Τη συνάντησα σε ένα εστιατόριο των βορείων προαστείων. Η νεανική της εμφάνιση, ο αυθορμητισμός, η ειλικρίνεια, η έκφρασή της, δεν μου άφηναν περιθώρια αμφισβήτησης… Απέναντί μου είχα μια γυναίκα που μόλις είχε αρχίσει να ωριμάζει.
Η Σοφία Μ. 36 ετών, δημόσιος υπάλληλος, ξετύλιγε την δική της ιστορία, με αντίπαλο την 18χρονη κόρη της…«Παντρεύτηκα όταν ήμουν 16 ετών. Δεν το σκέφτηκα πολύ. Ήταν μια απόφαση ζωής, που ελήφθη σε ελάχιστο χρόνο. Ο ενθουσιασμός μου δεν μου επέτρεπε να καταλάβω τι άφηνα πίσω. Ο Νίκος, ήταν 5 χρόνια μεγαλύτερος από μένα. Με πρόσεχε και με φρόντιζε σαν να ήμουν μια εύθραυστη κούκλα. Όσο, όμως, ο καιρός περνούσε, τόσο αντιλαβανόμουν, ότι δεν ήμουν απόλυτα ελεύθερη… Η σύγκριση με τις φίλες μου ήταν αναπόφευκτη. Έβγαιναν έξω, διασκέδαζαν, φλέρταραν, ενώ εγώ έπρεπε να συνοδεύομαι από τον σύζυγό μου και να προσέχω τη συμπεριφορά μου, γιατί ήμουν παντρεμένη γυναίκα…Λίγο καιρό μετά, στη ζωή μας ήρθε η Άννια. Αυτό, μου προκάλεσε πανικό.
Ένιωθα, ότι ήμουν ένα μωρό, που φρόντιζε ένα άλλο μωρό. Έπεσα σε κατάθλιψη…Παραπονιόμουν συνέχεια…» «Όσο, η Άννια μεγάλωνε, τόσο άλλαζα εγώ…Εκείνη ζούσε την μετεφηβεία, που ποτέ δεν βίωσα εγώ. Έβγαινε με την παρέα της, είχε τη σχέση της, διασκέδαζε, πήγαινε εκδρομές. Ευχόμουν να ήμουν στη θέση της…Τότε, συνειδητοποίησα, ότι ζήλευα την κόρη μου. Έψαχνα να αγοράσω τα ίδια ρούχα στα μαγαζιά, διασκέδαζα όπως εκείνη, φορούσα τα αξεσουάρ της, δανειζόμουν τις εκφράσεις της, γινόμουν φίλη με τους φίλους της και αρκετές φορές φλέρταρα με αγόρια της ηλικίας της. Είχα μεταμορφωθεί σε μια 18χρονη κοπέλα… Αυτό, άρχισε να ενοχλεί την Αννια και αργότερα το Νίκο. Η κόρη μου με κατηγορούσε, ότι δεν μπορούσα να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις της ηλικίας μου, ενώ ο σύζυγός μου σχολίαζε καυστικά και ειρωνικά όλες μου τις ενέργειες. Δεν τολμούσα, όμως, να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, παρά το γεγονός, ότι η στάση τους μου φαινόταν δίκαια, αλλά και σκληρή. Ο Νίκος ήθελε στο πλάι του μια ώριμη γυναίκα κι όχι ένα κοριτσάκι».
«Εγώ, ωστόσο, έκανα το λάθος να πιστεύω, ότι μπορούσα να ανταγωνιστώ την Άννια. Η κόρη μου ήταν μια σύγχρονη κοπέλα, ενώ εγώ μια γυναίκα που σε λίγο πλησίαζε τα σαράντα. Ένα βράδυ, είχα πάει με την φίλη μου στην πιο πολυσύχναστη καφετέρια της περιοχής. Μετά από λίγο ήρθε και η κόρη μου. Η ματιά της ήταν δολοφονική και το γέλιο της παγωμένο. Μόλις με είδε, μου είπε ‘ Καλά να περάσεις νεαρή μου’ κι έφυγε αφήνοντας την παρέα της σαστισμένη. Ο διάλογος που ακολούθησε στο σπίτι ήταν καθοριστικός…Η Άννια και ο Νίκος μου εξήγησαν, ότι η ηλικία μου δεν δικαιολογεί τις πράξεις μου.
Η Άννια φεύγοντας, μου είπε: ‘Όσο και να προσπαθήσεις, δεν μπορείς να γίνεις δεκαοχτώ χρονών, όπως εγώ΄. Η παρατήρησή της μέ άφησε άναυδη. Είχαν καταλάβει… Το βράδυ έφυγα από το σπίτι για να μπορέσω να δω τα πράγματα καθαρά…Είχαν δίκιο. Προσπάθησα να γίνω ‘κάτι’ που δεν ήμουν. Μόνο, όταν το κατανόησα, μπόρεσα να χαρώ το ρόλο της μητέρας και να σταματήσω να ανταγωνίζομαι την ίδια μου την κόρη. Οι σχέσεις μας αποκαταστάθηκαν. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε, αλλά προσπαθώ να κρατήσω τις ισορροπίες της οικογένειας μου…Τα χρόνια πέρασαν και αυτό δεν γίνεται να αλλάξει. Έκανα τις επιλογές μου. Τώρα, είμαι αποφασισμένη να μην θέσω, για κανένα λόγο, σε κίνδυνο την σχέση μου με το παιδί μου…αν και νιώθω ώρες ώρες στ’ αλήθεια έφηβη».
Η άποψη του ειδικού
«Το πρόβλημα που θίγει η εξομολόγηση της φίλης μας έχει πολλές πλευρές και παραμέτρους κι ενδιαφέρει όλες τις μητέρες που έχουν κόρες…» υποστηρίζει η ψυχολόγος-οικογενειακή σύμβουλος Χρυσούλα Μαυράκη.
«Καταρχάς υπάρχει το πρόβλημα της ανταγωνιστικής σχέσης μεταξύ μητέρας και κόρης που έχει βαθιές ρίζες στο υποσυνείδητο και τα φαλλικά πλέγματα του Οιδίποδα που δένει μάνα με γιο, και της Ηλέκτρας που δένει κόρη με πατέρα. Τα κορίτσια έλκονται, λοιπόν, από τον πατέρα τους κι έχουν συνήθως καλύτερη σχέση με εκείνον, απ΄ ότι με την μητέρα τους, που εισπράττει θυμούς, απορρίψεις κι έντονη αμφισβήτηση. Τη σχέση φορτίζει περισσότερο και η ηλικία της κόρης, η εφηβική, που είναι για όλα τα παιδιά δύσκολη κι επηρεάζει αφάνταστα τη σχέση τους με τους γονείς τους. Είναι η ηλικία της έντασης, της αμφιβολίας της επανάστασης, της μάχης για ανεξαρτητοποίηση. Είναι η στιγμή, για την οποία οι γονείς πρέπει να έχουν δουλέψει από πολύ μικρή ηλικία των παιδιών τους για να έχουν την δυνατότητα να κρατήσουν τη σχέση και την επαφή μαζί τους και να μην χάσουν την επικοινωνία τους. Όσο πιο στέρεες είναι οι σχέσεις μας, τόσο λιγότερο κινδυνεύουν να γκρεμισθούν ή ακόμα κι αν αυτό συμβεί, θα μπορέσουν να ξανακτισθούν σε νέες βάσεις. Κι ενώ αυτά τα προβλήματα είναι κοινά, υπάρχει κάτι που προσδιορίζει ειδικά την περίπτωση της φίλης μας, η οποία δεν έχει ζήσει την εφηβεία και την μετεφηβεία της επαρκώς, με ξενοιασιά αλλά μέσα από ευθύνες και προσφορά στους άλλους, ως σύζυγος και μητέρα. Έτσι, σήμερα προσπαθεί μέσα από τη ζωή της κόρης της, να ζήσει τη ζωή που δεν έζησε. Αν και το κίνητρο είναι δικαιολογημένο, θα πρέπει για το καλό της σχέσης με την κόρη της , να υιοθετήσει μια διαφορετική συμπεριφορά,εκείνη της μάνας και όχι της φίλης. Τα παιδιά λειτουργούν καλύτερα με ευδιάκριτους και συγκεκριμένους ρόλους και θέλουν από το γονιό ασφάλεια και υποστήριξη παρά φιλικό ενδιαφέρον και ανταγωνιστική διάθεση. Απλά, δηλαδή, η κόρη της φίλης μας θέλει μητέρα κι όχι φιλεναδίτσα κι αυτό πρέπει να της δώσει, αφού τόσο την αγαπά» τονίζει η Χρυσούλα Μαυράκη.
Πίνακας με τίτλο Μother Daughter Picnic by Karen Ahuja
Γράφει η Βίκυ Μπαφατάκη, Επικοινωνιολόγος
