Ήταν ένα ηλιόλουστο μεσημέρι της 9ης Αυγούστου του 1978, όταν το Boeing 747-200 της Ολυμπιακής, με 400 επιβάτες και 18 μέλη πληρώματος, με προορισμό την Νέα Υόρκη, είχε πάρει θέση στο διάδρομο απογείωσης και περίμενε σήμα από τον πύργο ελέγχου, ώστε να ξεκινήσει.
Κυβερνήτης της πτήσης 411, ήταν ο Σήφης Μιγάδης, με 32 χρόνια εμπειρίας και συγκυβερνήτης ο κύριος Φικάρδος. Το γιγαντιαίο Boeing 747 της Ολυμπιακής, το οποίο είχε δύο ορόφους και εκτελούσε την απευθείας πτήση (Αθήνας – Νέας Υόρκης), αποτελούσε πρωτοπορία στην αεροπλοΐα για εκείνα τα χρόνια. Οι περισσότεροι επιβάτες της πτήσης ήταν Αμερικανοί, καθώς επέστρεφαν μετά από τις διακοπές τους στην Ελλάδα.
Όλα ήταν έτοιμα μέσα στο πιλοτήριο, όταν το πελώριο Jumbo επιτάχυνε στο διάδρομο απογείωσης του Ελληνικού. Ξαφνικά, έχοντας το αεροσκάφος πιάσει την επιθυμητή ταχύτητα απογείωσης και οι ρόδες του άφηναν πίσω το ελληνικό έδαφος, έγινε έκρηξη στο δεξιό (τρίτο) κινητήρα. Εκείνη τη στιγμή οι πιλότοι της πτήσης 411 δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν την πορεία απογείωσης, αφού ήταν αδύνατο να φρενάρουν και να το προσγειώσουν.
Οι σκηνές τρόμου που ακολούθησαν διήρκεσαν 93 δευτερόλεπτα, αρκετά για να χαραχθούν στην μνήμη όσων ήταν σε εκείνη την πτήση.
Ο κυβερνήτης, αμέσως συνειδητοποίησε πως είχε «χάσει» έναν από τους τέσσερις κινητήρες του αεροσκάφους. Καθόλα ψύχραιμος, ζήτησε από τον συγκυβερνήτη να σηκώσει τους τροχούς του Boeing και να συνεχίσει την πορεία του. Μέσα στο πιλοτήριο επικρατούσε νεκρική σιγή. Το αεροσκάφος δεν μπορούσε να αποκτήσει ύψος, ενώ η ταχύτητα του μειωνόταν συνεχώς. Ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης της πτήσης, μαζί με τον μηχανικό μέσα στο πιλοτήριο ήξεραν πως το βαρύ Jumbo της Ολυμπιακής θα έπεφτε και θα έχαναν όλοι τη ζωή τους.
Το πρώτο εμπόδιο τους ήταν ο λόφος «Πανί» στον Άλιμο, που το ύψος του ήταν στα 200 πόδια και το αεροσκάφος πέρασε μόλις στα 209 πόδια, σύμφωνα με τον καταγραφέα της πτήσης.
Η δύσκολη απόφαση
Εκείνη τη στιγμή ο Έλληνας πιλότος είχε μια και μόνο επιλογή στο μυαλό του. Να συνεχίσει ευθεία, εφόσον με τέτοια ταχύτητα που είχε (160μίλια) δεν μπορούσε να στρίψει και να «ρίξει» το τεράστιο Boeing 747 στο όρος «Αιγάλεω». Σύμφωνα με τον ίδιο, ήλπιζε πως με μια τέτοια σύγκρουση θα μπορούσε να σώσει ορισμένους από τους επιβάτες.
Τρόμος πάνω από την Αθήνα
Το αεροπλάνο πέρασε πάνω από τις πολυκατοικίες του Αλίμου, Καλλιθέας και της Νέας Σμύρνης, σε ύψος 50 μέτρων από το έδαφος. Όσοι βρίσκονταν στα μπαλκόνια ή στις ταράτσες τους, έβλεπαν με δέος την κοιλιά του πελώριου Boeing να περνάει από πάνω τους. Οι επιβάτες της πτήσης δεν είχα συνειδητοποιήσει τι πραγματικά γινόταν και έβγαζαν φωτογραφίες χαμογελαστοί, νομίζοντας πως ήταν μέσα στο πρόγραμμα μια χαμηλή πτήση πάνω από το λεκανοπέδιο της Αττικής.
Ο επαγγελματισμός
Ο πιλότος Μιγάδης προσπαθούσε να κρατήσει σταθερό το αεροσκάφος, ενώ ο μηχανικός προσπαθούσε να διορθώσει το πρόβλημα με τους κινητήρες. Εκείνα τα κρίσιμα δευτερόλεπτα μέσα στο πιλοτήριο λειτουργούσε ο επαγγελματισμός και η ψυχραιμία. Τελικά, ο έμπειρος κυβερνήτης χαμήλωσε λίγο τη μύτη του αεροσκάφους με σκοπό να πάρει λίγη ταχύτητα. Είχε συμβάλει σε αυτό και ο μηχανικός της πτήσης, αφού προσπάθησε να βελτιώσει την κατάσταση των κινητήρων και το αεροπλάνο της Ολυμπιακής άρχισε να αυξάνει ταχύτητα και να κερδίζει ύψος. Συνεχίζοντας το πιλοτάρισμα, ο κυβερνήτης πήρε κατεύθυνση αριστερά προς στον Σκαραμαγκά, όπου άδειασε καύσιμα και στη συνέχεια προσγειώθηκε με ασφάλεια στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.
Η άφιξη
Η άφιξη του αεροσκάφους έγινε σε πανηγυρικό κλίμα. Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στον πύργο ελέγχου δεν πίστευαν στα μάτια τους, πως το αεροσκάφος της Ολυμπιακής επέστρεψε σώο. Ο Μιγάδης κατέβηκε από το αεροπλάνο φανερά ανακουφισμένος. Εκεί τον περίμεναν οι δύο του κόρες που τις είχε ειδοποιήσει ένας ξάδερφος τους, ο οποίος είδε το αεροπλάνο να πετάει λίγα μέτρα πάνω από το γήπεδο του Πανιωνίου και τους είπε ότι έπεφτε. Λίγες ώρες αργότερα πήρε ξανά θέση στο πιλοτήριο νέου αεροσκάφους και πέταξε για τη Νέα Υόρκη.
Η προσομοίωση της πτήσης 411
Οι εμπειρογνώμονες της Boeing πέταξαν σε προσομοιωτή το συγκεκριμένο αεροσκάφος και όλες οι απόπειρες ήταν μάταιες. Το βαρύ Boeing 747-200 λόγω της απώλειας στήριξης έπεφτε, καθώς δεν ήταν δυνατό με τέτοια ταχύτητα να μείνει στον αέρα. Το επίτευγμα του διδάσκεται στα σεμινάρια της Boeing, καθώς νίκησε τους νόμους της φυσικής, πετώντας σε εξαιρετικά χαμηλό ύψος και με ελάχιστη ταχύτητα. Η κατασκευαστική εταιρεία έχει χαρακτηρίσει εκείνο το αεροσκάφος «lost» και το θεωρεί χαμένο, παρόλο που ο πιλότος της Ολυμπιακής, Σήφης Μιγάδης, κατάφερε με ασφάλεια να το προσγειώσει.
Γράφει ο Παναγιώτης Ανδρεάδης, Φιλόλογος-Δημοσιογράφος
