«Δεν ήμουν μπλουζ τραγουδίστρια, δεν ήμουν καν τραγουδίστρια της τζαζ. Ήμουν μια κλασική πιανίστρια. Είχα σπουδάσει για να γίνω η πρώτη μαύρη κλασική πιανίστα στην Αμερική. Αυτό είχα προετοιμαστεί να γίνω» είχε δηλώσει σε μια από τις συνεντεύξεις της τη δεκαετία του ’60 η Νίνα Σιμόν, η οποία ως έφηβη δεν μπορούσε να φανταστεί την εξέλιξη της καριέρας της.
H Nina Simone με την κόρη της Lisa
Άρχισε να παίζει πιάνο στα 3-4 της χρόνια, καθώς η μητέρα της την έπαιρνε μαζί στα κηρύγματα της εκκλησίας. Στα επτά της, σε μια παράσταση που έδωσε σε τοπικό θέατρο, δύο λευκές γυναίκες (η μία δασκάλα μουσικής) από το ακροατήριο την είδαν να παίζει πιάνο και να τραγουδά. Και της έδωσαν την ευκαιρία να κάνει μαθήματα. Απομονώθηκε λόγω ασχολίας (ασκούνταν 7-8 ώρες τη μέρα) αλλά και εξαιτίας του χρώματός της. Η μοναξιά και ο ρατσισμός που βίωσε δεν άργησαν να την οδηγήσουν στην κατάθλιψη και τις κρίσεις θυμού.
UNSPECIFIED – CIRCA 1950: Photo of Nina Simone Photo by Tom Copi/Michael Ochs Archives/Getty Images
Η Νίνα (21/2/1933) είχε γεννηθεί στην πόλη Τράιον στη Βόρεια Καρολίνα. Το πραγματικό της όνομα ήταν Γιουνίς Γουέιμον. Εμπνεύστηκε το καλλιτεχνικό της ψευδώνυμο από τη Γαλλίδα ηθοποιό Σιμόν Σινιορέ, αρχικά για να μην μάθει η μητέρα της ότι τραγουδούσε τη «μουσική του διαβόλου» σε ένα μπαρ, προκειμένου να βγάλει χρήματα για να ζήσει. Δούλευε ατέλειωτες ώρες και δεν είχε κοινωνική ζωή. Η αληθινή ιστορία της στιχουργού, πιανίστα και ερμηνεύτριας, αλλά και ο διπολικός χαρακτήρας της, για όσους ενδιαφέρονται, ξετυλίγεται μοναδικά στο ντοκιμαντέρ “What Happened, Miss Simone”? (τίτλος από απόφθεγμα της αφροαμερικανίδας Μάγιας Αγγέλου, η οποία υπήρξε συγγραφέας, ηθοποιός, ποιήτρια και στέλεχος της Αμερικανικής Κίνησης για τα πολιτικά δικαιώματα).
Στη σκηνή έβγαινε σοβαρή. Ελάχιστες στιγμές θα την έβλεπες με χαμόγελο στα χείλη. Ήθελε να αγγίζει τους ανθρώπους. Μόνο αυτό. Αλλά έτσι και κάποιος σηκωνόταν από τη θέση του ή μιλούσε, εκείνη έφευγε. Και η συναυλία τέλειωνε. «Η μητέρα μου ήταν επαναστάτρια. Στη σκηνή βρήκε τη θέση από την οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη φωνή της, για να μιλήσει για τους ανθρώπους της. Όταν η παράσταση τελείωνε όλοι πήγαιναν σπίτι τους. Αλλά εκείνη, όταν έμενε μόνη, συνέχιζε να παλεύει με τους δικούς της δαίμονες. Ήταν γεμάτη θυμό και οργή. Δεν μπορούσε να ζήσει με τον εαυτό της και όλα κατέρρευσαν» αναφέρει η κόρη της Λίζα Σιμόν Κέλι. Πατέρας της ήταν ο μάνατζερ της Νίνας, Άντυ Στρουντ. Χαρισματικός μάνατζερ, αλλά και νταής, καθώς την έδερνε.
Nina Simone
Το διαζύγιό τους το 1970, αλλά και η έντονη ανάμειξη της Σιμόν στο κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα την έκαναν μη εμπορική. Κι έτσι άρχισαν και τα προβλήματα επιβίωσης. Η ίδια ήταν μονίμως κουρασμένη (το δήλωνε συνέχεια). Και τόσο θυμωμένη που χτυπούσε και την κόρη της, η οποία συνήθιζε να μεγαλώνει με νταντάδες. Το γεγονός ότι έπαιζε μόνο πολιτικά τραγούδια τής στοίχησε στην πορεία. Έκαναν μποϊκοτάζ στους δίσκους της, ενώ κάποια στιγμή δεν μπορούσε ούτε να τα ερμηνεύσει ζωντανά, αφού δεν ήταν πλέον συμβατά με την εποχή. Η κατάστασή της άρχισε να χειροτερεύει μέρα με τη μέρα. Εισήχθη και σε νοσοκομείο όπου της έδωσαν ό,τι φάρμακο είχαν και δεν είχαν. Πήγε για λίγο στην Λιβερία-Αφρική όπου έλεγε ότι βρήκε την απόλυτη ευτυχία. Αλλά δεν μπόρεσε να μείνει εκεί, καθώς δεν υπήρχαν μάνατζερ, ούτε χρήματα. Δεν ήθελε να γυρίσει στα «Ηνωμένα Φίδια της Αμερικής» όπως έλεγε χαρακτηριστικά.
Έτσι, πήγε στο Παρίσι όπου με το ζόρι κατάφερε να βρει μια δουλειά (παίζοντας πιάνο) σε καφετέρια. Ήταν απελπισμένη κι άρχισε να την παίρνει η κάτω βόλτα. Θα ήθελε να είχε γίνει η πρώτη μαύρη κλασική πιανίστα, αλλά ήταν αργά. Ζούσε σε βρώμικο σπίτι και ντυνόταν με κουρέλια. Ο αδερφός της αποφάσισε να την πάρει στην Ολλανδία. Εκεί της έδωσαν νέα φάρμακα για το διπολικό της χαρακτήρα, τα οποία θα επηρέαζαν την κίνησή της. Αλλά ήταν η μόνη λύση. Ευτυχώς επανάκαμψε, τα χέρια της «πετούσαν». Και το τραγούδι της «my baby just cares for me» χρησιμοποιήθηκε το 1987 σε διαφήμιση του αρώματος Chanel No5 γεγονός που έδωσε μια νέα ώθηση στην καριέρα της.
Τακτοποιήθηκε στα Νότια της Γαλλίας κι άρχισε και τις περιοδείες. Η Νίνα Σιμόν στη διάρκεια της πορείας της πήρε 15 Γκράμι υποψηφιότητες και το βραβείο Grammy Hall Of Fame (2000). Δύο μέρες πριν το θάνατό της (21 Απριλίου 2003) βραβεύτηκε με το diploma του Ινστιτούτου Κέρτις (μουσικό σχολείο το οποίο είχε απορρίψει αίτησή της όταν εκείνη ήταν 19 ετών επειδή ήταν μαύρη). Όσον αφορά στο τι σήμαινε ελευθερία για εκείνη, συνήθιζε να λέει:
«Είναι απλά ένα συναίσθημα. Πώς μπορείτε να πείτε σε κάποιον που δεν έχει ερωτευτεί ποτέ πώς είναι το να είσαι ερωτευμένος. Το ξέρεις όταν σου συμβεί ότι είναι αυτό, αλλά δεν μπορείς να το περιγράψεις. Ελευθερία ίσον όχι φόβος. Κάθε άνθρωπος θα έπρεπε να είναι ελεύθερος. Ήμουν στην σκηνή όταν ένιωσα δυο φορές ελευθερία».
Πηγή: http://fragilemag.gr by Ντέμη Αυλωνίτη
