τον Arthur να γίνει νεκροψία και να μάθουμε την αιτία θανάτου του. Αν και δεν πήραμε μια καθοριστική απάντηση, ακόμη, πιστεύω πως πήραμε τη σωστή απόφαση.
Μολονότι είναι δύσκολο να σκεφτεί κάποιος γονιός αμέσως να ξανακάνει παιδί μετά το θάνατο του μωρού του, είναι πιθανό πως η νεκροψία να ρίξει λίγο φως στην αιτία θανάτου του και αυτό θα βοηθήσει τους γιατρούς να γνωρίζουν τους κινδύνους και τα προβλήματα σε μελλοντική εγκυμοσύνη.
Επιπλέον, μπορεί να συντρέχουν ακόμα και θρησκευτικοί λόγοι για τους οποίους μπορεί κάποιος να μην επιλέξει να κάνει νεκροψία. Αν η θρησκεία απαιτεί να γίνει σύντομα η ταφή, οι γιατροί μπορούν να επισπεύσουν τη διαδικασία.
Ο γονιός ακόμη έχει τη δυνατότητα να δεί το μωρό του μέχρι τη στιγμή της νεκροψίας, εκτός αν μεταφερθεί σε άλλη μονάδα. Υπάρχουν, τέλος, διαφορετικά είδη νεκροψίας, ανάλογα με την περίπτωση.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας νεκροψίας;
Πλήρης νεκροψία
Είναι η πιο εξονυχιστική εξέταση. Κατά τη διάρκεια αυτής ο παθολογοανατόμος:
• Εξετάζει το εξωτερικό του σώματος για τυχόν ανωμαλίες.
• Εξετάζει όλα τα εσωτερικά όργανα.
• Παίρνει μικρά δείγματα από τα όργανα για να τα αξιολογήσει σε μικροσκόπιο. Σε μερικές περιπτώσεις, αν τα όργανα είναι πολύ μικρά, όλο το όργανο εξετάζεται στο μικροσκόπιο.
• Εξετάζει τον πλακούντα.
• Εξετάζει ιστούς και δείγματα υγρών, όπως αίμα και ούρα, για λοιμώξεις.
Έπειτα, τα όργανα θα επιστραφούν προσεχτικά στο σώμα του μωρού, σα να πρόκειται για εγχείρηση. Οι γονείς μπορούν να ζητήσουν να γίνουν γενετικά τεστ στα δείγματα ιστού. Τα δείγματα μπορούν να αποθηκευτούν στον ιατρικό φάκελο του ζευγαριού και να χρησιμοποιηθούν σε μελλοντικά τεστ αν χρειάζεται ή να επιστραφούν. Κανένα δείγμα ή ιστός δε θα κρατηθεί χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων. Επιπροσθέτως, μπορεί να υπάρξουν φωτογραφίες και ακτινογραφίες για ιατρική διάγνωση στον ιατρικό φάκελο.
Περιορισμένη νεκροψία
Σε αυτή την περίπτωση οι γονείς επιλέγουν ποια εσωτερικά όργανα ή περιοχές του σώματος θα εξεταστούν και ποια όχι. Αυτό είναι χρήσιμο σε περίπτωση που ένας υπέρηχος έχει παρουσιάσει ανωμαλίες σε κάποιο συγκεκριμένο όργανο. Ωστόσο, μια περιορισμένη νεκροψία δεν είναι σίγουρο ότι θα δείξει κάποια υποβόσκουσα πάθηση ή άλλα προβλήματα.
Εξωτερική νεκροψία
Το σώμα το παιδιού θα εξεταστεί για οποιουδήποτε είδους ανωμαλίες. Ο πλακούντας, αν είναι διαθέσιμος, θα εξεταστεί επίσης. Ακτινογραφίες και ιατρικές φωτογραφίες θα κρατηθούν για τον ιατρικό φάκελο. Σε μια εξωτερική νεκροψία, τα εσωτερικά όργανα δεν εξετάζονται και ούτε παίρνονται δείγματα ιστών. Ο γιατρός θα είναι σε θέση να εξηγήσει αν η εξωτερική νεκροψία θα είναι χρήσιμη. Υπάρχει μια περίπτωση να μην υπάρξει καμία νέα πληροφορία σχετικά με τον θάνατο του εμβρύου σε αυτή την περίπτωση.
Πού γίνεται η νεκροψία;
Το μωρό θα είναι στο νεκροτομείο μέχρι τη νεκροψία, η οποία τις περισσότερες φορές γίνεται την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την άφιξη του μωρού. Μπορεί να πάρει μια εβδομάδα, ανάλογα με το είδος της νεκροψίας που επιλέγεται, ώστε το μωρό να επιστραφεί για την ταφή. Μερικά μωρά, μεταφέρονται σε άλλη μονάδα για τη νεκροψία, ώστε να εξεταστούν από ειδικό. Αυτή η διαδικασία είναι, βέβαια, περισσότερο χρονοβόρα.
Οι γονείς μπορούν να ντύσουν το μωρό τους με ειδικά ρούχα, να το τυλίξουν με μια κουβέρτα και να του αφήσουν ακόμη και ένα ξεχωριστό αντικείμενο μαζί του. «Μπορείτε επίσης να επιλέξετε να πάτε εσείς το μωρό σας στο νεκροτομείο και να γνωρίσετε το προσωπικό που θα φροντίζει το μωρό σας κατά την παραμονή του εκεί», λέει η Vicky Holmes, ειδικευμένη μαία. Το προσωπικό του νεκροτομείου μπορεί επίσης να τηλεφωνήσει στους γονείς όταν το βρέφος είναι έτοιμο για τη νεκροψία και να ενημερώσει για το πότε θα επιστρέψει στο νοσοκομείο, σε περίπτωση που έχει μεταφερθεί σε άλλη μονάδα.
Πότε βγαίνουν τα αποτελέσματα της νεκροψίας;
Ο χρόνος που βγαίνουν τα αποτελέσματα,εξαρτάται από το νοσοκομείο και τα τεστ, στα οποία υποβλήθηκε το μωρό. Είναι δύσκολο να υπολογιστεί ο χρόνος, αλλά βγαίνουν σε έξι με δώδεκα εβδομάδες.
Λαμβάνοντας τα αποτελέσματα της νεκροψίας
Οι γονείς καλούνται στο νοσοκομείο και σύμβουλος ή γιατρός τους εξηγεί τα αποτελέσματα. Συστήνεται στους γονείς να γράφουν πάντα τις πιθανές ερωτήσεις τους και να έχουν μαζί τους και έναν κοντινό τους άνθρωπο που να καταγράφει τα στοιχεία, σε περίπτωση που δυσκολεύονται να μιλήσουν λόγω της συναισθηματικής φόρτισης. Μια ερώτηση, για παράδειγμα, είναι αν τα αποτελέσματα δηλώνουν επιπτώσεις για μια μελλοντική εγκυμοσύνη ή αν υπάρχουν τρόποι για να μειωθούν οι κίνδυνοι.
Μπορεί να δοθεί και αντίγραφο των αποτελεσμάτων της νεκροψίας, καθώς και ένα αντίγραφο που θα σταλεί στον γενικό παθολόγο της μητέρας. Αυτό είναι ένα πάρα πολύ δύσκολο ραντεβού για τους γονείς, οπότε καλό είναι πάντα να κλείνουν ραντεβού με τον οικογενειακό τους γιατρό για να κάνουν μια ανασκόπηση της κατάστασης.
Βοηθώντας τη μελλοντική έρευνα
Μερικά νοσοκομεία κάνουν έρευνες, αναφορικά με τις αιτίες των επιπλοκών της εγκυμοσύνης. Μπορεί να ζητηθεί, λοιπόν, άδεια από τους γονείς ώστε να επιτρέψουν στους ερευνητές να χρησιμοποιήσουν τα δείγματα ιστού και ό,τι άλλο λήφθηκε κατά τη διάρκεια της νεκροψίας του μωρού. Αυτό μπορεί να δώσει στους ερευνητές σημαντικά στοιχεία αναφορικά με την εγκυμοσύνη και να βοηθήσει στην πρόληψη μελλοντικών θνησιγενειών.
Μετάφραση, απόδοση: Γιώργος Μαράτσης
Φιλολογική επιμέλεια: Κατερίνα Σχοινά, Φιλόλογος – Δημοσιογράφος
Επιστημονική επιμέλεια: Βίκυ Μπαφατάκη, MSc Βιοηθικής
Πηγή: https://www.tommys.org Article: Having a post-mortem after a stillbirth
